Ҡарама

Ҡарама (йыла) (рус. вяз , лат. Úlmus) — йылалар ғаиләһенә ингән оҙонсараҡ япраҡлы, йәйенке ботаҡлы, ҡубырсып торған ҡытыршы ҡабыҡлы эре ағас; Йылалар ғаиләһенә ҡараған оҙонса япраҡлы, йәйенке ботаҡлы, бөгөлөп торған ағас. Йыла һымаҡтар яҡынса 40 миллион йылдар элек барлыҡҡа килгән, тип һанала һәм әлеге көндә ундан артыҡ төрө билдәле. Ҡарама ағасынан әҙерләнгән утын йылы биреү сығанағы булараҡ юғары баһалана.

Ҡарама
Фәнни классификация
Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Үҫемлектәр Аҫҡы батшалыҡ:  Йәшел үҫемлектәр Бүлек:  Сәскәлеләр Класс:  Ике өлөшлөләр Тәртип:  Роза сәскәлеләр Ғаилә:  Ҡарама Ырыу:  Ҡарама
Халыҡ-ара фәнни исеме
Ulmus L.
Синонимдар
Chaetoptelea Liebm.
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   19048 NCBI   24735 EOL   60724 GRIN   g:12548 IPNI   41029-1

Хөрәфәттә

Башҡорттарҙа дошман күргән, өйөнә килтерергә теләмәгән кеше артынан көл һибеп ҡалыу ырымы булған. Был маҡсатта ғәҙәттә ҡарама көлө ҡулланылған

Милли символикала

Башҡорттарҙың һәр ырыуының үҙ ағасы бар, быларҙы заманында Сыңғыҙхан тәғәйенләгән. Ҡарама - ҡатай ырыуының бәкәтин тармағы ағасы тип фараз ителә.

Фольклорҙа

• Ишле ише менән, ҡарама - ҡыуышы менән (мәҡәл)
• Ҡарамалы ауылы ҡара Ҡарағолға сана ҡарамалатырға биргәйнем. Ҡарамаланымы икән, ҡарамаламаны микән. Ҡарамала­һа ла, ҡарамаламаһа ла, ҡарамаламауына, ҡарамалауына ҡарамайынса ҡарап ҡына алып ҡайт әле (тиҙәйткес).

Япраҡтар ( Давид ҡарамаһы)

Йәшел емештәре (Шыма ҡарама)

Өлгәргән орлоҡ (Ҡытыршы ҡарама)

Ulmus procera

Бонсай (Кәрлә ҡарама)

Әҙәбиәт

• Род 1. Ulmus L. — Вяз, Ильм или Берест // Деревья и кустарники СССР. Дикорастущие, культивируемые и перспективные для интродукции. / Ред. тома С. Я. Соколов. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1951. — Т. II. Покрытосеменные. — С. 494—510. — 612 с. — 2500 экз.
• Род 369. Ильм, Вяз или Берест — Ulmus L. // Флора СССР. В 30-ти томах / Главный редактор и редактор тома акад. В. Л. Комаров. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1936. — Т. V. — С. 360—373. — 762 + XXVI с. — 5175 экз.

Һылтанмалар

• Ҡарама — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә (Тикшерелеү көнө: 23 декабрь 2009)
• Собичевский В. Т. Вяз, дерево из семейства ильмовых // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)  (Тикшерелеү көнө: 23 декабрь 2009)
• Вяз-бонсай (Тикшерелеү көнө: 23 декабрь 2009)
• Ильм 2012 йылдың 20 ноябрь көнөндә архивланған. на сайте Forest.RU (Тикшерелеү көнө: 23 декабрь 2009)
• Ильм в Лесной энциклопедии  (Тикшерелеү көнө: 23 декабрь 2009)