Сөнәев Заһиҙулла Исхаҡ улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
орфография, аныҡлаштырыу, күренеште төҙәтеү, өҫтәмә мәғлүмәт
1 юл:
{{Ук}}
'''Сюняев Заһиҙулла Исхаҡ улы ('''[[2410 декабрь]] [[19151929 йыл]]  — [[2001 йыл]])  советғалим-химик- нефтьтехнолог, химигыюғары һәммәктәп эшмәкәре. 1962 йылдан Өфө нефть эшкәртеүсеһе,институтының техникнефть фәндәреһәм докторыгаз ([[1970технологияһы йыл|1970]])кафедраһы мөдире, профессор,1970—1976 йылдарҙа — институт ректоры. Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының почетлыпочётлы академигы ([[1991), йыл|1991]]техник фәндәре докторы (1970), профессор (1970). РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән(1974) һәм техникаБашҡорт эшмәкәреАССР-ының ([[1974 йыл|1974]]1967), БАССР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре ([[1967 йыл|1967]]).
 
== Биографияһы ==
Заһиҙулла Исхаҡ улы Сюняев [[1929 йыл]]дың йылдың 10 декабрендә Татар Велязьмаһы ауылында тыуған (хәҙер Мордовияның Атюрьев районы).
 
[[1953 йыл]]да И. М.  Губкин исемендәге [[Рәсәй дәүләт нефть һәм газ университеты|Мәскәү нефть институты]]н тамамлай. Институтты тамамлағандан һуң Яңы- Өфө нефть эшкәртеү заводында оператор, әкренәйтелгән кокслауҙың установка начальнигы, өлкән инженер, цех начальнигы. Бер үк ваҡытта нефть техникумында аналитик химия һәм нефть эшкәртеү курсы уҡытыусыһы булып эшләй. Һуңынан нефть коксы өлкәһендәге фән меннә шөғөлләнә башлай, был өлкәлә ҙур белгес була  — техник фәндәр докторы, профессор, Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының Почетлы академигы.
 
З. Сюняев [[1959 йыл]]дан НУНПЗ цех начальнигы булып эшләй, ә [[1962 йыл]]дан  — Өфө нефть институтында нефть һәм газ технологияһы кафедраһы мөдире, ә [[1970 йыл]]дан  — ректор
 
.
 
Сюняевтың фәнни эштәре әкренәйтелгән кокслауҙың интенсификация һәм технология процестарын камиллаштырыуға, нефть кокстарын ҡайнар ҡатлам менән күп баҫҡыслы аппараттарҙа ҡыҙҙырыу процесын әҙерләүгә арналған. Ул кокс сифатына баштағы сеймалында асфальтендарҙың, көкөртлө ҡатнашмаларҙың һәм көл компоненттарының йоғонтоһо тураһында мәғлүмәттәр ала. Был юғары ағыулаусан ташкүмер ыҫмалаһын әҙ ағыулы нефтлеһе менән алмаштырырға мөмкинлек бирә.
 
[[1976 йыл]]да Заһиҙулла Сюняев  — Губкин исемендәге Мәскәү нефть һәм газ институты кафедраһы мөдире.
 
== Хеҙмәттәре ==
З. Сюняев  — 450 тирәһе ғилми хеҙмәт, шул иҫәптән 10 китап авторы.
 
* ''Сюняев З.'' Производство, облагораживание и применение нефтяного кокса. — М., 1973.
23 юл:
 
== Наградалары ==
 
* БАССР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1967)
* [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] (1971)
* СССР Миннефтехимпром алдынғыһы
* РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1974).
 
Юл 33 ⟶ 32:
 
== Әҙәбиәт ==
 
* Башкирская энциклопедия. — Уфа, 2006.
* Башкортостан: Краткая энциклопедия. — Уфа: Башкирская энциклопедия, 1996.
 
== Һылтанмалар ==
 
* [http://www.anrb.ru/blog/category/25]
[[Категория:Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәрҙәре]]