Домен (биология)
Биологик таксономияла домен тип (ә ҡайһы берҙә супербатшалыҡ, империя) — организмдарҙың иң юғары таксономик рангты атайҙар, Батшалыҡтан да юғарыраҡ. Карл Вёзеның (Carl Woese) домен системаһы шәжәрәһенә ярашлы (1990 йылдағы), тереклек шәжәрәһе өс өлөштән тора: Архейҙар, Бактериялар һәм Эукариоттар[1]. Таксондарҙың урынлашыуы, геномдарҙың бер-береһенән фундаменталь рәүештә айрылып тороуын күрһәтә.
Тереклекте классификациялау төрҙәре бер нисәү:
- Ике империянан торған система йәки супердомен системаһы, уҙ эсенә Прокариот һәм Эукариот группаларын ала.
- Алты Батшалыҡ (биология) системаһы уҙ эсенә Эубактерияларҙы (Eubacteria), Архебактерияларҙы (Archaebacteria), Протистарҙы (Protista), Бәшмәктәрҙе (Fungi), Үҫемлектәрҙе (Plantae) һәм Хайуандарҙы (Animalia) индерә.
- Өс империялы система — Эубактериялар (Eubacteria), (Archaebacteria), Эукариоттар — Эукариоттар эсенә ингән биш супергруппа менән[2].
Был өс системаның береһе лә күҙәнәкһеҙ тереклекте индермәй (мәҫәлән, Вирустарҙы).
Һылтанмалар
үҙгәртергә- ↑ Woese C, Kandler O, Wheelis M (1990). «Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya.». Proc Natl Acad Sci USA 87 (12): 4576–9. DOI:10.1073/pnas.87.12.4576. PMID 2112744. Проверено 11 February 2010. 2008 йыл 27 июнь архивланған.
- ↑ Holt, Jack R. and Carlos A. Iudica, 2010, Taxa of Life. 2011 йыл 20 июль архивланған..
| Таксономик ранг |
|
Домен (Батшалыҡ өҫтө) — Батшалыҡ — Ярым батшалыҡ — Тип өҫтө/Бүлек өҫтө — Тип/Бүлек — Ярым тип/Ярым бүлек — Класс өҫтө — Класс — Ярым класс — Инфракласс — Отряд өҫтө/Тәртип өҫтө — Отряд/Тәртип — Ярым отряд/Ярым тәртип — Инфраотряд — Ғаилә өҫтө — Ғаилә — Ярым ғаилә — Триба өҫтө — Триба — Ярым триба — Ырыу — Бүлек — Ярым бүлек — Ярым ырыу — Секция өҫтө — Секция — Ярым секция — Рәт — Ярым рәт — Төр — Ярым төр — Вариетет/Төрлөлөк — Ярым төрлөлөк — Форма — Ярым форма |
| Таксономия — Биноминаль номенклатура |