Ғәббәсиҙәр хәлифәлеге: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә clean up, replaced: Хорасан → Хөрәсән using AWB
33 юл:
Тәүге осорҙа Ғәббәсиҙәр дәүләт эштәрендә мөһим урын биләмәгән. Әммә хәлифәлектә Өмәүиҙәр династияһы идаралығы менән ризаһыҙлыҡ үҫкән һайын, Ғәббәсиҙәрҙең йоғонтоһо көсәйә барған. Ғәббәстең тыуаһы ''Мөхәммәт ибн Ғәли ибн Ғабдулла'' VIII быуат башында власть өсөн көрәштә [[шиғыйҙар]]ҙың бер нисә нәҫеле менән яҡынлашыуға ирешә. Ошонан алып Ғәббәсиҙәр, төрлө яҡҡа үҙ кешеләрен ебәреп, өмәүиҙәрҙе ҡолатыу өсөн йәшерен әҙерлек башлайҙар. ''Куфа'' ҡалаһы уларҙың төп үҙәге булып китә. Әммә 743 йылда Мөхәммәт ибн Ғәли ибн Ғабдулланы язалап үлтерәләр һәм был эште уның улы ''Ибраһим ибн Мөхәммәт'' дауам итә. Ибраһимды шиғыйҙар яҡлап сыға<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/muslim1/article/mus/mus-0009.htm Аббасиды] в энциклопедии «Все монархи мира. Мусульманский Восток VII—XV вв.»</ref>.
 
743 йылда Хишам хәлифә үлгәндән һуң өмәүиҙәр араһында башланған үҙ-ара низағлашыу Ғәббәсиҙәрҙең уңышҡа өлгәшеүенә булышлыҡ итә. 747 йылда Ирандың [[ХорасанХөрәсән]] провинцияһында Ибраһим ибн Мөхәммәт етәкселегендә ихтилал тоҡана. Ибраһим үлгәндән һуң, ихтилалға ҡустыһы ''Әбү әл-Ғәббәс әс-Саффа'' (750—754) етәкселек итә. 749 йылдың 26 июнендә ғәббәсиҙәр ҙур еңеү яулай, шул уҡ йылдың 28 ноябрендә Куфа ҡалаһының йәмиғ мәсетендә Әбү әл-Ғәббәс яңы подданныйҙарын антҡа килтерә. Һуңғы Өмәүи династияһы хәлифәһе ''Мәрүән II'' илдең көнбайыш өлөшөндә тағы ла ярты йыл хакимлыҡ итә, аҙағыраҡ [[Мысыр]]ға ҡасып, шунда үлтерелә.
 
750 йылда хәлифәлектәге власть тулыһынса ғәббәсиҙәр династияһы ҡулына күсә.
306 юл:
 
{{Яҡшы мәҡәлә|Тарих}}
 
[[Категория:Азия тарихи дәүләттәре]]
[[Категория:Ғәббәсиҙәр хәлифәлеге]]