Уйһыулыҡ: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
"Низменность" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
[[Файл:Male_karpaty_plavec5.jpg|мини|БылБор төруйһыулығы уйһыу борскийкүренеше]]
{{Ук}}'''Уйһыулыҡ''', '''уйпат ер''' — ({{lang-ru|Низменность}})  был термин менән физик географияла ер өҫтөндәге киң майҙандың дөйөм кимәле түбәндә урынлашҡан урын. Былатала термин. Ул океан яр буйы [[Битләү|битләүҙәренә]] , тауҙар уратып алған уйпаттарға, денудация (эрозия) яҫылыҡтарына йәки ҡалҡыулыҡтарҙан айырмалы башҡа ерҙәргә ҡарата ҡулланыла.
 
== Тасуирламаһы ==
[[Файл:Male_karpaty_plavec5.jpg|мини|Был төр уйһыу борский]]
Уйһыулыҡтарҙың өҫтө ғәҙәттә тигеҙ, бик һирәк — - .убалы. Улар йыш ҡына тектоник уйылыу, уйпаттарға ярайһы горизонталь ятҡан континенталь йәки диңгеҙ ултырма ларыултырмалары тулыу һөҙөмтәһендә (башлыса йылға аллювийҙарында ) барлыҡҡа килә.
'''Уйһыулыҡ''', '''уйпат ер''' — физик географияла ер өҫтөндәге киң майҙандың дөйөм кимәле түбәндә урынлашҡан урын. Был термин океан яр буйы [[Битләү|битләүҙәренә]] , тауҙар уратып алған уйпаттарға, денудация (эрозия) яҫылыҡтарына йәки ҡалҡыулыҡтарҙан айырмалы башҡа ерҙәргә ҡарата ҡулланыла.
 
Рельеф формалары классификацияһы бик аныҡ түгел. Уйһыулыҡ тип диңгеҙ кимәленән уртаса 200 метрға түбәндәрәк ятҡан [[Тигеҙлек (геология)|тигеҙлектәрҙе]], <ref>{{Cite web|url=http://geolike.ru/page/gl_3252.htm|title=Классификация форм земной поверхности|publisher=geolike.ru|accessdate=2019-09-18}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://big-archive.ru/geography/basis_of_common_geography/69.php|title=Равнины и их классификация {{!}} big-archive.ru|publisher=big-archive.ru|accessdate=2019-09-18}}</ref>. һанайҙар. Ҡайһы бер уйһыулыҡтар өҫтө диңгеҙ кимәленән түбәндә ята. Каспий буйы уйһыулығы диңгеҙ кимәленән 26-28  м түбәнерәк урынлашҡан.
 
Физик картала уйһыулыҡтар йәшел төҫтә булыуы менән айырыла. Шул уҡ ваҡытта, был майҙандың абсолют бейеклеге әҙерәк булған һайын, йәшел төҫ ҡуйыраҡ була бара. Ә ҡараһыу-йәшел төҫ уйһыулыҡтың океан кимәленән түбәнерәк булыуын аңлата<ref>{{Cite web|url=https://xn--b1adcclonnbcbgxhh1f1e.xn--p1ai/raznoe/rechnye-ravniny-primery-ravniny-ix-klassifikaciya-podrazdelenie-ravnin-po-absolyutnoj-vysote-formy-relefa-svyazannye-s-materikovym-oledeneniem.html|title=Речные равнины примеры – Равнины, их классификация. Подразделение равнин по абсолютной высоте. Формы рельефа, связанные с материковым оледенением.|date=2018-12-06|publisher=Чистое Подмосковье|lang=ru|accessdate=2019-09-18}}</ref>.
 
Ер йөҙөндәге иң ҙур уйһыулыҡ  — Амазонка уйһыулығы (Амазония)  — майҙаны 5  млн км2-ҙан ашыу. [[Көньяҡ Америка]]<nowiki/>ла урынлашҡан <ref>Амазонская низменность // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.</ref>.
 
 
Уйһыулыҡтарҙың өҫтө ғәҙәттә тигеҙ, бик һирәк - .убалы. Улар йыш ҡына тектоник уйылыу, уйпаттарға ярайһы горизонталь ятҡан континенталь йәки диңгеҙ ултырма лары тулыу һөҙөмтәһендә (башлыса йылға аллювийҙарында ) барлыҡҡа килә.
 
Рельеф формалары классификацияһы бик аныҡ түгел. Уйһыулыҡ тип диңгеҙ кимәленән уртаса 200 метрға түбәндәрәк ятҡан [[Тигеҙлек (геология)|тигеҙлектәрҙе]], <ref>{{Cite web|url=http://geolike.ru/page/gl_3252.htm|title=Классификация форм земной поверхности|publisher=geolike.ru|accessdate=2019-09-18}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://big-archive.ru/geography/basis_of_common_geography/69.php|title=Равнины и их классификация {{!}} big-archive.ru|publisher=big-archive.ru|accessdate=2019-09-18}}</ref>. һанайҙар. Ҡайһы бер уйһыулыҡтар өҫтө диңгеҙ кимәленән түбәндә ята. Каспий буйы уйһыулығы диңгеҙ кимәленән 26-28 м түбәнерәк урынлашҡан.
 
Физик картала уйһыулыҡтар йәшел төҫтә булыуы менән айырыла. Шул уҡ ваҡытта, был майҙандың абсолют бейеклеге әҙерәк булған һайын, йәшел төҫ ҡуйыраҡ була бара. Ә ҡараһыу-йәшел төҫ уйһыулыҡтың океан кимәленән түбәнерәк булыуын аңлата<ref>{{Cite web|url=https://xn--b1adcclonnbcbgxhh1f1e.xn--p1ai/raznoe/rechnye-ravniny-primery-ravniny-ix-klassifikaciya-podrazdelenie-ravnin-po-absolyutnoj-vysote-formy-relefa-svyazannye-s-materikovym-oledeneniem.html|title=Речные равнины примеры – Равнины, их классификация. Подразделение равнин по абсолютной высоте. Формы рельефа, связанные с материковым оледенением.|date=2018-12-06|publisher=Чистое Подмосковье|lang=ru|accessdate=2019-09-18}}</ref>.
 
Ер йөҙөндәге иң ҙур уйһыулыҡ — Амазонка уйһыулығы (Амазония) — майҙаны 5 млн км2-ҙан ашыу. [[Көньяҡ Америка]]<nowiki/>ла урынлашҡан .
 
== Әҙәбиәт ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Уйһыулыҡ» битенән алынған