Википедия

Паразитология: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
Киләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
"Паразитология" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}
'''Паразитология'''  — , паразитлыҡ күренештәрен, паразиттарҙың биологияһын һәм экологияһын, шулай уҡ, паразиттар тыуҙырған ауырыуҙарҙы, улар менән көрәш сараларын<ref name="БРЭ">{{БРЭ}}</ref> өйрәнеүсе комплекслы [[биология]] фәне.
 
== Фәнни йүнәлештәр ==
'''Дөйөм паразитология -''' төрлө этиологиялы (сығыштары, тәбиғәттәре, сирҙе барлыҡҡа килтереү сәбәптәре, клиник билдәләре буйынса) паразиттарға ҡаршы көрәштең фәнни нигеҙҙәрен, принциптарын өйрәнә.
 
'''Ветеринар паразитология'''  — [[Ветеринария|ветеринарияның]], паразит хайуандарҙы һәм улар тыуҙырған [[Ауырыу|ауырыуҙарҙы]], клиник билдәләрен өйрәнеүсе бүлеге. Хайуандарҙы зарарланыуҙан һаҡлау сараларын, сирлеләрен дауалау ысулдарны асыҡлай.
 
'''Медицина паразитологияһы'''  — [[Медицина|медицинаның]] кешелә ауырыу тыуҙырыусы паразиттарҙы өйрәнеүсе бүлеге. Паразиттар тыуҙырған сирҙәрҙе, сирлеләрҙә күҙәтелгән патологик хәлде өйрәнә. Уларҙы йоҡтороу юлдарын, сирҙе иҫкәртеү сараларын һәм дауалау ысулдарын асыҡлай.
 
'''==Бүлектәре:'''==
 
* медицина протозоологияһы ( иң ябайҙар вәкилдәре)
* медицина арахноэнтомологияһы (быуынтыҡ аяҡлылар тибы вәкилдәре-талпандар, [[бөжәктәр]])
* медицина гельминтологияһы ( кеше организмында паразит булып тереклек итеүсе йомро һәм яҫы селәүсендәр тибы вәкилдәре)
 
Академик К,И,Скрябин хайуан һәм үҫемлек тәбиғәтле паразит организмдар булыуын иҫәпкә алып паразиттар тураһындағы дисциплиналар араһында фитопаразитология һәм зоопаразитология йүнәлештәрен айыра.<ref>{{Китап|автор=В.С.Ершов и др.|заглавие=Паразитология и инвазионные болезни сельскохозяйственных животных|ответственный=|издание=|место=М.|издательство=|год=1959|страницы=|страниц=492|isbn=}}</ref>
 
'''==Медицина паразитологияһы бурыстары:'''==
 
* паразиттарҙың төрөн дөрөҫ билдәләү өсөн уларҙың үҫеш стадияларының барыһын да асыҡлап, төҙөлөш үҙенсәлектәрен өйрәнә▼
* паразитология объекттары систематикаһын өйрәнеү, ҡайһы паразитар төркөмгә ҡарағанын асыҡлау▼
* паразит -хужа мөнәсәбәттәрен өйрәнеү▼
* паразиттарҙың үҫеш циклы үҙенсәлектәрен өйрәнеү, паразиттың тәбиғәттә циркуляция ( тәбиғәттә әйләнешен) юлдарын, кеше организмына эләгеү ысулдарын асыҡлау▼
* паразиттарҙың зарары, шулай уҡ, паразиттарға һәм сирҙе күсереүселәргә ҡаршы көрәш саралары тураһында белемдәргә нигеҙләнеп паразитар ауырыуҙарҙы иҫкәртә▼
* паразитар ауырыуҙарҙы асыҡлауҙың һәм дауалауҙың фәнни нигеҙҙәрен эшләй . ▼
* паразитар ауырыуҙарҙы иҫкәртеү һәм бөтөрөүҙе тәьмин итеүсе система булдырыу. ▼
*
*
*
*
 
▲* паразиттарҙың төрөн дөрөҫ билдәләү өсөн уларҙың үҫеш стадияларының барыһын да асыҡлап, төҙөлөш үҙенсәлектәрен өйрәнә
▲* паразитология объекттары систематикаһын өйрәнеү, ҡайһы паразитар төркөмгә ҡарағанын асыҡлау
▲* паразит -хужа мөнәсәбәттәрен өйрәнеү
▲* паразиттарҙың үҫеш циклы үҙенсәлектәрен өйрәнеү, паразиттың тәбиғәттә циркуляция ( тәбиғәттә әйләнешен) юлдарын, кеше организмына эләгеү ысулдарын асыҡлау
▲* паразиттарҙың зарары, шулай уҡ, паразиттарға һәм сирҙе күсереүселәргә ҡаршы көрәш саралары тураһында белемдәргә нигеҙләнеп паразитар ауырыуҙарҙы иҫкәртә
▲* паразитар ауырыуҙарҙы асыҡлауҙың һәм дауалауҙың фәнни нигеҙҙәрен эшләй .
▲* паразитар ауырыуҙарҙы иҫкәртеү һәм бөтөрөүҙе тәьмин итеүсе система булдырыу.
== Шулай уҡ, ҡарағыҙ ==
 
