Йәйғор: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә clean up, removed: Link FA (2) using AWB
15 юл:
12) тамсылар болото
]]
'''Йәйғор''' — [[Атмосфера|атмосфераныңатмосфера]]ның [[оптик]] һәм [[метеорологик]] күренеше, башлыса юғары дымлылыҡ яланында күҙәтелә. Ул төрлө төҫтәрҙә хасил була һәм дуға йәки ярым түңәрәк формаһын һыҙатландыра. Төҫтәр спектры, дуғаның эс яғынан ҡараһаң былай: [[Ҡыҙыл төҫ|ҡыҙыл]], [[Һарғыҙыл төҫ|һарғыҙыл]], [[Һары төҫ|һары]], [[Йәшел төҫ|йәшел]], [[Зәңгәр төҫ|зәңгәр]], [[Күк төҫ|күк]], [[Зәңгәр күк төҫ|зәңгәр күк]]).
 
Күк йөҙөндә йәйғор пәйҙә булғас, балалар ниҡаҙәр шатлыҡ кисерә, уның нисек барлыҡҡа килеүе тураһында һорап, ата-әсәләрҙе йөҙәтеп бөтөрә.
 
==Йәйғорҙо өйрәнеү тарихы==
Фарсы астрономы [[Кутб ад-Дин аш-Ширази ]] (1236—1311), ә бәлки, уның уҡыусыһы [[Камал ад-Дин Ширази ]] (1260—1320) булғандыр, беренселәрҙән булып феномендың теүәл аңлатмаһын бирә.<ref>[http://www-gap.dcs.st-and.ac.uk/~history/Biographies/Al-Farisi.html Al-Farisi biography]</ref>
 
Йәйғорҙң дөйөм тасуирламаһын [[1611|1611 йылда]] [[Доминис, Марк Антоний де|Марк Антоний де Доминис]] «''De radiis visus et lucis in vitris perspectivis et iride''» китабында бирә. Күҙәтеүҙәр нигеҙендә ул йәйғор тамсының эске өҫлөгөнәнн сағылыу һәм ике тапҡыр һыныу нәтижәһендә (тамсыға кергәндә һәм сыҡҡанда) барлыҡҡа килә тигән фекергә килә.
35 юл:
Йәйғорҙы күреү өсөн, ҡояшка арт менән, ә һыу тамсыларына йөҙ менән баҫырға кәрәк. Әмма ләкин йәйғор берәү генә булмаҫҡа, уның янында икенсеһе, өсөнсөһө лә күренергә мөмкин. Тимәк, һыу тамсыһында нур ике йәки өс тапҡыр һына. Былары, билдәле, тоноғораҡ була. Иғтибарлы кеше икенсе йәйғорҙа төҫтәрҙең тәртибе төп күперҙәгегә ҡапма-ҡаршы булыуын да күрер. Әгәр төп күперҙә ҡыҙыл төҫ дуғаның тышында булһа, икенсеһендә ул эсендә булыр.
 
'''Ай йәйғор''' ҙа бар. Дөрөҫ, ай йәйғор күпкә тоноғораҡ була, шуға күрә уны йыш ҡына “аҡ йәйғор” дип атайҙар.
 
'''Төнгө йәйғор''' —– бик һирәк осорай торған тәбиғәт күренеше. Уны планетаның бер нисә урынында ғына күҙәтергә мөмкин. Иң атаклы ай йәйғор – шарлауыҡлы Калифорния штатының Йосемити Милли паркында күҙәтелә. Ай йәйғор шулай уҡ Кентуккидагы Камберленд шарлауыҡтарында һәм [[Замбия]] менән [[Зимбабве]] сигендәге [[Виктория шарлауығы]]нда күрергә була. Ә бына бик тә үҙенсәлекле ай йәйғор Себерҙә – [[Ямал ярымутрауы]]ның ҡуйы [[томан]]дарында күҙәтелә.
69 юл:
 
{{ЦветаРадуги}}
 
{{Link FA|he}}
{{Link FA|pl}}
 
[[Категория:Атмосфера күренештәре]]
[[Категория:Тәбиғәт]]
 
{{Link FA|he}}
{{Link FA|pl}}
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Йәйғор» битенән алынған