Хорхе Луис Борхес: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
З. ӘЙЛЕ (фекер алышыу | өлөш) |
З. ӘЙЛЕ (фекер алышыу | өлөш) |
||
58 юл:
1986 йылда ул Женеваға күсенә һәм 14 июндә, 86 йәшендә бауыр яман шешенән һәм үпкә эмфиземаһынан вафат була<ref>{{cite web|url=http://www.elpais.com/articulo/cultura/KODAMA/_MARIA/BORGES/_JORGE_LUIS_/ESCRITOR/ARGENTINA/SUIZA/PREMIO_DE_LITERATURA_MIGUEL_DE_CERVANTES/Jorge/Luis/Borges/murio/ayer/Ginebra/elpepicul/19860615elpepicul_1/Tes|title=Jorge Luis Borges murió ayer en Ginebra | Edición impresa | EL PAÍS|accessdate=2013-01-31|archiveurl=https://www.webcitation.org/6E60FRga4?url=http://elpais.com/diario/1986/06/15/cultura/519170401_850215.html|archivedate=2013-02-01}}</ref>. 2009 йылдың февралендә Хорхе Луиса Борхестың ҡалдыҡтарын Буэнос-Айресҡа Реколета зыяратына күсереп ерләү тәҡдиме була, әммә мәрхүмдең тол ҡатыны ҡырҡа ҡаршы булғанлыҡтан, был тәҡдим тормошҡа ашырылмай<ref>http://www.gacetaeditorial.com/2009/02/un-proyecto-para-repatriar-los-restos.html{{Недоступная ссылка|date=Апрель 2019 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.hispanosnet.com/articulos/2009/febrero/15/borges_seguira_ginebra.html |title=Borges Seguirá En Ginebra<!-- Заголовок добавлен ботом --> |accessdate=2013-01-28 |archiveurl=https://archive.today/20120628215345/http://www.hispanosnet.com/articulos/2009/febrero/15/borges_seguira_ginebra.html |archivedate=2012-06-28 |deadlink=yes }}</ref>.
== Ижады ==
{{planned}}
Борхес — яңы Латин Америкаһы әҙәбиәте классиктарының һәм уға нигеҙ һалыусыларҙың береһе<ref name="scf">Борхес — статья из «Энциклопедии Фантастики»</ref>.
Уның ижады метафизикалы, фантазия һәм шиғри ысулдарҙы берләштерә. Борхес хәҡиҡәтте эҙләүҙе перспективаһыҙ тип иҫәпләй, шуға уның ижад темаларында донъяның ҡапма-ҡаршылығы, ваҡыт, яңғыҙлыҡ, кеше яҙмышы, үлем киң сағыла. Уның ижад теленә юғары һәм киң ҡатлам мәҙәниәте, метафизик үҙенсәлек һәм ул замандағы Аргентина мәҙәниәте ысынбарлығының үрелеп барыуы хас (мәҫәлән, мачо культы)<ref>[http://www.endic.ru/enc_culture/Borhes-1857.html Борхес] // Лексикон нонклассики. Художественно-эстетическая культура XX века.. В. В. Бычков. 2003.</ref>.
Уның прозалағы ик йыш мажара йәки детектив тарихҡа әйләнеп киткән фантазиялары етди философик һәм фәнни проблемалар тураһындағы уйҙарын йәшерә; үҙенең иртә ижадында уҡ автор эрудицияһы һәм күп тел белеүе менән айырылып тора<ref name="Krugosvet"/>.
Ул хәҡиҡәт һәм уйҙырма араһында сығыш яһай, бик йыш мистикаға бара: булмаған әҫәрҙәргә, уйлап сығарылған биографияларға һәм мәҙәниәттәргә һылтанма яһай<ref name="scf"/><ref>[http://zarlitra.in.ua/22-25.html Многомерный мир Хорхе Луиса Борхеса] // МИФ, РЕАЛЬНОСТЬ, ЛИТЕРАТУРА X. Л. БОРХЕС, И. КАЛЬВИНО, А. БАРИККО, Г. МАРКЕС, X. КОРТАСАР, А. КАРПЕНТЬЄР</ref>.
Борхес Марсель Пруст менән бер рәттән XX быуатта кеше хәтере проблемаһына мөрәжәғәт иткән яҙыусы тип һанала<ref>Переходцева О. В. Память и нарратив в современной английской литературе</ref>.
Борхес әҙәбиәттең бик күп жанрҙарына — абсурдтан алып фәнни фантастикағаса ҙур йоғонто яһай; уның йоғонтоһо тураһында Курт Воннегут, Филлип Дик һәм Станислав Лем кеүек бөйөк яҙыусылар белдерә<ref name="scf"/>.
== Китаптары ==
| |||