Тис (лат. Táxus) — тистар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек төрө. Тис - яй үҫә торған ағас йәки ҡыуаҡ, бейеклеге 1-ҙән 10 метрға тиклем. Олононоң диаметры 4 метрға етеүе ихтимал. Тистың үҙағасын күп быуаттар йәйә һәм һөңгө һабы өсөн ҡулланғандар.

Тис
Рәсем
Халыҡ-ара ғилми атамаһы Taxus L., 1753[1][2][3]
Таксономия рангыһы Ырыу[1][3]
Яҡындағы юғарыраҡ кимәлдәге таксон тисовые[d][4][3]
Таксондың халыҡ атамаһы yew[5], 红豆杉属[6], 红豆杉属[7][8][9][…] һәм cis[10]
Номенклатурный тип T. baccata[d]
Этот таксон является источником древесина тиса[d]
GRIN URL npgsweb.ars-grin.gov/gri…[11]
 Тис Викимилектә

Башҡорт теленә урыҫ теленән ингән, ә урыҫ телендәге этимологияһы билдәле түгел[12]. Ҡайһы бер сығанаҡтарҙа «тисс» тип яҙыу ҡулланыла [13] , һүҙ аҙағында ике «с» яҙыла.

Төрҙәре үҙгәртергә

2013 йылдағы The Plant List мәғлүмәттәре буйынса тистың туғыҙ төрө бар[14]:

Тәбиғи гибридтар үҙгәртергә

Культуралы төрҙәр үҙгәртергә

Күпселек төрҙәренең һәм сорттарының һыуыҡҡа сыҙамлылығы: 6b һәм 5b-нан йылыраҡҡа тиклем [15].

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. 1,0 1,1 Линней К. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium — 5 — Стокгольм: 1754. — Б. 462. — doi:10.5962/BHL.TITLE.746
  2. Linnæi C. Species Plantarum (лат.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas — 1753. — Т. 2. — Б. 1040.
  3. 3,0 3,1 3,2 Maarten J.M. Christenhusz, Reveal J. L., Farjon A., Gardner M. F., Mill R. R., Chase M. W. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms (ингл.) // PhytotaxaMagnolia Press, 2011. — Vol. 19, Iss. 1. — P. 55–70. — ISSN 1179-3155; 1179-3163doi:10.11646/PHYTOTAXA.19.1.3
  4. Энглер А. Die natürlichen Pflanzenfamilien, 13. Band: Gymnospermae: nebst ihren Gattungen und wichtigeren Arten insbesondere den Nutzpflanzen — 1926.
  5. база данных растений Министерства сельского хозяйства США (ингл.)
  6. https://www.iplant.cn/frps/vol/7 / под ред. Ч. Ваньцзюнь, Ф. Лиго — 1978. — Т. 7. — Б. 438.
  7. 彭莳嘉, 罗源, 蔡宏宇, 张晓玲, 王志恒 全球变化情景下的中国木本植物受威胁物种名录, A new list of threatened woody species in China under future global change scenarios (ҡыт.) // 生物多样性 — 2022. — Т. 30, вып. 5. — Б. 21459. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2021459
  8. 肖翠, 刘冰, 吴超然, 马金双, 叶建飞, 夏晓飞, 林秦文 北京维管植物编目和分布数据集, A dataset on inventory and geographical distributions of vascular plants in Beijing, China (билдәһеҙ) // 生物多样性 — 2022. — Т. 30, вып. 6. — Б. 22064. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2022064
  9. 王洪峰, 董雪云, 穆立蔷 黑龙江省野生维管植物名录, Checklist of tracheophyte in Heilongjiang Province (билдәһеҙ) // 生物多样性 — 2022. — Т. 30, вып. 6. — Б. 22184. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2022184
  10. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/cis;3886795.html
  11. Таксономия растений GRIN (ингл.)
  12. Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера
  13. История: тиссы — растения-долгожители, пришельцы из далекого прошлого
  14. TPL
  15. Трейвас Л.Ю. Атлас определитель. Болезни и вредители хвойных растений.. — М.: ЗАО «Фитон+», 2010. — 144 с. — ISBN 978—5—93457—0.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

Һылтанмалар үҙгәртергә