Яҙ йондоҙо

Яҙ йондоҙө

Сәскә атҡан яҙ йондоҙо

Батшалыҡ:	Үҫемлектәр
Бүлексә:	Ябыҡ орлоҡлолар
Класс:	Ике өлөшлөләр
Тәртип:	Лютик сәскәлеләр
Ғаилә:	Ҡый үләндәре
Ырыу:	Яҙ йондоҙо

Латинса исеме

Corydalis DC., nom. cons.

Төрҙәр

300-гә яҡын

Викитөрҙәр
систематикаһы

Викиһаҡлағыста
рәсемдәр

ITIS 18998

NCBI 3463

Яҙ йондоҙо (лат. Corydális, рус. Хохлатка) — тиле кишер (рус. Дымянка) ғаиләһендәге үлән төрө, төньяҡ ярымшарҙың урта региондарында киң таралған. Төрҙәрҙең дөйөм һаны 300-гә яҡын^[1].

Ботаник тасуирлама

Был үҫемлектең күп йыллыҡ һәм бер йыллыҡтары осрай.

Япраҡтары абаға япрағына оҡшаған, икегә-өскә бөкләнгән.

Сәскәләре тәлгәшләп йәки берәмләп урынлашҡан.

Өҫкө сәскә тажында нектар йыйыла. Яҙ йондоҙоноң нектарын һүрырға оҙон көпшәтомшоҡло бөжәктәрҙең генә мөмкинлеге бар (мәҫәлән инкештәргә (шмель))

Емеше ҡоро ҡуҙаҡ эсендә урынлашҡан.

Тамырында туҡлыҡлы мәтдәлергә бай бүлбелере булғанға иртә яҙҙын шытып сыға.

Орлоҡтарын таратыуҙа ҡырмыҫҡалар ҙур роль уйнай.

Әһәмиәте һәм файҙаһы

Бүлбелерендәге алкалоидтар яҙ йондоҙон ҡиммәтле дарыу үләне ите.

Шулай уҡ бал биреүсе һәм декоратив үҫемлек^[2]. булараҡ файҙалы.

Иҫкәрмәләр

↑ Энциклопедия «Все растения мира»: Пер. с англ.|оригинал=Botanica| Д. Григорьев и др. М. Könemann. 2006 (русское издание)isbn=3-8331-1621-8
↑ Советский энциклопедический словарь. М., Советская энциклопедия, 1990, С. 1477.

Әҙәбиәт

Жизнь растений. В 6-ти т. / Гл. ред. Ал. А. Фёдоров. — М.: Просвещение, 1980. — Т. 5. Ч. 1. Цветковые растения. / Под ред. А. Л. Тахтаджяна. — С. 82, 98, 109, 217—219, 221, 222. — 430 с. — 300000 экз.

[bot-1] Энциклопедия «Все растения мира»: Пер. с англ.|оригинал=Botanica| Д. Григорьев и др. М. Könemann. 2006 (русское издание)isbn=3-8331-1621-8

[2] Советский энциклопедический словарь. М., Советская энциклопедия, 1990, С. 1477.

[1]

[2]