* Паразитология (журнал)
* Паразитологический сборник (основан акад. Е.  Н.  Павловским)
* Паразитарная система
 
Юл 40 ⟶ 35:
 
== Әҙәбиәт ==
* ''Назарцев Б. И. (Военно-медицинский музей Министерства обороны РФ).'' [http://cyberleninka.ru/article/n/pisma-e-n-pavlovskogo-iz-sredneaziatskoy-parazitologicheskoy-ekspeditsii-1928-goda Письма Е.  Н.  Павловского из Среднеазиатской паразитологической экспедиции 1928 года] // Фотография. Изображение. Документ : журнал. 2014. №  5. С. 30-48. ISSN 2221-17642221—1764 [http://elibrary.ru/item.asp?id=23943360]▼
 
▲* ''Назарцев Б. И. (Военно-медицинский музей Министерства обороны РФ).'' [http://cyberleninka.ru/article/n/pisma-e-n-pavlovskogo-iz-sredneaziatskoy-parazitologicheskoy-ekspeditsii-1928-goda Письма Е. Н. Павловского из Среднеазиатской паразитологической экспедиции 1928 года] // Фотография. Изображение. Документ : журнал. 2014. № 5. С. 30-48. ISSN 2221-1764 [http://elibrary.ru/item.asp?id=23943360]
* {{Китап|автор=[[Генис, Давид Ефимович|Генис Д. Е.]]|часть=|ссылка часть=|заглавие=Медицинская паразитология: Учебник|оригинал=|ссылка=|викитека=|ответственный=|издание=4-е изд., перераб. и доп|место=М.|издательство=[[Медицина (издательство)|Медицина]]|год=1991|том=|страницы=|столбцы=|страниц=240, [32]|серия=Учебная литература: Для учащихся мед. училищ|isbn=5-225-00866-6|тираж=50000|ref=}}
* {{Китап|автор=|часть=|ссылка часть=|заглавие=Успехи общей паразитологии|ссылка=|ответственный=Отв. ред. [[Беэр, Сергей Алексеевич|С. А. Беэр]]; Рец.: [[Бессонов, Андрей Стефанович|А. С. Бессонов]], [[Сергиев, Владимир Петрович|В. П. Сергиев]]; Институт паразитологии РАН|место=М.|издательство=[[Наука (издательство)|Наука]]|год=2004|страницы=|страниц=480|серия=Труды Института паразитологии; Т. XLIV|isbn=5-02-033055-8|тираж=350|ref=}}
* [http://isrsn2013.rusnema.com/sites/default/files/publisharchive/2008_IPEE.pdf Биоразнообразие и экология паразитов наземных и водных ценозов : Материалы международной научной конференции, посвященной 130-летию со дня рождения акад. К.  И.  Скрябина (9-11 декабря 2008 г., Москва)] / Редколлегия: Мовсесян С. О., Беэр С. А., Зиновьева С. В., Пельгунов А. Н., Спиридонов С. Э.  — М., 2008.
* {{Китап|автор=|часть=|ссылка часть=|заглавие=Современные проблемы паразитологии, зоологии и экологии : материалы I и II междунар. чтений, посвящ. памяти и 85-летию со дня рождения С.С. Шульмана, март 2002 и февраль 2003 г., г. Калининград|ссылка=http://search.rsl.ru/ru/record/01002599308|ответственный=Под ред. Ч. М. Нигматуллина|место=Калининград|издательство=[[Калининградский государственный технический университет|Изд-во КГТУ]]|год=2004|страницы=|страниц=393|isbn=5-94826-059-3|тираж=|ref=}}
* {{Китап|автор=|часть=|ссылка часть=|заглавие=Теоретические и прикладные проблемы паразитологии: Материалы Международной научной конференции (30 ноября – 3 декабря 2010 г. Москва)|ссылка=http://isrsn2013.rusnema.com/sites/default/files/publisharchive/2010_IPEE.pdf|ответственный=Редколл.: С. О. Мовсесян, С. В. Зиновьева, А. Н. Пельгунов, С. Э. Спиридонов; Рец.: А. В. Успенский, Н. Б. Теренина|место=М.|издательство=|год=2010|страницы=|страниц=480|isbn=|тираж=|ref=}}
Юл 51 ⟶ 45:
 
== Һылтанмалар ==
 
* [http://www.infectology.ru Медицина паразитологияһы]
* [http://www.parasitology.ru Паразитология].
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Паразитология» битенән алынған