Хорхе Луис Борхес: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
42 юл:
1950 йылдар башы Аргентинала һәм унан ситтә Борхестың һәләте танылыу менән билдәле. 1950 йылда Аргентина яҙыусылар союхы уны үҙенең рәйесе итеп һайлай. Был вазифала ул өс йыл эшләй. Парижда Борхестың тәүге французса тәржемәһе — «Вымыслы» (исп. Ficciones, 1944) донъя күрә. Шул уҡ ваҡытта Буэнос-Айреста кеше интеллектының хаос менән көрәше енәйәт тикшереүе кеүек һүрәтләнгән «Смерть и буссоль» әҫәре сыға. 1952 йылда яҙыусы Аргентина испандарының үҙенсәлеге тураһында «Язык аргентинцев» эссеһын баҫтыра. 1953 йылда «Алеф» тупланмаһындағы ҡайһы бер әҫәрҙәре «Хитросплетения» (фр. Labyrinths) китабында француз телендә донъя күрә. Шул уҡ йылда «Emecé» нәшриәте Борхестың тулы йыйынтығын сығара башлай. 1954 йылда режиссёр Леопольдо Торре Нильссон Борхес хикәйәһе буйынса «Дни ненависти» фтльмын төшөрә<ref>{{cite web|url=http://www.me.gov.ar/efeme/jlborges/1951-1960.html|title=(1951-1960)|accessdate=2013-02-08|archiveurl=https://www.webcitation.org/6EKsZiRzH?url=http://www.me.gov.ar/efeme/jlborges/1951-1960.html|archivedate=2013-02-10}}</ref>.
 
1955 йылда, Перон хөкүмәтен властан төшөргән хәрби түңкәрелештән һуң, Борхес Аргентина Милли китапханаһы директоры итеп тәғәйенләнә (һуҡырая башлаһа ла) һәм 1973 йылға тиклем ошо вазифаны биләй. Ошо уҡ йылдың декабрендә яҙыусы Аргентина әҙәбиәт академияһы ағзаһы итеп һайлана. Ул әүҙем яҙыша һәм Буэнос-Айрес университетының немец әҙәбиәте кафедраһында уҡыта.
<!--В 1955 после военного переворота, который сверг правительство Перона, Борхес был назначен директором Национальной библиотеки Аргентины (хотя уже почти ослеп) и занимал этот пост до 1973.
В декабре 1955 года писатель был избран членом Аргентинской академии литературы. Он активно пишет и преподает на кафедре немецкой литературы в Университете Буэнос-Айреса.
 
В 1967 йылда Борхес женилсяйәшлек наәхирәте, подругетол егоҡалған юности {{Не переведено 5|Мильян, Эльза Эстета|Эльзе Эстете Мильан|es|ElsaМильанға Astete Millán}}, недавно овдовевшей.өйләнә<ref>Marcos Gabriel Vanzini. 2011. ''Historias Curiosas de Templos de Buenos Aires''. Editor Gob Ciudad de Buenos Aires, 215 pp. ISBN 9876730053</ref>. ЧерезӘммә триөс года,йылдан однако,һуң супруги расстались.айырылышалар<ref name="MINED">{{cite web|url = http://www.me.gov.ar/efeme/jlborges/familia.html
|title = Efemérides Culturales Argentinas. Jorge Luis Borges: familia
|author = Ministerio de Educación de la Nación. Subsecretaría de Coordinación Administrativa
}}</ref>.
 
1972 йылда Хорхе Луис Борхес АҠШ-ҡа бара, унда бик күп наградаларға лайыҡ була һәм бер нисә университетта лекциялар уҡый. 1973 йылда ул Буэнос-Айрестың почетлы гражданы исемен ала һәм Милли китапхана жиректоры вазифаһынан китә.
В 1972 Хорхе Луис Борхес едет в США, где получает многочисленные награды и читает лекции в нескольких университетах. В 1973 году он получает звание почетного гражданина Буэнос-Айреса и уходит с поста директора Национальной библиотеки.
 
1975 йылда Борхестың ошо атамалағы әҫәре буйынса Эктора Оливерҙың «Мертвец» фильмы премьераһы булаю Шул уҡ йылда, 99 йәшендә яҙыусының әсәһе вафат була. Артабан уны сәфәрҙәрендә Мария Кодама оҙатып йөрөй. 1986 йылдың 26 апрелендә өйләнешәләр.
В 1975 происходит премьера фильма «Мертвец» [[Оливера, Эктор|Эктора Оливера]] по одноимённому рассказу Борхеса. В том же году в возрасте 99 лет умирает мать писателя.
 
1979 йылда Борхес «Мигель де Сервантес» премияһын — испан телел илдәрҙә әҙәбиәт өлкәһендәге ҡаҙаныштар өсөн иң юғары награда ала.
После смерти матери в путешествиях Борхеса сопровождает [[Кодама, Мария|Мария Кодама]], на которой он женится 26 апреля 1986.
 
