Тәүлек: өлгөләр араһындағы айырма

Ваҡыт үлсәү берәмеге тәүлек (урыҫса тамғаланышы: сут; халыҡ-ара: d) системанан тыш үлсәү берәмегенә ҡарай һәм [[СИ]]-гә системаһына инмәй. Ләкин [[РФ|Рәсәй Федерацияһында]] ул ҡулланыу өлкәһе «бөтә өлкәлә» булған, ғәмәлдә булыу срогы сикләнмәйсикләнмәгән ҡулланыуға индерелгән. Был осраҡта 1 тәүлек теүәл {{num|86400|секунд}} итеп ҡабул ителгән<ref name="Положение">[http://www.fundmetrology.ru/depository/01_npa/po879.pdf#page=6 Положение о единицах величин, допускаемых к применению в Российской Федерации.] {{Wayback|url=http://www.fundmetrology.ru/depository/01_npa/po879.pdf#page=6 |date=20131102193757 }} Утверждено Постановлением Правительства [[РФ]] от 31 октября 2009 г. № 879</ref>. В СИ секундасистемаһында определяется[[Секунд|Яңы каксекунд]] {{num[[Цезий-133|9192631770}}цезий-133]] периодов[[атом]]ының, тышҡы ҡыр ҡуҙғыуы излучениябулмағанда, соответствующеготөп переходухәленең междуике двумяүтә [[Сверхтонкаянескә структура|сверхтонкими]]кимәле уровнямиараһындағы основногокүсешкә состоянияярашлы атома [[Цезий-133электромагнит нулраныш|цезия-133нурланыштың]] {{num|9192631770}} периодына тигеҙ. Ярашлы рәүештә, определением суток в СИ системаһында тәүлектең билдәләмәһе шундай {{num|794243384928000}} период тип иҫәпләнергә мөмкин.

Уртаса ҡояш тәүлегендә секундтар һаны бөтөн һан түгел (мәҫәлән, 2000,0 эпохаһында уның оҙайлылығы 86400,002 с-ҡа тигеҙ була), шуның менән бергә, Ерҙең мөйөшсә тиҙлегенең быуаттар буйына килгән үҙгәреүе сәбәпле, уртаса ҡояш тәүлегенең оҙайлылығы шулай уҡ даими түгел (см.ҡарағыҙ [[#Изменение продолжительности суток]]).