Лао-цзы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
133 юл:
=== Диалектика ===
Лао-цзының фәлсәфәһе бик үҙенсәлекле дидактикаға ҡоролған:
* "Ысынбарлыҡтан һәм юҡтан бар нәмә барлыҡҡа килгән; мөмкинлек һәм мөмкин булмағандан — башҡарылыш;оҙон һәм ҡыҫҡанан — рәүеш (форма). Юғары — түбәнде буйһондра; ҡалын һәм нәҙек тауыштар бергә гармония тыуҙыра; алдан килгәне үҙенән һуң килгәнде буйһондора.
 
Әммә Лао-цзы быларҙы ҡапма-ҡаршылыҡ көрәше түгел, ә килешеү тип һанай.
 
* «Кеше бер нәмә эшләмәҫкә ҡарар иткәндә эшләр нәмә ҡалмаған булыр.»
* «Кем халыҡты ярата һәм уға идара итә, шул бер ни ҙә эшләмәҫкә тейеш»
 
* «Кем халыҡты ярата һәм уға идара итә, шул бер ни ҙә эшләмәҫкә тейеш»
 
Был фекерҙәрҙән Лао-цзының фәлсәфәһе, йәки этикаһы: бер ни ҙә эшләмәү икәне күренә. ''Көсләп'' нимәнелер тағыу, тәбиғәтте үҙгәртергә тырышыу ғәйепләнә.
* «Бик күп тау һыуҙары диңгеҙгә ағып төшә, сөнки диңгеҙ тауҙарҙан аҫтараҡ. Шуға ла бар сығанаҡтарға ла идара итә ала. Аҡыл эйәһе лә, кешеләрҙән өҫтәрәк булырға теләһә, үҙен уларҙан аҫтараҡ тота, алдараҡ булайым тиһә — артҡа баҫа. Шуға ла кеше уның өҫтәлегенең ауырлығын тоймай, артта торғас, алдалығын күрмәгәнлектән, ғәҙелһеҙлек тип уйламай»
* Илгә идара иткән «„Изге ир“ аҡыл эйәләрен нимәлер эшләүҙән тыя. Бер ни ҙә эшләнмәгәндә донъяла тыныслыҡ урынлаша»
* «Бер белеме лә булмаған кеше бер ваҡытта ла ауырымай» (Башҡорт халыҡ әйтеме — Белмәгәндең беләге тыныс)
* «Белем юҡ ул, шуға бер ни ҙә белмәйем»
 
* «Бик күп тау һыуҙары диңгеҙгә ағып төшә, сөнки диңгеҙ тауҙарҙан аҫтараҡ. Шуға ла бар сығанаҡтарға ла идара итә ала. Аҡыл эйәһе лә, кешеләрҙән өҫтәрәк булырға теләһә, үҙен уларҙан аҫтараҡ тота, алдараҡ булайым тиһә — артҡа баҫа. Шуға ла кеше уның өҫтәлегенең ауырлығын тоймай, артта торғас, алдалығын күрмәгәнлектән, ғәҙелһеҙлек тип уйламай»
* «Дәүләттең һалымдары күтәргеһеҙ ауыр. Бына шул халыҡты бөлдөрә.»
 
* Илгә идара иткән «„Изге ир“ аҡыл эйәләрен нимәлер эшләүҙән тыя. Бер ни ҙә эшләнмәгәндә донъяла тыныслыҡ урынлаша»
 
* «Бер белеме лә булмаған кеше бер ваҡытта ла ауырымай» (Башҡорт халыҡ әйтеме — Белмәгәндең беләге тыныс)
 
* «Белем юҡ ул, шуға бер ни ҙә белмәйем»
 
* «Дәүләттең һалымдары күтәргеһеҙ ауыр. Бына шул халыҡты бөлдөрә.»
 
* Сыма Цянь Лао-цзының һәм конфуцийлыҡҡа ҡаршы сыҡҡан философ Хань Фэйҙың 韩非 биографияһын бергә ҡуша. «Хань Фэй-цзы» трактатында Лао-цзыға ике бүлек бағышланған(《解老》, 《喻老》).
 
== Лао-цзы культы==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Лао-цзы» битенән алынған