Сербия мосолмандары

Сербия мосолмандары — Сербиялағы, уның территорияһында күп быуаттар буйы йәшәп килгән традицион диндәрҙең береһе,Ислам динен тотоусы халыҡ төркөмө. Сербия мосолмандары башлыса сөнни йүнәлешле Ислам динен тота.

Сербия мосолмандары

Призрендағы мәсет, Косово һәм Метохия

Исламдың таралыуы

2002 йылдың халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса Үҙәк Сербияла һәм Воеводинала 240 000 тирәһе мосолман йәшәй, йәғни, был биләмәләр халҡының 3,2 процентын тәшкил итә. Косовола мосолмандар күпкә күберәк йәшәй, әммә крайҙа тотороҡһоҙ хәл арҡаһында уларҙың һанын теүәл иҫәпләүе ауыр. Традицион рәүештә бошняктар һәм албандар Ислам дине тота.

Тарихы

Байраҡлы мәсете (Белград)

Ислам Сербия ерҙәрендә Осман империяһының XIV—XV быуаттарҙа киңәйә барыуы менән бәйле килеп инә һәм тарала.

Урта быуаттарҙа Сербия Осман империяһына ҡушылғандан һуң Ислам дине иң ныҡ таралған дингә әйләнә. Бик күп славяндар Ислам динен ҡабул итә, (исламлашыу бара), шулай уҡ бында көнсығыштан төрөктәр һәм башҡа мосолман халыҡтар күсенеп ултыра.

Төрөк сәйәхәтсеһе Әүлиә Селәби (рус. Эвлия Челеби (ғосман. اوليا چلبى, төр. Evliya Çelebi) мәғлүмәттәргә ярашлы, 1660 йылда Белградта 98 000 халыҡтан 21 000 мосолман булмағандар, 77 000 мосолман йәшәгән

XIX быуат барышында Сербияның Төркиә хакимлығынан азат була барғанда мосолмандарҙы ҡыуалар, ә мәсеттәр емертелә.

Географияһы

Үҙәк Сербияла һәм Воеводинала 190-дан ашыу мәсет бар, шуларҙың 120-гә яҡыны урынлашҡан Санджакта, алтмышлабы — Көньяҡ Сербияла һәм берәр - Белградта (Байраҡлы мәсете), Мали-Зворникта һәм Суботицала. Шулай уҡ Нови-Пазарҙа һәм Белградта ике мәҙрәсә бар.

Сербия округтарында мосолмандар (2002 йәниҫәп)

Сербия округтарында мосолмандар өлөшө (2002)

округтар	Мосолмандар һаны, кеше.	Халыҡ һанында өлөш, %
Белград округы	20366	1,29
Төньяҡ Бач округы	1180	0,59
Урта Банат округы	957	0,46
Төньяҡ Банат округы	273	0,16
Көньяҡ Банат округы	937	0,30
Төньяҡ Бач округы	268	0,13
Көньяҡ Бач округы	4074	0,69
Срем округы	384	0,11
Мачван округы	2255	0,68
Колубар округы	43	0,02
Подунай округы	1162	0,55
Браничев округы	1156	0,58
Шумадий округы	592	0,20
Поморав округы	177	0,08
Бор округы	885	0,60
Заечар округы	220	0,16
Златибор округы	46844	14,95
Моравич округы	103	0,05
Раш округы	96312	33,07
Расин округы	146	0,06
Нишав округы	1431	0,37
Топлич округы	191	0,19
Пирот округы	129	0,12
Ябланич округы	3239	1,34
Пчинь округы	56334	24,74
СЕРБИЯ ( Косовоһыҙ)	239658	3,20

Сербия общиналарында мосолмандар (2002 йәниҫәп)

Иң күп мосолман йәшәгән тиҫтә община (Косовоһыҙ)

№	Община	округы	Мосолмндар, кеше
1	Нови-Пазар	Раш округы	67 366
2	Прешево	Пчинь округы	30 507
3	Тутин	Раш округы	28 558
4	Буяновац	Пчинь округы	25 595
5	Сьеница	Златибор округы	21 149
6	Приеполе	Златибор округы	16 968
7	Прибой	Златибор округы	6 997
8	Палилула	Белград	4 722
9	Земун	Белград	4 533
10	Нови-Београд	Белград	3 177

Сербияның дүрт общинаһында 2002 йәниҫәптә мосолман берәү ҙә юҡ:

• Любовия Мачван округы
• Жагубица Браничев округы
• Косьерич Златибор округы
• Гаджин-Хан Нишав округы

Һылтанмалар

• Исламское сообщество в Сербии
• Исламское сообщество Воеводины 2016 йыл 4 март архивланған.
• Издательство ICinS 2018 йыл 27 сентябрь архивланған.
• Исламские исследования
• Мечеть в Суботице

• 
•