София Адлерспаре
София Адольфина Адлерспаре (швед. Sophie Adlersparre; 6 март 1808 йыл — 23 март 1862 йыл) — Швеция рәссамы.
Биографияһы
үҙгәртергәСофия Адольфина Адлерспаре 1808 йылдың 6 мартында швед коммунаһы Мёрбюлонгта тыуған. София Адлерспареның атаһы — лютеран дворяны, Аксель Адлерспарре (1763—1838), Эланд утрауҙары губернаторы, әсәһе — Каролина фон Арбин. Ҡыҙҙарының һынлы сәнғәткә ҡыҙыҡһыныуы бала сағынан уҡ күренә. Тәүҙә ҡыҙ һынлы сәнғәткә Эланд утрауына карап һәләкәтенән һуң килеп эләккән рәссам К. Ф. Педерсендан өйрәнгән. 1830 йылда ғаилә Стокгольмға күсеп килгән. София рәссамдар Карл Густав Кварнстремдан (1810—1867), Йохан Густав Сандбергтан һәм Олаф Йохан Седермарктан (1790—1848) художество белеме алған.
1836 йылда беренсе тапҡыр, тәхеткә ултырырға тейешле принцесса, буласаҡ Швеция королеваһы Жозефина Лейхтенбергская уға үҙенең портретын төшөрөргә заказ биргәндән һуң, ул рәссам булараҡ таныла.
Һынлы сәнғәтте өйрәнеү маҡсатында, Адлерспаре Германияға бер нисә сәйәхәт ҡыла. Адлерспар Германия, Франция һәм Италия. 1839—1840 йылдарҙа ул Парижда Леон Коньенан өйрәнә, рәссамдар Карл Вальбом һәм ПерВикенберг менән таныша. Швецияға ҡайтып, ул мәктәп рәсем төшөрөү мәктәбен аса, уның уҡыусылары араһында швед рәссамы Амалия Линдегрен да була.
1845 йылда Швеция королеваһы Софияның Парижда артабанғы уҡыуын түләгән; 1845—1846 йылда ул Дрезденда немец рәссамдары Юхан Кристиан Клаусен Далдә һәм Каспар Давид Фридрихта элекке оҫталарҙың картиналарының күсермәһен эшләргә өйрәнә, туҡтап ҡалды. 1851—1855 йылдарҙа уҡыу һәм Мюнхен, Болонья, Флоренция һәм Рим ҡалаларында туҡтап, унда ла уҡыған, Римдә ул швед һәм немец рәссамдары колонияһы ағзаһы була, рәссам Фридрих Овербек етәкләгән Назарейлылар хәрәкәтендә ҡатнаша. Римдә София Адлерспаре католицизмға күсә (үҙе лютеран ғаиләһенән булған), папа Пий IX портретын яҙа. Уның был йылдарҙағы эштәрендә романтизм һәм рәссам Рафаэлдың тәьҫире тойомлана. София Адлерспаре, Чиголи (Лодовико Карди) «Был — кеше» һәм Маркантонио Франческини «Иосифтың үлеме» кеүек рәссамдарҙың эштәрен дә индереп, билдәле рәссамдарҙың картиналарын күсереп эшләй.
1855 йылда Адлерспаре эштәре Король Һарайында ҡуйылған Швецияға визит яһай.
1862 йылда Адлерспаре Швецияға төпләнеп йәшәргә ҡайта. Унда уға Litteratörernas och Artisternas pensionsförening пенсия тәғәйенләй. Тәүге түләүҙе алғандан һуң күп тә үтмәй, рәссам вафат була.
Хәҙерге ваҡытта София Адольфина Адлерспаре картиналары Стокгольмдағы Швеция Милли музейында («Принцесса Жозефина», 1841; Оскар Беренсе портреты, 1846; Аксель фон Арбин һәм Генриетта", 1858 һ. б.), Крагеһольм замогында һәм шәхси коллекцияларҙа һаҡлана. Король ғаиләһе ағзаларының бер нисә портреты, Пий IX портреты король коллекцияларында һаҡлана.
Галереяһы
үҙгәртергәӘҙәбиәт
үҙгәртергә- Österberg, et Carin al., Svenska kvinnor: föregångare, nyskapare. Lund: 1990 Signum. (ISBN 91-87896-03-6) (швед.)
- Stålberg, Wilhelmina & Berg P. G.. 1864-1866 om Anteckningar qvinnor svenska (швед.)
- Källor: Dagbok, i i av Tidskr sammandrag meddelad Leijonhufvud Sofie. för hemmet, Årg. 5-6, 1863-64;
- Konstutställning Kvinnornas egen (Idun, 1911, ' s. 146); J. Roosval, Svenskt konstgalleri (1912);
- Ida Trotzig, Sophie Adlersparre (Idun, 1911, ' s. 406);
- 1911 mars 1-30 Svenska konstnärinnors utställning. Kataloe.
Һылтанмалар
үҙгәртергәИҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ 1,0 1,1 KulturNav (ингл.) — 2016.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #116255846 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ 3,0 3,1 RKDartists (нидерл.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Sophie Adolphine Adlersparre (швед.) — 1917.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Ås (Kalmar län) kyrkoarkiv, Husförhörslängder, SE/VALA/00464/A I/1 (1806-1822), bildid: C0029441_00198
- ↑ Sofia Adolfina Adlersparre (ингл.) — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 7,0 7,1 S:ta Eugenia katolska församlings kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, latinska, SE/SSA/0108/F I/1 (1801-1868), bildid: 00067712_00171
- ↑ A. S. Adlersparre // https://gravar.se/forsamling/katolska-kyrkogarden-i-stockholm/katolska-kyrkogarden/0/ix/a-s-adlersparre — Gravar.se.