Факт

Факт (лат. factum — ғәмәлгә ашҡан) — киң мәғәнәлә хәҡиҡәт синонимы була алған термин; ваҡиға йәки һөҙөмтә; ғәмәлдә булған, ә уйлап сығарылған түгел; дөйөмгә һәм абстрактҡа ҡапма-ҡаршы аныҡ һәм берҙән-бер^[1].

Фән философияһында факт — иҫбатлана ала торған эмпирик белемде^[1], раҫламаны йәки шартты нығытыусы үҙенсәлекле һөйләм. Факт теорияға йә фаразға (гипотезаға) ҡаршы ҡуйыла. Фәнни теория факттарҙы тасуирлай һәм аңлата, ул шулай уҡ яңыларҙы ла алдан әйтеп бирә ала. Туранан-тура дөрөҫләнә йә кире ҡағыла алмаған раҫлау фараз йә фекер тип атала.

Хәҙерге фән философияһында факттың ике төп концепцияһы таралған: фактсылыҡ һәм теориясылыҡ. Беренсеһе факттарҙың теорияға бәйһеҙлеген раҫлай. Икенсеһе факттарҙы тулыһынса теорияға буйһондора. Был ике концепцияны бер юлы ҡулланған ҡараштар ҙа бар^[1].

Иҫкәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Никифоров А. Л. Факт // Новая философская энциклопедия / Ин-т философии РАН; Нац. обществ.-науч. фонд; Предс. научно-ред. совета В. С. Стёпин, заместители предс.: А. А. Гусейнов, Г. Ю. Семигин, уч. секр. А. П. Огурцов. — 2-е изд., испр. и допол. — М.: Мысль, 2010.

Һылтанмалар

Metaphysics for dummies (англ.)
Что такое научный факт?. Знание. Понимание. Умение. ISSN 2218-9238. Архивировано из первоисточника 15 июля 2013.

[nfe-fact-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Никифоров А. Л. Факт // Новая философская энциклопедия / Ин-т философии РАН; Нац. обществ.-науч. фонд; Предс. научно-ред. совета В. С. Стёпин, заместители предс.: А. А. Гусейнов, Г. Ю. Семигин, уч. секр. А. П. Огурцов. — 2-е изд., испр. и допол. — М.: Мысль, 2010.

[1]