Алмас (минерал): өлгөләр араһындағы айырма

'''Алма́с''' (о{{lang-ar|ألماس}}, ''’almās'', {{lang-grc|ἀδάμας}} — «еңелмәҫ») — иң ҡаты минерал, тәбиғи [[углерод]]тың кристаллик төҙөлөшлө төрҙәренең береһе. Ғәҙәттә, алмаз кристалдары төҫһөҙ, һирәк осраҡтарҙа -- һары, ҡоңғорт, йәшел, ҡара һ.б. төҫтәрҙә була. Ҡатылығы 10, тығыҙлыгы 3,5г/см3, ыуалыусан. [[Кислота]]ларға бирешмәй. Тәбиғи алмаздарҙың үлсәме микроскопик бөртөктәрҙән массалары йөҙәр һәм меңәр каратка еткән (1 карат = 0,2 г) сағыштырмаса эре кристалдарға тиклем була; 100 караттан эрерәк алмаз кристалдары һирәк осорай. Тәбиғи алмаздар ювелир ([[Ер (планета)|Ер]] шарында сығарылғандарының 25% -ы) һәм техник төрҙәргә бүленә. Сәнәғәттә синтезланған техник алмаздар күләме тәбиғи табылғандан күпкә артыҡ. Төрлө приборҙар, ҡоралдар, абразив порошок һәм пасталар, бриллиант һ.б. эшләп сығарыуҙа ҡулланыла.

 

== Әҙәбиәт ==

* Перспективы алмазоносности юго-восточной части Волго-Уральской антеклизы // Разведка и охрана недр. 1999. № 2.