Фурье рәте: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Таңһылыу (фекер алышыу | өлөш) |
Таңһылыу (фекер алышыу | өлөш) |
||
31 юл:
Фурье рәттәренең математиканың төрлө бүлектәрендә күп һандағы дөйөмләштереүҙәре бар. Мәҫәлән, теләһә ниндәй функцияны сикле төркөмдә, был төркөмдөң килтереп булмай торған матрицалы элементтары буйынса, Фурье рәтенә оҡшаш рәткә тарҡатырға мөмкин ([[тулылыҡ теоремаһы]]).
==
{{Основная статья|
<math>f\in {\mathcal L}([-\pi,\pi])</math> функцияһының (йәғни, <math>([-\pi,\pi])</math> аралығында [[Лебега интегралы|суммаланыусы]] функцияның, йәки уның ысын тура һыҙыҡҡа периодик дауамының) ''тригонометрик Фурье рәте'' тип түбәндәге күренештәге [[функциональ рәт]] атала
: <math>f(x)=\frac{a_0}{2} + \sum^{\infin}_{n=1} (a_n \cos nx + b_n \sin nx),</math> (1)
бында
: <math>a_0= \frac{1}{\pi}\int\limits_{-\pi}^{\pi}f(x)dx,</math>
45 юл:
: <math>b_n= \frac{1}{\pi}\int\limits_{-\pi}^{\pi}f(x)\sin(nx)dx,</math>
[[Lp арауыҡ#ПL² арауыҡ|<math>\mathcal{L}_2([-\pi,\pi])</math> арауығының]] <math>f</math> функцияһы өсөн (1) рәт был арауыҡта [[Эҙмә-эҙлелек сикләнмәһе|йыйылыусан]]. Икенсе төрлө әйткәндә, әгәр <math>S_k(x)</math> аша (1) рәттең өлөшләтә суммаларын тамғалаһаҡ:
: <math>S_k(x)=\frac{a_0}{2} + \sum^{k}_{n=1} (a_n \cos nx + b_n \sin nx)</math>,
ул саҡта уларҙың <math>f</math> функцияһынан [[урта квадратик тайпылышы]] нулгә ынтыласаҡ:
: <math>\lim\limits_{k\rightarrow \infty}\int\limits_{-\pi}^{\pi}(f(x)-S_k(x))^2dx=0</math>.
Урта квадратик йыйылыусанлыҡҡа ҡарамай, функцияның Фурье рәте, ғөмүмән әйткәндә, уға нөктәләр буйынса йыйылырға бурыслы түгел.
Фурье рәттәре менән эшләгәндә йыш ҡына базис сифатында синустар һәм косинустар урынына уйланма аргументтың экспонентаһын алыу уңайлы була. Беҙ комплекслы ҡиммәтле функцияларҙың [[скаляр ҡабатландыҡ|скаляр ҡабатландығы]] менән [[Lp арауыҡ#L² арауыҡ|<math>\mathcal{L}^2([-\pi,\pi],\mathbb{C})</math> арауығын]] ҡарайбыҙ
: <math>\langle f,g\rangle := \int\limits_{-\pi}^{\pi}f(x)\overline{g(x)}dx</math>.
Беҙ шулай уҡ
:: <math>\varphi_k(x)=e^{ikx}=\cos(kx)+i\sin(kx), k\in\mathbb{Z}</math> функциялар системаһын ҡарайбыҙ.
Элеккесә, был функциялар пар-пар ортогональ булалар һәм тулы система барлыҡҡа килтерәләр, һәм, шулай итеп, теләһә ниндәй <math>f\in \mathcal{L}^2([-\pi,\pi],\mathbb{C})</math> функцияһы улар буйынса Фурье рәтенә тарҡатылырға мөмкин:
: <math>f(x) = \sum\limits_{k=-\infty}^{+\infty} \hat{f}_k e^{ikx}</math>,
бында уң яҡтағы рәт <math>L^2([-\pi,\pi],\mathbb{C})</math> нормаһы буйынса <math>f</math> функцияһына йыйыла. Бында
: <math>\hat{f}_k= \frac{1}{2\pi}\int\limits_{-\pi}^{\pi}f(x)e^{-ikx}dx</math>.
<math>\hat{f}_k</math> коэффициенттары Фурье классик коэффициентары менән артабанғы бәйләнеш менән бәйләнгәндәр:
: <math>\hat{f}_k = (a_k-ib_k)/2, k>0</math>
: <math>\hat{f}_0 = a_0/2</math>
79 юл:
: <math>b_k = i(\hat{f}_k-\hat{f}_{-k}), k>0</math>
== Обобщения ==
|