Сәйәси репрессия ҡорбандарына һәйкәл (Өфө)

Өфөлә сәйәси репрессия ҡорбандарына һәйкәл ҡаланың Совет районында Еңеүҙең 50 йыллығы скверында Йәштәр һарайы артында урынлашҡан (элекке Юбилей Мәҙәниәт йорто).

Сәйәси репрессия ҡорбандарына һәйкәл
Дәүләт  Рәсәй
Административ-территориаль берәмек Өфө
Карта

Тарихы үҙгәртергә

Һәйкәл төҙөү тураһында ҡарар Башҡортостан Республикаһының Юғары Советы Президиумының «Өфө ҡалаһында сәйәси репрессия ҡорбандарына һәйкәл ҡороу» ҡарарына ярашлы 1993 йылдың 2 сентябрендә ҡабул ителә, Башҡортостан Республикаһы Юғары Советы рәйесе М. Рәхимов[1] тарафынан һәм Башҡортостандағы сәйәси репрессия ҡорбандарының Ассоциацияһының почетлы рәисе Х. Туләйев инициативаһы менән ҡул ҡуйыла[2].

Башҡортостан хөкүмәте һәйкәлдең иң яҡшы архитектура-художество төҙөлөшөнә конкурс иғлан итә[3].

Һәйкәл Ю. Солдатов (проект авторы, скульптор) һәм Л. Дубинский (архитектор) тарафынан эшләнә. Эштәрҙе Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте финанслай. «Урал таштары» сикләнгән йәмғиәте вәкилдәре (мәрмәр киҫәктәрен Карелияла таба) һәм «УМПО» асыҡ акционерҙар йәмғиәте (бронза ҡоя) ярҙам күрһәтә.

2000 йылдың 23 декабрендә карел ташынан торған 6 метрлыҡ бейклектәге стела һәм бронзанан торған скульптура композицияһы (балаһын тотҡан әсә) асыла. Ташҡа «Сәйәси репрессия ҡорбандарының иҫтәлегенә», «Тик изге аҡыл тормошто һаҡлар …» (башҡорт һәм рус телендә) тигән яҙыуҙар һалынған.

Сәйәси репрессия ҡорбандарына һәйкәл — Өфөнөң тарихи-мәҙәни ҡомартҡыһы, бөтә сәйәси репрессиянан һәләк булғандарға хөрмәт һәм ҡайғы билдәһе. Сәйәси репрессиялар ҡорбандарының Хәтер көнөндә һәйкәлгә сәскәләр һалалар[4][5][6].

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Постановление Президиума ВС РБ от 02.09.93 N 6-3/144 «О СООРУЖЕНИИ В ГОРОДЕ УФЕ ПАМЯТНИКА ЖЕРТВАМ ПОЛИТИЧЕСКИХ РЕПРЕССИЙ». Правовой портал Башкортостана. Дата обращения: 26 ғинуар 2015.
  2. Памятник жертвам политических репрессий. Памятники жертвам политических репрессий на территории бывшего СССР. Дата обращения: 26 ғинуар 2015.
  3. РАСПОРЯЖЕНИЕ Кабинета Министров РБ от 21.07.95 N 795-р «ОБ УТВЕРЖДЕНИИ ПРОГРАММЫ И УСЛОВИЙ РЕСПУБЛИКАНСКОГО ОТКРЫТОГО КОНКУРСА НА ЛУЧШЕЕ АРХИТЕКТУРНО — ХУДОЖЕСТВЕННОЕ РЕШЕНИЕ ПАМЯТНИКА ЖЕРТВАМ ПОЛИТИЧЕСКИХ РЕПРЕССИЙ В ГОРОДЕ УФЕ». Правовой портал Башкорстана. Дата обращения: 26 ғинуар 2015.
  4. Николай Ермоленко, Рафиль Сахабутдинов. В Уфе состоялось возложение цветов к памятнику жертвам политических репрессий. Башинформ.рф (30 октябрь 2009). Дата обращения: 26 ғинуар 2015.(рус.). Башинформ.рф (2009-10-30). 26 ғинуар 2015 тикшерелгән.
  5. Фоторепортаж с возложения цветов к памятнику жертвам политических репрессий в сквере им.50-летия Победы. Ufacity.info. Дата обращения: 26 ғинуар 2015.(рус.). Ufacity.info. 26 ғинуар 2015 тикшерелгән.
  6. Инна Вирман. В Уфе возложили цветы к памятнику жертвам политических репрессий. Горобзор (30 октябрь 2013). Дата обращения: 26 ғинуар 2015.(рус.). Горобзор (2013-10-30). 26 ғинуар 2015 тикшерелгән.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Валитов Н. Ф. Неизвестная история города Уфы. — Уфа, 2004.
  • Синенко С. Г. Неторопливые прогулки по Уфе. Городской путеводитель. — Уфа: Китап, 2010. — 376 с.
  • Уфа: страницы истории./ Сост. М. В. Агеева. — Уфа: Китап, 2006. — 376 с.
  • Пулечкина О. П. Прогулки по старой Уфе: Архитектура XVI—XX вв. — Уфа, 1999.

Һылтанмалар үҙгәртергә