Задорнов Николай Павлович: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
3 юл:
 
== Биографияһы ==
Николай Павлович Задорнов 1909 йылдың 22 ноябрендә (5 декабрендә) [[Пенза]]<nowiki/>ла табип-ветеринар Задорнов Павел Иванович (1875—1932)<ref>80 литературных имен: Николай Задорнов — пензяк по рождению</ref> һәм Задорнова Вера Михайловна (ҡыҙ фамилияһы Шестакова) ғаиләһендә тыуа<ref name="muzlitpenza.ru">[http://muzlitpenza.ru/2019/06/24/80-литературных-имен-николай-задорнов/ 80 литературных имен: Николай Задорнов — пензяк по рождению]</ref> (һуңыраҡ П. И. Задорнов уҫал ниәттә малды юҡ иткәне өсөн ғәйепләнә һәм төрмәлә вафат була), Себерҙә үҫә.
 
1926—1941 йылдарҙа урта мәктәпте тамамлағандан һуң, [[Себер]], Алыҫ Көнсығыш, [[Өфө]] театрҙарында актер һәм режиссер була, күсмә төркөмдәрҙә эшләй. 1935—1937 йылдарҙа Башҡортостанда йәшәй һәм эшләй: “''Белорецкий рабочий''” гәзите хеҙмәткәре, 1936 йылдан алып “Красная Башкирия” (“Ҡыҙыл Башҡортостан”; ҡара: “''Республика Башкортостан''”) гәзитенең үҙ хәбәрсеһе. 19 быуаттың 60‑сы йылдарында ''Белорет заводында'' булған реаль ваҡиғаларҙы сағылдырған “Мәғәсүм менән Гурьяныч” (“Могусюмка и Гурьяныч”; 1956) повесында ''башҡорт'' һәм ''урыҫтарҙың'' бергәләп завод хужаларына ҡаршы алып барған көрәше күрһәтелгән.<ref>http://bash.bashenc.ru/index.php/component/content/article/8-statya/3149-zadornov-nikolaj-pavlovich</ref> [[Бөйөк Ватан һуғышы]] ваҡытында Хабаровск край радиокомитытында һәм Хабаровск «Тихоокеанская звезда» гәзитендә эшләй. Был осорҙа үҙенең тәүге «Амур-бабай» романын яҙа.
 
Н. П. Задорновҡа [[XIX быуат|XIX быуатта]]та Рәсәй Алыҫ Көнсығышын үҙләштереү тураһында тарихи романдарҙың, ергиҙәрҙәрҙең батырлыҡтары тураһында ике циклы ҡарай. Беренсе цикл — 4 романдан: «Далекий край» (1-2-се китап, 1946—1949), «Первое открытие» ([[1969 йыл|1969]], тәүге атамаһы — «К океану», 1949), «Капитан Невельской» (1-2 китап, 1956—1958) һәм «Война за океан» (1-2 китап, 1960—1962) тора. Икенсе циклында (күскенсе-крәҫтиәндәрҙең Алыҫ Көнсығышты үҙләштереүе тураһында) тематик яҡтан беренсе роман менән бәйле: «Амур-батюшка» (1-2 китап, 1941—1946) һәм «Золотая лихорадка» (1969) романдары.
 
[[1971 йыл|1971 йылда]]да 1854—1855 йылдарҙа адмирал Е.В.Путятиндың Японияға экспедицияһы тураһында «Цунами» романы баҫылып сыға. Шулай уҡ хәҙерге заман тураһында «Желтое, зеленое, голубое...» (1-се китап, [[1967 йыл|1967]]) романын, «Голубой час» юл очерктары китабын (1968) һ.б. яҙа
 
[[1946 йыл|1946 йылдан]]дан вафатына тиклем Задорнов [[Рига|Ригала]]ла йәшәй.
 
1969 һәм 1972 йылдарҙа [[Япония]]<nowiki/>ға бара.
[[Файл:Памятник_писателю_Николаю_Задорнову_в_Хабаровске.JPG|справа|мини|Николай Задорновтың [[Хабаровск|Хабаровскиҙа]] һәйкәле]]
[[Файл:Nikolajs_Zadornovs_plaque_in_riga.JPG|мини|Ригала мемориаль таҡтаһы]]
Задорнов Николай вафат [[1992 йыл]]<nowiki/>дың [[18 июнь|18 июниюнендә]]<nowiki/>ендә вафат була. [[Юрмала]]<nowiki/>ла [[:en:Jaundubulti|Яундубулты]] зыяратында ерләнә<ref>Михаил Задорнов будет похоронен рядом с отцом</ref>
 
[[Пенза]]<nowiki/>ла яҙыусы йәшәгән йортта (Революция урамы, 45), мемориаль таҡта асыла.
 
[[Хабаровск|Хабаровскиҙа]]иҙа Амур йылғаһы яры буйында Николай Задорновҡа һәйкәл ҡуйылған.
 
[[Рига]] ҡалаһында Задорнов 1948—1992 йылдарҙа йәшәгән йортта (Рупниецибас һәм Элизабетес урамдары мөйөшөндә), 2009 йылда мемориаль таҡтаташ асыла.
 
Задорновҡа мемориаль таҡта шулай уҡ [[Амурҙағы Комсомольск|Амурҙағы Комсомольскта]]та, драма театры фасадында асыла
 
== Ата-бабалары ==