Әлибаев Зәки Арыҫлан улы: өлгөләр араһындағы айырма

Ғалим 20 йылдан ашыу төрлө кимәлдәге ғилми-ғәмәли конференцияларҙа, шул иҫәптән сит илдәрҙә лә, әүҙем ҡатнаша; хәҙерге заман башҡорт прозаһына эпик традицияларҙың тәьҫирен өйрәнеү, боронғо башҡорт эпостарында герой концепцияһын, «Урал батыр» эпосында башҡорт романы сығанаҡтарын тикшереү менән шөғөлләнә.

 

Көндөҙгө уҡыу бүлегендә «Хәҙерге заман башҡорт әҙәбиәте», «Башҡорт әҙәбиәте тарихы», «Әҙәбиәт теорияһы» дисциплиналары буйынса махсус курстар алып бара һәм шул уҡ курстар буйынса ситтән тороп уҡыу бүлегендә лекциялар уҡый. Эшләгән дәерендә Әлибаев З.А. үҙен уҡытыу-методик һәм фәнни-тикшеренеү эштәрен хәҙерге заман кимәлендә, тейешле талаптарға ярашлы алып барыусы квалификациялы белгес итеп күрһәтте. Уның хәҙерге осор башҡорт әҙәбиәте проблемалары буйынса 50-нән артыҡ хеҙмәте һәм ул әҙерләгән бер нисә курс донъя күрҙе. Хеҙмәттәре ВАК нәшриәттәрендә баҫылып сыҡты. Уҡыу-уҡытыу процесын хәҙерге заман фәне һәм мәҙәниәте ҡаҙаныштарына таянып ойоштороу һәм камиллаштырыу, белем һәм тәрбиә биреү берҙәмлеген тәьмин итеү, шәхесте интеллектуаль, мәҙәни һәм әхлаҡи үҫтереү эшендә байтаҡ уңышлы эшләй. Уның етәкселегендә М. Аҡмулла исемендәге БДПУ-ның башҡорт филологияһы факультеты студенттары 2014 йылда булып үткән «Филология. Рәсәй халыҡтарының телдәре һәм әҙәбиәте» (төрөк төркөмө) тип аталған Бөтөн Рәсәй студент олимпиадаһында ҡатнашып, 1 урын, 2015 йылда - 3 урын алды. Ул ижад менән шөғөлләнгән студенттар менән даимитығыҙ эштәр ойоштора, әҙәби түңәрәк менән етәкселек итә, ижадсылар «Тулҡын» исемле гәзит нәшер итә. РФ һәм БР Яҙыусылар Союзы ағзаһы булараҡ, Башҡортостан Яҙыусылар Союзында тәнҡит һәм әҙәбиәт белеме секцияһын етәкләй. З.А.Әлибаевтың әҙәбиәтте өйрәнеүгә бағышланған китаптары: «Хәҙерге заман башҡорт романдарында конфликт тәбиғәте», «Ер яҙмышы, ваҡыт һулышы», «Ваҡыт бәйләнешендә башҡорт әҙәбиәте», «Хәҙерге башҡорт әҙәбиәте», «ХХ быуат башҡорт әҙәбиәте». 2001-2007 йылдарҙа Анкарала төрөк телендә баҫылып сыҡҡан 35 томды үҙ эсенә алған «TURKI DUNYSI ORTAK EDEBIEATLARI» («Төрөк донъяһының дөйөм әҙәбиәте») йыйынтығының башҡортса өлөшөнөң авторҙашы ла ул Зәки Арыҫлан улы Әлибаев.

Рәсәйҙә һәм сит илдәрҙә ойошторолған халыҡ-ара конференцияларҙа ҡатнаша ғалим. Һуңғы йылдарҙа Башҡорт һүҙ сәнғәте үҫеше тураһындағы докладтары менән Астанала (Ҡаҙағстан), Стамбулда (Төркиә), Ашғабадта (Төркмәнстан) сығыш һаны. ГОУ ВПО «М.Акмулла ис. БДПУ»-ның «ФДББС-3 нигеҙендә белгестәр әҙерләү менән идара итеү» программаһы буйынса Анкаралағы ГАЗИ университетында (Төркиә), шулай уҡ ГОУ ВПО «Таулы Алтайдәүләт университеты»нда стажировка үтте һәм ГАГУ студенттарына һәм преподавателдәренә башҡорт мәҙәниәте һәм әҙәбиәте тураһында лекциялар уҡыны. Ул университет, ҡала һәм республика йәмәғәт эштәрендә әүҙем ҡатнаша. Республика мәктәптәренә ғилми-методик ярҙам күрһәтә. «Йыл уҡытыусыһы» һөнәри конкурстары, башҡорт теле һәм әҙәбиәте республика олимпиадаларында, «Урал батыр» эпосын яттан һөйләүселәр региональ конкурстарында жюри ағзаһы булды.