Смертина Татьяна Ивановна

Смертина Татьяна Ивановна
	Смертина Татьяна Ивановна
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ	СССР; Рәсәй
Тыуған көнө	2 декабрь 1948 (76 йәш)
Тыуған урыны	жское сельское поселение[d], Арбажский район[d], Киров өлкәһе, РСФСР, СССР
Яҙма әҫәрҙәр теле	урыҫ теле
Һөнәр төрө	яҙыусы, шағир, тәржемәсе
Уҡыу йорто	А. М. Горький исемендәге әҙәбиәт институты
Сәнғәт йүнәлеше	социалистик реализм[d]
Ойошма ағзаһы	СССР Яҙыусылар союзы
Жанр	шиғыр[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Смертина Татьяна Ивановна (2 декабрь 1948 йыл) — СССР һәм Рәсәй шағирәһе, тәржемәсе; СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы (1979). Ленин комсомолы премияһы лауреаты (1985), Бөтә Рәсәй Есенин премияһы (1995), Н. А. Заболоцкий исемендәге премия лауреаты (2003).

Биографияһы

Т.И. Смертина 1948 йылдың 2 декабрендә Киров өлкәһенең Арбаж районы Сорвижи ауылында крәҫтиән ғаиләһендә тыуа^[2] (ғаиләлә бер кем дә әҙәбиәт менән шөғөлләнмәй). 5 йәшенән шиғырҙар ижад итеп һәм уларҙы ауыл сәхнәһендә уҡый башлай. Беренсе баҫмалары — район гәзитендә. Сорвиж урта мәктәбен һәм М. Гоький исемендәге Әҙәбиәт институтын тамамлай. «Смена», «Огонек», «Крестьянка», «Сельская молодежь», «Москва», «Юность», «Наш современник», «Новый мир», «Октябрь», «Работница», «Полярная звезда», «Подъем», «Дон», «День и ночь» журналдарында, «Литреатурная Россия», «Литературная газета», «Книжное обозрение», «Русь святая», «Культура» аҙналыҡтарында баҫылып сыға. Шиғырҙары телевидение һәм радио аша яңғырай. Татьяна Смертина бик күп китаптар авторы: «Брусничный огонь», «Черничная царица», «Венец из ярых пчёл», «Синевластье глаз», «Край Света», «Село Сорвижи» һ.б. 1985 йылда «Село Сорвижи» һәм «Марья — зажги снега»шиғырҙар китабы өсөн Ленин комсомолы премияһы ала. 1979 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. СССР Яҙыусылар союзының идара ағзаһы. Шиғриәт академияһының ағза-корреспонденты. Мәскәүҙә йәшәй һәм эшләй.

Библиографияһы

Шиғыр китаптары

Ягодиночка. — М.: Советский писатель, 1976. — 80 с.
Село Сорвижи: Стихотворения. — [Худож. Е. Медведева.] — М.: Молодая гвардия, 1982. — 110 с.; 25 000 экз.
Марья — зажги снега: Месяцеслов. — [Худож. И. Гусева.] — М.: Советский писатель, 1982. — 144 с.; 20 000 экз. (2-е издание — 1987)
Венец из ярых пчел: Поэма-сказание. — М.: Современник, 1986. — 171 с.
Брусничный огонь. — М.: Молодая гвардия, 1987. — 142 с.
Гусиное перо: Стихи / [Для дошкольного возраста]. — М.: Детская литература, 1990. — 18 с.
Лето-летечко: [Стихи для дошкольного возраста]. — Новосибирск: Новосибирское книжное издательство, 1990. — 14 с.
Дева Льняница. — М.: Современник, 1991. — 175 с.
Черничная царица: Сказка и стихи / [Для младшего школьного возраста] — М.: Малыш, 1991. — 39 с (2-е издание — 1998)
Травник. — М.: Советский писатель, 1992. — 284 с.
Синевластье глаз. — М.: СПАС, 1994. — 63 с.
Танец персиянки: Венцы стихов. — М.: СПАС, 1995. — 48 с.
Мой конь, мой сон… — М.: Рекламная библиотечка поэзии, 1995. — 7 с.
Край света. — Владимир: Владимирская областная типография, 1996. — 94 с.
Призрак розы. — М.: СПАС, 1997. — 79 с.
Анемоны. — М.: СПАС, 1999. — 96 с.
Лунная ящерка: Новые стихи. — М.: СПАС, 2000. — 96 с.
Жемчужная душа: Новые стихи. — М.: Московская городская организация Союза Писателей России, 2001. — 96 с.
За обманутых помолюсь: Стихи. — М.: Издательский дом Вести, 2009. — 320 с.

