Хеҙмәт Геройы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

Һыҙылған

11:36, 2 сентябрь 2020 өлгөһө

Хеҙмәт Геройы — 1928-1938 йылдарҙа СССР-ҙа етештереү, ғилми эшмәкәрлек, йәмәғәт йәки дәүләт хеҙмәте өлкәһендә айырым ҡаҙаныштарға эйә булған кешеләргә бирелгән исем (1927 йылда булдырылған). 1938 йылдың 27 декабрендә Социалистик Хеҙмәт Геройы исеме булдырылғандан һуң был исем башҡаса бирелмәй.

Хеҙмәт геройы исеме булдырғанға тиклемге Хеҙмәт геройҙары

«Хеҙмәт Геройы» термины 1921 йылдан алып әүҙем ҡуллана башлай — ул ваҡытта әлеге һүҙбәйлнеш менән грамоталарҙы ҙур стажлы алдынғы эшселәргә бирәләр. Бындай грамоталар Губерна профсоюздар Советы тарафынан эшселәр йыйылыштары тәҡдиме буйынса тапшырыла. Тәүге грамоталарҙы Мәскәү һәм Петроград ҡалаларының бер нисә йөҙ эшсеһе ала. .

Грамоталар менән бер үк ваҡытта шул осорҙа дефицит булған ҡиммәтле бүләктәр тапшырыла, әйтәйек, итек йәки костюм тегеү өсөн туҡыма. Мәҫәлән, 1922 йылдың мартында Өфө ҡала электр станцияһын ваҡытынан алда тергеҙгән өсөн 8 эшсегә Хеҙмәт геройы исеме бирелә. Өфө губерна профсоюздар Советы ҡарарына ярашлы почетлы исемгә лайыҡлы булған һәр эшсегә бер бот ярым он, берешәр комплект эске кейем һәм бер пар ботинка бирелә^[1].

Түш билдәләре ҡаралған булмаһа ла, ҡайһы бер наркоматтарҙа һәм предприятиеларҙа улар индерелә.

Текст торф бланк грамоталары тапшырылды Ярославль губерна советының профессиональ союзы (1921 йыл):

Именем Российской Социалистической Федеративной Советской Республики Ярославский Губернский Совет Профессиональных Союзов награждает сей грамотой Красного Героя Труда
товарища _______________
члена Профессионального Союза _______________
за его примерный труд на пользу трудящихся Всего Мира.
Отмечает скромный героизм на трудовом фронте, в настоящем — как пример для трудящихся будущего строительства экономической мощи Рабоче-Крестьянской Красной Республики.

Губерна советы грамотаһы менән бүләкләнде профессиональ союзы геройы исеме әле рәсәй социалистик федератив совет республикаһы хеҙмәт ҡыҙыл ярославль иптәштәре _______________ Профессиональ Союзы ағзалары_______________ уны бөтә донъя хеҙмәтсәндәре файҙаһын самалап өсөн хеҙмәт итә.
Ябай хеҙмәт фронттарындағы батырлыҡ билдәләргә була, хәҙерге — хеҙмәтсәндәр өсөн иҡтисади ҡеүәтен нисек төҙөүен миҫалға буласаҡ эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл Республикаһы.

Ҡыҙыл хеҙмәт геройы торф грамоталары, Ярославль

«Хеҙмәт Геройы» исеме

СССР-ҙың Үҙәк башҡарма комитеты һәм Халыҡ комиссарҙары советының 1927 йылдың 27 июлендәге ҡарарына ярашлы^[2] "Хеҙмәт Геройы"исеме булдырыла. Исем «етештереү, ғилми эшмәкәрлек, йәмәғәт йәки дәүләт хеҙмәте өлкәһендә айырым ҡаҙаныштарға эйә, 35 йылдан кәм булмаған стажлы эшселәр йәки хеҙмәткәрҙәргә (айырым осраҡтарҙа— кәмерәк хеҙмәт стажы менән дә) бирелә, ҡарар РККА хәрби хеҙмәткәрҙәренә лә тарала. Исем СССР Үҙәк Башҡарма комитеты Президиумы йәки союздаш республикаларҙың Үҙәк Башҡарма комитеттары тарафынан бирелә; Хеҙмәт Геройҙарына Үҙәк Башҡарма комитеты грамотаһы (ЦИК) тапшырыла.

