Википедия

Собибор (үлем лагеры): өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
← Алдағы үҙгәртеүКиләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
Akkashka (фекер алышыу | өлөш)
39 618 төҙәтеү
45 юл:
 
== Икенсе донъя һуғышынан һуң ==
Лагерь урынында польша хөкүмәте мемориал асҡан. Ихтилалдың 50 йыллығы менән бәйле, Польша президенты [[Лех Валенса]] тантанала ҡатнашыусыларға түбәндәге яҙма мөрәжәғәт ебәргән<ref>{{cite web
На месте лагеря польское правительство открыло мемориал. В связи с 50-летием восстания президент Польши [[Лех Валенса]] направил участникам церемонии следующее послание<ref>{{cite web
|url = http://www.mk.ru/social/article/2009/04/11/253525-cobibor-konveyer-smerti.html
|title = Собибор - конвейер смерти
54 юл:
}}</ref>:
{{Цитата башы}}
''Польша ерендә ғәзап һәм түбәнлек, батырлыҡ һәм йыртҡыслыҡ жестокость символдары булған урындар бар. Был — үлем лагерҙары. Гитлер инженерҙары төҙөгән, нацист «профессионалдары» идара иткән лагерҙар берҙән-бер маҡсатҡа — йәһүд халҡын тулыһынса юҡ итеүгә хеҙмәт иткән. Шундай лагерҙарҙың береһе Собибор булған. Кеше ҡулдары тыуҙырған тамуҡ… Тотҡондарҙың ғәмәлдә уңышҡа шансы булмаған, әммә улар өмөтөн өҙмәгән.''
''Есть в Польской земле места, которые являются символами страдания и низости, героизма и жестокости. Это — лагеря смерти. Построенные гитлеровскими инженерами, управляемые нацистскими «профессионалами» лагеря служили единственной цели — полному истреблению еврейского народа. Одним из таких лагерей был Собибор. Ад, созданный человеческими руками… У заключённых практически не было шансов на успех, однако они не теряли надежды.''
 
''Ҡыйыу баш күтәреү ғүмерҙәрҙе һаҡлау өсөн түгел, ә лайыҡлы үлем өсөн көрәш булған. Күпселеге польша гражданы булған 250 мең ҡорбандың намыҫын һаҡлап, йәһүдтәр рух еңеүенә өлгәшкән. Улар үҙенең дәрәжәһен һәм намыҫын ҡотҡарҙылар, улар кешелек ырыуының дәрәжәһен һаҡлап алып ҡалған. Уларҙың ғәмәлдәрен оноторлоҡ түгел, бигерәк тә бөгөн, донъяның күп өлөштәре яңынан фанатизм, расизм, түҙеп тормау менән солғанған, яңынан геноцид тормошҡа ашырыла.''
''Спасение жизни не было целью героического восстания, борьба велась за достойную смерть. Защищая достоинство 250 тысяч жертв, большинство из которых были польскими гражданами, евреи одержали моральную победу. Они спасли своё достоинство и честь, они отстояли достоинство человеческого рода. Их деяния нельзя забыть, особенно сегодня, когда многие части мира снова охвачены фанатизмом, расизмом, нетерпимостью, когда вновь осуществляется геноцид.''
 
''Собибор иҫкәртеү һәм киҫәтеү булып ҡала. Әммә Собибор тарихы — был тағы ла гуманизм һәм дәрәжә {{comment|васыяты|завет}}, кешелеклелек триумфы. Был ерҙә ғазапланған һәм һәләк ителгән Польша һәм Европаның башҡа илдәренең йәһүдтәренә хәтер бурысы менән {{comment|баш эйәм|воздаю - меңләтә килтерәм}} .''
''Собибор остаётся напоминанием и предостережением. Однако история Собибора — это ещё и завет гуманизма и достоинства, триумф человечности. Воздаю долг памяти евреям из Польши и других стран Европы, замученным и убитым здесь на этой земле.''
{{Цитата аҙағы}}2017 йылда Собиборҙағы музей реконструкцияға ябыла. Яңы музей төҙөлөшө бара, әммә уны асыу датаһы 2019 йылдың майына ҡарата билдәле түгел. Монумент һүтелгән һәм төҙөлөш майҙансығында тора. Лагерь урынында бында һәләк булғандарҙы хәтерләтеүсе аҡ төҫтәге таштарҙан тау өйөлгән. Бик күп булмаған һәр бер таш аҫтында (яҡынса 50 дана) фамилияһы, исеме, тыуған урыны күрһәтелгән ҙур булмаған шыршы аллеяһы бар.
 
1962-19651962—1965 йылдарҙа элекке Киевта һәм Краснодарҙа лагерҙың элекке һаҡсыларын хөкөм итеү процестары булған. Шуларҙан 13 һатлыҡ үлем язаһына хөкөм ителә<ref>{{Cite web|url=http://mediaryazan.ru/articles/detail/68151.html|title=Алексей, сын Ангела|publisher=mediaryazan.ru|accessdate=2018-01-22}}</ref>.
 
2011 йылдың 12 майында мюнхен суды Собиборҙың элекке һаҡсыһы Иван Демьянюкты<ref>[http://echo.msk.ru/news/774342-echo.html Суд в Мюнхене приговорил к пяти годам тюрьмы бывшего охранника концлагеря «Собибор» Ивана Демьянюка]</ref>.биш йылға төрмәгә хөкөм итте.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Собибор_(үлем_лагеры)» битенән алынған