Петров-Бирюк йорто (Дондағы Ростов)
Петров-Бирюк йорто — Дондағы Ростовта рус совет яҙыусыһы Петров Дмитрий Ильич (Бирюк) йәшәгән йорт. Мәҙәниәт ҡомартҡыһы.
| Петров-Бирюк йорто | |
_(Rostov-on-Don).jpg) | |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Дондағы-Ростов |
| Мираҫ статусы | Рәсәйҙең мәҙәни мираҫ объекты[d] |
 | |
Адресы: Дондағы Ростов, Оло Баҡса урамы, 111.
Тарихы үҙгәртергә
.jpg){kind=link}
Яҙыусы Дмитрий Ильич Петров-Бирюк Дон ғәскәре өлкәһенең Хопёрский округы Аннинский станицаһында тыуған. Ул «Сказание о казаках», «Дикое поле», «Кондрат Булавин», «Сыны степей донских», «Братья Грузиновы», «Иван Турчанинов», «Юг в огне», «Перед лицом Родины» әҫәрҙәренең авторы булып тора[1], шулай уҡ «дон далалары» кешеләре тураһында яҙған.
1932 йылдан яҙыусы Дондағы Ростовта йәшәй, китап нәшриәтендә мөхәррир булып эшләй.
Архитектураһы үҙгәртергә
1943 йылдан алып 1960 йылға тиклем яҙыусы Д. И. Петров йәшәгән йорт Дондағы Ростовта Энгельс урамында (хәҙ. Ҙур Баҡса урамы), 111-се йортта, Киров проспекты менән киҫелештә урынлашҡан. Бина төбәк архитектура ҡомартҡыһы булып тора. 1928 йылда конструктивизм стилендә төҙөлә. Уның беренсе ҡатында ателье урынлашҡан, хәҙер "Тире батшалығы" магазины һәм "18 карат" сәғәт магазины урынлашҡан.
Йорт кирбестән, штукатурланған, төп күләмендә ете ҡатлы һәм төньяҡ-көнсығыш өлөшөндә һигеҙ ҡатлы. Йорттоң архитектура йөҙөн ике ризалит һәм парапетының бетон балюстрадаһы булдыра. Урам яҡтан төп инеү урыны бетон көмбәҙгә эйә.
Йорт конфигурацияһы ҡатмарлы. Планировкаһы нигеҙен баҫҡыслы майҙансыҡ һәм уның тирәләй урынлашҡан фатирҙар тәшкил итә. Яҙыусы был йорттоң икенсе ҡатындағы фатирҙа йәшәгән. Фатирының тәҙрәләре урам яҡҡа ҡараған. Әлеге көндә фатирҙың мемориаль йөҙө юҡҡа сыҡҡан.
1978 йылда бинаға иҫтәлекле таҡтаташ ҡуйылған: «Был йортта 1943 — 1960 йылдарҙа яҙыусы Дмитрий Ильич Петров йәшәгән һәм эшләгән (Бирюк). 1900—1977».
Әҙәбиәт үҙгәртергә
- Гегузин И. Страницы ростовской летописи. - Ростов-н/Д, 1983. - С. 153 - 155.
- Писатели Дона - Ростов-н/Д, 1986. - С. 252 - 256.
- Писатели Дона : биобиблиогр. сб./ сост. Г. Г. Тягленко - Ростов-н/Д.: Кн. изд-во, 1986. – 288с. - С. 252 - 256. – Библиограф. до 1986г. – С.253-256
- Материалы Свода памятников истории и культуры РСФСР. Ростовская область: сб. науч. тр. / М-во культуры РСФСР, АН СССР, НИИ культуры; Авт.-сост. Э.А. Шулепова. - М. : НИИК, 1990. - 174, [1] с. - С. 21-84.
- Дон литературный. Писатели России. Шолоховский край. XIX-XXI вв. [Текст] / [авт. проекта, гл. ред. и сост. Г. Губанов]. – Ростов н/Д, 2006. – 511 с.