Борхестың һуң яҙылған шиғырҙары «Делатель» (El Hacedor, 1960), «Хвала тени» (Elogia de la Sombra, 1969) һәм «Золото тигров» (El oro de los tigres, 1972) йыйынтыҡтарында донъя күрә. Уның үҙе тере ваҡыттағы һуңғы китабы «Атлас» (Atlas, 1985) — шиғырҙар, фантазиялар һәм юлъяҙмалар тупланмаһы була.
В 1979 Борхес получил [[Премия «Мигель де Сервантес»|премию Сервантеса]] — самую престижную в испаноязычных странах награду за заслуги в области литературы.
 
В 1986 онйылда переезжаетул вЖеневаға Женеву,күсенә где и умираетһәм 14 июняиюндә, в86 возрастейәшендә 86бауыр летяман отшешенән ракаһәм печениүпкә иэмфиземаһынан эмфиземывафат легкихбула<ref>{{cite web|url=http://www.elpais.com/articulo/cultura/KODAMA/_MARIA/BORGES/_JORGE_LUIS_/ESCRITOR/ARGENTINA/SUIZA/PREMIO_DE_LITERATURA_MIGUEL_DE_CERVANTES/Jorge/Luis/Borges/murio/ayer/Ginebra/elpepicul/19860615elpepicul_1/Tes|title=Jorge Luis Borges murió ayer en Ginebra &#124; Edición impresa &#124; EL PAÍS|accessdate=2013-01-31|archiveurl=https://www.webcitation.org/6E60FRga4?url=http://elpais.com/diario/1986/06/15/cultura/519170401_850215.html|archivedate=2013-02-01}}</ref>. В феврале 2009 годайылдың было предложено перезахоронить останкифевралендә Хорхе Луиса БорхесаБорхестың наҡалдыҡтарын [[кладбищеБуэнос-Айресҡа Реколета]] взыяратына Буэнос-Айресекүсереп ерләү тәҡдиме була, ноәммә из-замәрхүмдең решительноготол отказаҡатыны вдовыҡырҡа писателяҡаршы этобулғанлыҡтан, предложениебыл нетәҡдим былотормошҡа реализованоашырылмай<ref>http://www.gacetaeditorial.com/2009/02/un-proyecto-para-repatriar-los-restos.html{{Недоступная ссылка|date=Апрель 2019 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.hispanosnet.com/articulos/2009/febrero/15/borges_seguira_ginebra.html |title=Borges Seguirá En Ginebra<!-- Заголовок добавлен ботом --> |accessdate=2013-01-28 |archiveurl=https://archive.today/20120628215345/http://www.hispanosnet.com/articulos/2009/febrero/15/borges_seguira_ginebra.html |archivedate=2012-06-28 |deadlink=yes }}</ref>.
Поздние стихи Борхеса были опубликованы в сборниках «Делатель» (El Hacedor, 1960), «Хвала тени» (Elogia de la Sombra, 1969) и «Золото тигров» (El oro de los tigres, 1972). Его последней прижизненной публикацией была книга «Атлас» (Atlas, 1985) — собрание стихов, фантазий и путевых записок.
 
В 1986 он переезжает в Женеву, где и умирает 14 июня в возрасте 86 лет от рака печени и эмфиземы легких<ref>{{cite web|url=http://www.elpais.com/articulo/cultura/KODAMA/_MARIA/BORGES/_JORGE_LUIS_/ESCRITOR/ARGENTINA/SUIZA/PREMIO_DE_LITERATURA_MIGUEL_DE_CERVANTES/Jorge/Luis/Borges/murio/ayer/Ginebra/elpepicul/19860615elpepicul_1/Tes|title=Jorge Luis Borges murió ayer en Ginebra &#124; Edición impresa &#124; EL PAÍS|accessdate=2013-01-31|archiveurl=https://www.webcitation.org/6E60FRga4?url=http://elpais.com/diario/1986/06/15/cultura/519170401_850215.html|archivedate=2013-02-01}}</ref>. В феврале 2009 года было предложено перезахоронить останки Хорхе Луиса Борхеса на [[кладбище Реколета]] в Буэнос-Айресе, но из-за решительного отказа вдовы писателя это предложение не было реализовано<ref>http://www.gacetaeditorial.com/2009/02/un-proyecto-para-repatriar-los-restos.html{{Недоступная ссылка|date=Апрель 2019 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.hispanosnet.com/articulos/2009/febrero/15/borges_seguira_ginebra.html |title=Borges Seguirá En Ginebra<!-- Заголовок добавлен ботом --> |accessdate=2013-01-28 |archiveurl=https://archive.today/20120628215345/http://www.hispanosnet.com/articulos/2009/febrero/15/borges_seguira_ginebra.html |archivedate=2012-06-28 |deadlink=yes }}</ref>.
-->
 
== Китаптары ==