Планетарий

Планетарий — махсус көмбәәҙҙә йондоҙло күкте сағылдырып, йыһан донъяһына мөғжизәле сәйәхәт ҡылырға ярҙам итеүсе аппарат-йорт. Планетарийҙар бер-береһенән көмбәҙенең ҙурлығы, унда ҡуйылған апаратураның камиллығы менән айырыла. Иң ҙурҙары 100 метрҙан ашыу диаметрлы көмбәҙҙә йыһандың теләһә ниндәй нөктәһен хәрәкәттә кәүҙәләндерергә мөмкинлек бирә. Ундай планетарийҙар донъяла икәү. Башҡалабыҙ Өфөләге планетарийҙың көмбәҙе 8 метрлы.

Тарих

Беренсе планетарий 1925 йылМюнхендә төҙөлгән. Көнбайыш ярымшарҙа 1930 йылда (Adler Planetarium and Astronomy Museum, Чикагола, АҠШ). СССРҙа беренсе планетарий Мәскәүҙә 1929 йылдың 5 ноябре асылған. Бөгөнгө көндә ул емерек хәлдә.

Санкт-Петербург ҡалаһындағы планетарийҙың йондоҙ көмбәҙе һәм проекторы

Тышкы шилтемелер

• Всемирная база данных планетариев (WPD)
• Stellarium — свободная компьютерная программа-планетарий