Википедия

Сабитов Хәй Сабит улы: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
Киләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
"Сабитов, Гай Сабитович" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}
{{Яҙыусы|Жанр=поэзия|Дебют=|Lib=|Викитека=<!--(укажите «нельзя», если произведения несвободны)-->}}
 
'''Сабитов Хәй Сабит улы''' ([[15 сентябрь]] [[1915 йыл|1915]], Яңы Ҡанысар ауылы, Мамадышский өйәҙе, [[Ҡазан губернаһы]], [[Рәсәй империяһы]] — [[24 декабрь]] [[1993 йыл|1993]], [[Ижевск]], [[Удмурт Республикаһы|Удмурт республикаһы]], [[Рәсәй Федерацияһы|Рәсәй]]) — [[Удмурт Республикаһы|удмурт]] [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|совет]] йырҙар яҙыусы шағиры ([[Татарҙар|татар]] сығышлы), радиожурналист. [[СССР Яҙыусылар союзы]] ағзаһы([[1964 йыл|1964]]). УАССР-ының Атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре ([[1965 йыл|1965]]).▼
 
▲'''Сабитов Хәй Сабит улы''' ([[15 сентябрь]] [[1915 йыл|1915]], Яңы Ҡанысар ауылы, Мамадышский өйәҙе, [[Ҡазан губернаһы]], [[Рәсәй империяһы]]  — [[24 декабрь]] [[1993 йыл|1993]], [[Ижевск]], [[Удмурт Республикаһы|Удмурт республикаһы]], [[Рәсәй Федерацияһы|Рәсәй]])  — [[Удмурт Республикаһы|удмурт]] [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|совет]] йырҙар яҙыусы шағиры ([[Татарҙар|татар]] сығышлы), радиожурналист. [[СССР Яҙыусылар союзы]] ағзаһы([[1964 йыл|1964]]). УАССР-ының Атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре ([[1965 йыл|1965]]).
 
== Биографияһы ==
Хәй Сабитов 1915 йылдың [[15 сентябрь|15 сентябрендә]] Яңы Ҡанысар ауылында (хәҙер  — [[Татарстан Республикаһы|Татарстандың]] Күкмор районы) крәҫтиән ғаиләһендә тыуа. [[1930 йыл|1930 йылда]]да Ҡазан финанс-иҡтисад техникумын тамамлай һәм [[Ижевск|Ижевскиға]] килә. Бында Сабитов урындағы Дәүләт банкында кредит инспекторы булып эшләй. [[1943 йыл|1943 йылда]] да Удмурт дәүләт педагогия институтының тел һәм әҙәбиәт факультетын тамамлай, 2-се курста уҡыған саҡтан алып урындағы радиола яңылыҡтар дикторы булып эшләй  — [[Бөйөк Ватан һуғышы]] фронттарынан килгән хәбәрҙәрҙе [[Удмурт теле|удмурт телендә]] уҡый.<ref>{{Cite news|title=Урок мужества с ижевским поэтом, краеведом Сергеем Жилиным|url=https://www.mngz.ru/vse-obo-vsem/2016727-urok-muzhestva-s-izhevskim-poetom-kraevedom-sergeem-zhilinym.html|work=Мангазея|date=2016-06-21|accessdate=2019-11-10}}</ref>.
 
[[1950 йыл|1950 йылда]] да Удмурт АССР-Ы Яҙыусылар союзы тәҡдиме менән М. Горький исемендәге Әҙәбиәт институтына уҡырға инә, уны тамамлағас, ҡайтып [[Ижевск|Ижевскиға]] ҡайта һәм радиола әҙәби-драматик тапшырыуҙарҙың мөхәррире булып эшләй. 1964 йылда [[СССР Яҙыусылар союзы|СССР Яҙыусылар союзына]]на ағза итеп алына. Бер йылдан һуң уңышлы эштәре өсөнуға «УАССР Атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре» исеме бирелә{{Sfn|Писатели и литературоведы Удмуртии: Биобиблиографический справочник|2006}}.
 
