Ҡобайыр
Ҡобайыр — теге йәки был ижтимағи, әхлаҡи күренешкә халыҡсан баһа биреүсе поэтик монолог[1]..Ул боронғо башҡорт поэзияһының универсаль жанры. Шиғыр формаһы булараҡ, "Урал батыр", "Аҡбуҙат" кеүек поэмаларҙы хеҙмәтләндергән. Халыҡтың тормош тураһындағы фәлсәфәһе был жанрҙа айырыуса яҡшы күренә.Йәшәүҙең мәғәнәһе тураһында. ир- егеттең Тыуған илгә ниндәй мөнәсәбәттә булырға тейешлелеге хаҡында ҡобайыр тәрән фекерҙәр менән һәм юғары хистәр менән һүрәтләп бирә.
Башҡорт халыҡ ижады ҡобайырҙарыҮҙгәртергә
- Ике сәсән
- Йомаҡ
- Аҡмырҙа сәсән менән Ҡобағош ссәндең әйтешкәне
- Үҙән күрке тал булыр
- Бейек тауҙың үлгәне
- Әйт тиһәгеҙ, әйтәйем
- Яман яҡшы була алмаҫ
- Заманға заман уралған
Шағирҙар ижад иткән ҡобайырҙарҮҙгәртергә
Рәми Ғарипов. "Аманат", "Уралым"
"Литературная энциклопедия" порталы ҡобайыр тураһындаҮҙгәртергә
- ↑ КУБАИР (башк. Ҡобайыр ) — древний стихотв. жанр башк. народно-поэтич. творчества. Исполняется речитативом. Создавался в 14—18 вв. преим. сэсэнами-импровизаторами. В К. отражаются события из истории башк. народа, происходившие до нач. 19 в. В них выражена любовь к своей стране («Ай, Урал мой, Урал мой»), стремление народа к свободе («Смерть высокой горы»), восхваляется героизм («Салават-богатырь»), сатирически высмеивается стяжательство богачей («Йылкыбай», «Украшение бая»), трусость («Какой толк от труса», «Плохой не станет добрым») и т. д. К. содержит мораль и напутствие, выраженные в форме афоризмов. Стихи К. состоят обычно из зарифмованных семисложных строк, число к-рых в строфе колеблется от 4 до 24 и более. Лит.: Башкорт халыҡ ижады, т. 1, Ѳфэ , 1954. С. Сафуанов. http://www.surbor.su/enicinfo.php?id=6774