Ҡазан ветеринария институты

Ҡаҙан ветеринария институты (1873—1918) — Казанский ветеринарный институт — Рәсәй империяһының юғары уҡыу йорто^[1]

Тарихы

Ҡазан ветеринария институты 1873 йылда ойошҡан һәм 1873 йылда асылған ^[2]. Уҡытыусыларҙың төп Советы профессорҙарҙан тора, улар араһында беренсе директор, поляк ветеринария медицинаһына нигеҙ һалыусы, Варшава ветеринария мәктәбе директоры П. Т. Зейфман да була . Университет менән тығыҙ хеҙмәттәшлеккә өҫтәп, ул Европа юғары уҡыу йорттарына ебәреп, уҡытыусылар өсөн йыл һайын фәнни әҙерлек алыуҙы индерә. Был традицияларҙы институттың барлыҡ лидерҙары, танылған ғалимдар Иван Ланге, K. M. Гольцман^[3], Т. Г. Болем дауам итә.

Уҡытыу шарттары һәм өйрәнелгән фәндәр

Ветеринария институты ветеринар һәм ветеринария медицинаһы магистры дәрәжәләрен бирергә хоҡуҡлы була, был университет кандидаттарына һәм магистр дәрәжәләренә бөтә хоҡуҡтары менән туранан-тура килгән булған. Институт профессорҙары һәм доценттары барлыҡ хоҡуҡтар буйынса университет профессорҙары һәм доценттары менән тиң һанала. Махсус фәндәр уҡытыусылар ветеринария медицинаһы магистры дәрәжәһенә эйә булырға тейеш. Институттың педагогик коллективы 3 ординар профессорҙан (институт директорын да индереп), бер экстраординар, 3 доцент, зоотомия кафедраһы проекторы һәм ғалим-тимерсенән тора. Институт педагогик коллективы махсус фәндәр өйрәнеү өсөн яуаплы була: зоотомия (практик күнегеүҙәр менән), гистология, физиология, дөйөм патология, патологик анатомия һәм гистология (практик күнегеүҙәр менән); шәхси патология һәм терапия; дөйөм, шәхси һәм оператив хирургия, акушерлыҡ; ветеринария полицияһы менән эпизоотология, дөйөм медицина, суд ветеринарияһы; сүкеү теорияһы (практик күнегеүҙәр менән); терапевтик, хирургия һәм йоғошло клиникалар үткәреү; зоогигиена, экстерьер, фармакогнозия, фармация, рецепттар менән фармакология, ауыл хужалығы (ялансылыҡ һәм болонсолоҡ), йылҡысылыҡ, малсылыҡ һәм мал-тыуар продукттарын өйрәнеү. Өҫтәмә фәндәр — теология, химия (органик булмаған, органик һәм физиологик), физика, ботаника, зоология, сағыштырма анатомия — күпселек осраҡта был фәндәрҙе ы Ҡаҙан университеты профессорҙары, институт доценттары булараҡ уҡыта.

Атап кителгән персоналдан тыш, институт клиникаһында 2 ярҙамсы, прозектор ярҙамсыһы һәм фармация буйынса лаборатория ярҙамсыһы була. Был кешеләрҙең, шулай уҡ ассистенттар һәм штаттан тыш ярҙамсыларҙы һайлауҙы директор етәкселегендәге барлыҡ профессорҙар һәм доценттарҙан торған институт Советы хәл итә.

Институтта уҡыу курсы 4 йыл була. Институтты тамамлағас, студенттар ветеринария табибы йәки туранан-тура ветеринария медицинаһы магистры дәрәжәһе өсөн имтихан бирә алалар. Һуңғы осраҡта, уларҙан, шулай уҡ ветеринария дипломы булған, ләкин магистр дәрәжәһен алырға теләүселәрҙән кеүек үк, ветеринария медицинаһының махсус фәндәрендә оло белемгә эйә булыу ғына түгел, ә уның әҙәбиәте менән дә яҡшы таныш булыу талап ителә. Һынау уҙғандар махсус фәндәрҙең берһендә диссертация тәҡдим итергә һәм уны яҡларға тейештәр^[4] .

Ҡазан ветеринария институтында (1891 йылдың 1 ғинуарына) 100 шәкерт була. 1890 йылдағы сығарылыштың 39 уҡыусыһы ветеринар дәрәжәһен ала.

Революциянан һуң Ҡазан ветеринария институты өҙлөкһеҙ киңәйә бара һәм уның нигеҙендә Ҡазан дәүләт ветеринария медицинаһы академияһы ойошторола (род. 1986).

Иҫкәрмә

↑ В настоящее время (в результате преобразований) правопреемником ветеринарного института является Казанская государственная академия ветеринарной медицины.
↑ Казанский ветеринарный институт
↑ Гольцман, Карл-Александр Матвеевич (1854—1922) — клиницист, доктор и магистр ветеринарных наук, профессор и директор казанского ветеринарного института. Высшее образование получил в Юрьевском ветеринарном институте и на медицинском факультете Казанского университета. Занимал кафедру частной патологии и терапии с клиникой в казанском ветеринарном институте, в котором состоял также директором (по выбору Совета).
↑ Ветеринарные институты и школы // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

[1] В настоящее время (в результате преобразований) правопреемником ветеринарного института является Казанская государственная академия ветеринарной медицины.

[Казанский_ветеринарный_институт———-2] Казанский ветеринарный институт

[3] Гольцман, Карл-Александр Матвеевич (1854—1922) — клиницист, доктор и магистр ветеринарных наук, профессор и директор казанского ветеринарного института. Высшее образование получил в Юрьевском ветеринарном институте и на медицинском факультете Казанского университета. Занимал кафедру частной патологии и терапии с клиникой в казанском ветеринарном институте, в котором состоял также директором (по выбору Совета).

[4] Ветеринарные институты и школы // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

[1]

[2]

[3]

[4]