== Ижады ==
Хәй Сабитовтың тәүге шиғыры «улон Шудо» (с  удм.  — «Бәхетле тормош») [[1938 йыл|1938 йылда]] да Удмурт АССР-ы Яҙыусылар союзының «Сүкеш» журналында баҫылып сыға. Һуңыраҡ [[Удмурт Республикаһы|Удмуртияның]] билдәле композиторҙары менән берлектә 100-гә яҡын йыр яҙа, халыҡ араһында уның шаян йырҙары «Паймод, эке» (с  удм.  — «Ну и удивишься, брат»), «Вождэ эн вай» (с  удм.  <span class="nowrap">—</span>&#x2009; <span>«Не исердись»</span>), «Эсьмаса» (с  удм.  <span class="nowrap">—</span>&#x2009; <span>«Даже»</span>) һәм башҡалар ысын танылыу ала<ref>{{Мәҡәлә|заглавие=От Британии до Удмуртии|ссылка=http://izvestiaur.ru/culture/10989101.html?sphrase_id=7296379|издание=[[Известия Удмуртской Республики]]|год=2015|номер=091 (4374)}}</ref>
 
[[1975 йыл|1975 йылда]]да «Яратӥсько» (с  удм.  <span class="nowrap">—</span>&#x2009; <span>«Лбюлю»</span>) Гшиғырҙар йыйынтығы өсөн Сабитов УАССР Дәүләт премияһына лайыҡ була.
 
Сабитов милли шиғриәттә яңы жанрға нигеҙ һалыусы тип һанала  — уның ҡәләме аҫтынан «венок[[Сонет|сонетовсонет]]ов<nowiki/>» тип аталған 15 әҫәре баҫылып сыға, унда артабанғы һәр шиғыр юлыалдағы шиғыр юлынан башлана, ә һуңғы юлы алдағы барлыҡ юлдарҙы ла «онотмай»<ref>{{Cite news|title=100-летний юбилей поэта Гая Сабитова отмечают в Удмуртии|first=Кристина|last=Романова|url=http://www.izvestiaur.ru/news/view/11010501.html|publisher=[[Известия Удмуртской Республики]]|date=2015-09-16|accessdate=2019-11-10}}</ref>.
 
== Библиография ==
Юл 21 ⟶ 23:
* Арган кырӟа: Кылбуръес әммә кырӟанъес (1971)
* Яратӥсько: кырӟанъес әммә Кылбуръес (1975)
* Улон – — кырӟан: Кылбуръес (1985)
 
'''Сонеттар, йырҙар һәм шиғырҙар йыйынтығы:'''
Юл 41 ⟶ 43:
 
== Әҙәбиәт ==
* Удмуртская Республика. Культура и искусство: Энциклопедия  / гл. ред. А.  Е.  Загребин. — Ижевск  : Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, 2012. — С.  403. — 540  с. — 300 экз. — <nowiki>ISBN 978-5-901304-62-4</nowiki>.▼
 
▲* Удмуртская Республика. Культура и искусство: Энциклопедия / гл. ред. А. Е. Загребин. — Ижевск : Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, 2012. — С. 403. — 540 с. — 300 экз. — <nowiki>ISBN 978-5-901304-62-4</nowiki>.
* {{Китап|заглавие=Писатели и литературоведы Удмуртии: Биобиблиографический справочник|ответственный=Сост. А.&nbsp;Н.&nbsp;Уваров|место=Ижевск|издательство=|год=2006|страниц=220|isbn=5-9631-0005-4|тираж=2000|ref=Писатели и литературоведы Удмуртии: Биобиблиографический справочник}}
 
== Һылтанмалар ==
 
* {{Мәҡәлә|автор=Вячеслав Ар-Серги|заглавие=Наш Гай агай|ссылка=http://izvestiaur.ru/culture/11017101.html|издание=[[Известия Удмуртской Республики]]|год=2015|номер=092 (4375)}}
[[Категория:М. Горький исемендәге Әҙәбиәт институтын тамамлаусылар]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Сабитов_Хәй_Сабит_улы» битенән алынған