Цабель гимназияһы

Цабель гимназияһы (нем. Zabel-Gymnasium) — Гера ҡалаһында дүрт муниципаль гимназияның береһе, тарихы һәм исеме фармацевт Цабель ғаиләһе менән бәйле. 2002 йылда Цабель гимназияһы Фридрих Шиллер исемендәге гимназия менән берләштерелә

Цабель гимназияһы
Нигеҙләү датаһы 1889
Рәсем
Кем хөрмәтенә аталған Henriette Zabel[d]
Дәүләт  Германия
Административ-территориаль берәмек Гера
Урынлашҡан урамы Clara-Zetkin-Straße[d]
Хеҙмәтләндереүсе Гера
Адрес Clara-Zetkin-Straße 7, Kurt-Keicher-Straße 12
Рәсми сайт zabel-gymnasium.de
Карта
 Цабель гимназияһы Викимилектә

Тарихы һәм тасуирламаһы үҙгәртергә

Цабель гимназияһы үҙгәртергә

«Höhere Töchterschule» мәктәбенә Николайбергта ҡала мәктәбе филиалы булараҡ 1864 йылда нигеҙ һалына (бөгөн — Гете исемендәге гимназия). 1884 йылда ҡала фармацевты Карл Фридрих Цабелдең тол ҡатыны Огюста Генриетта Цабель үҙе үлгәндән һуң ҡалаға ҡатын-ҡыҙҙар белемен үҫтереү һәм мәктәптәр төҙөү өсөн васыятында яңы мәктәпте Цабель ғаиләһе хөрмәтенә атарға ҡушыу шарты менән бер миллион марка аҡса ҡалдыра (был XXI быуат башына ете миллиондан ашыу евро тәшкил итә). 1887 йылдан алып 1889 йылға тиклем «Цабель-шуле» бинаһы архитектор Фриц Кёберляйн проекты буйынса төҙөлә; 1906 йылда төньяҡ яҡтан ул киңәйтелә. 1911 йылда мәктәп лицей статусын ала, уның иҫәбенә сығарылыш уҡыусылары университетта уҡырға инеү мөмкинлеге ала[1]. ГДР-ҙа мәктәп «урта киңәйтелгән мәктәп»(Erweiterte Oberschule, EOS) була һәм илдең Министрҙар советы рәйесе Отто Гротеволь хөрмәтенә атала. Германияның икенсе берләшеүендә мәктәп гимназия була һәм 1993 йылдың 8 майында тағы Цабель исемен ала.

 
Элекке Шиллер мәктәбе бинаһы (2008)

Шиллер мәктәбе үҙгәртергә

Шиллер исемендәге мәктәп урындағы эшҡыуар һәм сәйәсмән Луи Шлуттерҙың 250 000 ашыу марка иғәнәһенә гимназия кеүек 1894 йылда барлыҡҡа килә. 1893—1894 йылдарҙа мәктәп бинаһы архитектор Вендорф тарафынан төҙөлә: 1894 йылдың 29 сентябрендә рәсми асыла. 1930 йылдарҙа мәктәпкә Фридрих Шиллер исеме бирелә, шул уҡ ваҡытта ГДР-ҙың урта политехник мәктәбе булараҡ (Polytechnische Oberschule, POS), уға ташлама яһала һәм халыҡ хәрәкәте хөрмәтенә аталмай.

Ҡушылыуы үҙгәртергә

Гералв уҡыусыларҙың һаны ҡырҡа кәмеүе арҡаһында, 2000 йылдың яҙында ҡала властары ҡала мәктәптәрен ҡыҫҡартыу буйынса план ҡабул итә: был планға ярашлы Цабель һәм Шиллер гимназияларын берләштереү ҙә ҡарала, ул 2002/2003 уҡыу йылы башына тамамлана. Берләштерелгән уҡыу йорттарының исеме менән ҡыйынлыҡ килеп тыуа һәм, ахыр сиктә, 2003 йылда, гимназия Огюста Цабель васыяты буйынса Цабель тип атала.

Шулай уҡ ҡарағыҙ үҙгәртергә

  • Хандельсхоф

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Älteste erhaltene Schule Geras wird 150 Jahre alt: 1864 wurde die einstige Bürgerschule am Nicolaiberg nach dreijähriger Bauzeit und Baukosten von 72 000 Talern eröffnet (нем.). gera.otz.de. Ostthüringer Zeitung / OTZ (11 апрель 2014). Дата обращения: 8 февраль 2019.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Sabine Schellenberg: Schulbauten zwischen 1860 und 1900 // Schulen in Gera, herausgegeben von der Unteren Denkmalschutzbehörde Gera, November 2001.

Һылтанмалар үҙгәртергә