Тәүгеләр булып СССР Үҙәк Башҡарма комитетының 1928 йылдың 2 ғинуарҙағы ҡарарына ярашлы Хеҙмәт Геройы исемен алдылар:^[3]

Н. А. Бушуев —«Парижская коммуна» Владимир туҡыу фабрикаһы эшсеһе — ҡаҙанлыҡ бүлмәһендә шартлау булдырмау сараһын күргән һәм 50 йыллыҡ хеҙмәт стажы өсөн;
В. М. Фёдоров — Борисоглебск вагондар ремонтлау заводының моделдәр яһаусыһы — күп һанлы рационализаторлыҡ тәҡдимдәре һәм 40 йыллыҡ хеҙмәт стажы өсөн;
П. X. Староватов (1873—1957) —уҡытыусы (Вилюйск) — педагогик эшендәге ҡаҙаныштар өсөн;
М. Х. Ҡорбанғәлиев (1873—1941) — уҡытыусы (Татар АССР-ы) — татар телендә 50-нән ашыу дәреслек төҙөгән өсөн.

1938 йылдың 27 декабрендә «Социалистик Хеҙмәт Геройы» исеме булдырылғандан һуң рәсми рәүештә СССР Юғары Советы тарафынан1988 йылдың 21 июлдендә генә бөтөрөлгәнгә ҡарамаҫтан, Хеҙмәт Геройы исеме башҡа бирелмәй^[4].

Барлығы 1928-1938 йылдарҙа РСФСР-ҙа Хеҙмәт Герпойы исеменә 1014 кеше длайыҡ була.

Хеҙмәт геройы грамоталары тапшырылды 1932 йылда инженер-уйлап табылған в. г Шухов
Грамоталарына хеҙмәт геройы, суйын тапшырҙы 1933 йылда цех мастеры и. е. Гаев
Хеҙмәт геройы грамоталары, слесарь а. и. ЦАГИ-НЫҢ 1934 йылда тапшырыу Борисевич

Иҫкәрмәләр

↑ Основные этапы развития Башкирской энергетики. 1917—1945 гг. // Башкирэнерго
↑ Постановление ЦИК СССР и СНК СССР от 27 июля 1927 года «О героях труда».
↑ В. Н. Балязин, А. Н. Казакевич, А. А. Кузнецов, Н. А. Соболева. Символы, святыни и награды Российской державы. Глава XII. Наградная система СССР. — М.: «Олма-Пресс», 2004. — ISBN 5-224-04223-2
↑ Указ Президиума ВС СССР от 21.07.1988 № 9273-XI «О признании утратившими силу некоторых законодательных актов СССР» (билдәһеҙ). Технорма.RU. Дата обращения: 9 май 2014.

Һылтанмалар

Почётное Звание «Герой Труда» (билдәһеҙ). сайт коллекционеров «Мир наград». Дата обращения: 4 октябрь 2012.
27 июля 2007 года исполняется 80 лет со дня учреждения в СССР звания Герой Труда (билдәһеҙ). сайт КПРФ. Дата обращения: 4 октябрь 2012.

Әҙәбиәт

Герой Труда // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
Герои труда Татарии (1920—1938 гг.): Документальные очерки / Под ред. У. Б. Белялова, А. М. Залялова. Сост. У. Б. Белялов, Л. В. Горохова, А. М. Залялов. — Казань: «Таткнигоиздат», 1974.

[1] Основные этапы развития Башкирской энергетики. 1917—1945 гг. // Башкирэнерго

[2] Постановление ЦИК СССР и СНК СССР от 27 июля 1927 года «О героях труда».

[3] В. Н. Балязин, А. Н. Казакевич, А. А. Кузнецов, Н. А. Соболева. Символы, святыни и награды Российской державы. Глава XII. Наградная система СССР. — М.: «Олма-Пресс», 2004. — ISBN 5-224-04223-2

[4] Указ Президиума ВС СССР от 21.07.1988 № 9273-XI «О признании утратившими силу некоторых законодательных актов СССР» (билдәһеҙ). Технорма.RU. Дата обращения: 9 май 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]