Тәржемәләр китабы

«Вестник радуги» Жале (Бади Жале Абулгасем): Стихи. / Переводы с персидского Татьяны Смертиной и Владимира Солоухина. — М.: Сов. писатель, 1990. – 128 с.
«Двадцать лепестков» Фарзона (Ходжаева Иноят Юнусовна): Стихи. / Перевела с таджикского Татьяна Смертина. — М.: Сов. писатель, 1990. – 174с.
«Песнецвет». Валентина Изилянова: Стихи. / Перевела с марийского Татьяна Смертина. — Йошкар-Ола: Марийское книжное изд-во, 1995. – 96 с.
«Камень счастья». Факия Тугузбаева: Стихи. / Перевела с башкирского Татьяна Смертина. — Уфа, Башкирское изд-во «КИТАП», 1998. – 182 с.

Өҙөктәр

Балкар яҙыусыһы Теппеев Алим Магомедович Смертина тураһында былай тип яҙа:

Һеҙ — донъялағы гөнаһтар өсөн оялып йөрөүсе, күкте шулай асыҡ итеп күреүсе, уның нурҙарын ишетеүсе ер өҫтөндә йәшәүсе берҙән-бер кеше^[3].

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

СССР ВДНХ дипломы һәм «Яҙғы тауыштар» сәнғәттәр байрамында шиғри еңеүе өсөн миҙал (1971)
«Литературная Россия» гәзите премияһы (1976)
«Смена» журналы премияһы (1981)
ВЛКСМ Үҙәк Комитеты конкурсы дипломы һәм СССР Яҙыусылар союзының Н.Островский исемендәге премияһы (1982)
Ленин комсомолы премияһы (1985) — «Село Сорвижи» (1982) һәм «Марья — зажги снега» (1982) шиғырҙар китабы өсөн (1982)
«Литературная газета» премияһы (1986)
«Советская женщина» журналы премияһы (1991)
«Смена» журналы премияһы (1995)
Бөтә Рәсәй Есенин премияһы (1995)
Бөтә Рәсәй Н.А. Заболоцкий. премияһы (2003)
Сорвижи ауыл китапханаһы Татьяна Смертина хөрмәтенә — Смертина Татьяна исемендәге китапхана тип аталған (2003)

Сығанаҡтар

↑ СМЕРТИНА Татьяна Ивановна // Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (урыҫ) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 359—361. — ISBN 5-94848-307-X
↑ Издательский дом вести (билдәһеҙ). Дата обращения: 30 ноябрь 2008. Архивировано 16 июль 2009 года. 2009 йыл 16 июль архивланған.
↑ Алим Теппеев. Письмо Татьяне Смертиной. // Литературная Россия, 2003, 29 августа (№ 35). — С. 15.

Һылтанмалар

[_9c8a6aedc5596562-1] СМЕРТИНА Татьяна Ивановна // Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (урыҫ) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 359—361. — ISBN 5-94848-307-X

[2] Издательский дом вести (билдәһеҙ). Дата обращения: 30 ноябрь 2008. Архивировано 16 июль 2009 года. 2009 йыл 16 июль архивланған.

[3] Алим Теппеев. Письмо Татьяне Смертиной. // Литературная Россия, 2003, 29 августа (№ 35). — С. 15.

[1]

[2]

[3]