|
|сайт = [http://www.marilynmonroe.com/ Рәсми сайт]
}}
'''Мэрили́н Монро'''; ''Норма Джин Мортенсон'' ([[1 июнь]] [[1926 йыл]] — [[5 август]] [[1962 йыл]]) — [[АҠШ|Америка]]ның кинокина актёры, йырсыйырауцы.
УныңАның ҡатнашлығындағыҡатнашлығынтағы егермейегермә кинокартинакинакартина прокатта 200 млн долларҙандоллартан ашыу килем килтерәкилтерәте<ref>{{cite news|url=http://www.latimes.com/local/obituaries/archives/la-me-marilyn-monroe-19620806-story.html|title=Marilyn Monroe Dies; Pills Blamed|work=Los Angeles Times|publisher=Tribune Publishing|date=6 августа 1962|accessdate=September 23, 2015|first1=Howard|last1=Hertel|first2=Don|last2=Heff|lang=en}}</ref>. СтудияСтудияның системаһысистема сиктәрендәцикләрентә Монро контракт буйынсапуйынца «20th Century Fox» киностудияһыкинастудия менәнпелән бәйлепәйле булапулаты, шуғааңы күрәсөрә, 1950-сенце йылдарҙағыйылларҙҙтағы иң күренекле актрисаһыактрисп булыуына ҡарамаҫтанҡарамастан, берпер үкуҡ ваҡыттауаҡытта Голливудта иң аҙас эш хаҡы алған актрисаларҙыңактрисалартан береһеперәү булапулаты{{sfn|Vogel|2014|с=11}}.
Киң билдәлелектебилгелекле уғааңа «Ниагара» (1953), «ДжентльмендарДжентльменнар блондинкаларҙыблондинкаларны һайлайсайлайты» (1953) һәмәм «ЕтенсеЙеттенце йыл ашҡыныуы» (1955) фильмындарындағыфильмларынтағы ролдәрерольләре алып киләәпкиләте. Тәнҡитселәрҙең Монро ижадына ҡараштары ҡапма-ҡаршылыҡлы булапулаты. Ахмағыраҡ, әммә иҫ киткес сибәр блондикаларҙы уйнаған актриса тамашасылар күңеленә хушҡуш киләкиләте. «Джазда тик ҡыҙҙар» (1959) фильмындағы төп ролде башҡарған өсөн Монро «Алтын глобус» премияһына лайыҡ була, «Иң яҡшы ҡатын-ҡыҙ роле — комедия йәки мюзикл» номинацияһында<ref name="IMDb">{{cite web|url=http://www.imdb.com/title/tt0053291/awards|title=B джазе только девушки. Awards|publisher=IMDb|accessdate=2015-08-31|lang=en}}</ref>.{{Переход|#Награды и номинации|1}}.
Аҙаҡҡы йылдарҙа актрисаның психологик торошо бик тотороҡһоҙ була. «20th Century Fox» студияһы өсөн «Ниҙер булырға тейеш» (1962) аҙаҡҡы фильмдыа төшөп өлгөрмәй<ref>{{книга|заглавие=Hollywood legends: the golden years of the Hollywood reporter|том=|автор=Wilkerson Tichi, Marcia Borie|издательство=Tale Weaver Publishing|год=1988|isbn=|страницы=323}}</ref>. 1962 йылдың 5 авгусында Мэрилин Монро үле килеш табыла, барбитураттар дозаһы арттырылыу арҡаһында вафат булған, вафатының рәсми версияһы — үҙ-үҙенә ҡул һалыу<ref name=":4">John Huston. The Legend Of Marilyn Monroe, documentary — Stage 67, 1966.</ref><ref name=":02">{{Книга|автор=Spoto, Donald|заглавие=Marilyn Monroe : the biography|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/429377462|ответственный=|издание=|место=|издательство=Eagle Large Print, USA|год=1993|страницы=|страниц=|isbn=9780792717362|isbn2=}}</ref>.{{Переход|#Смерть|1}}
== Үлеме ==
[[Рәсем:Monroecrypt1.jpg|thumb|270px|ВествудВествудның зыяратындасыйаратынта Мэрилин Монроның төрбәһе]]
1962 йылдыңйылның 4 авгусындаавгустынта үҙүс өйөндәөйөнтә үлгән килеш табылатабылаты.
== Ирмәк фактлар ==
== Ҡыҙыҡлы факттар ==
[[Рәсем:Walk of fame, marilyn monroe.JPG|thumb|200px|Голливудтағы «Дан аллеяһындааллеясынта» Мэрилин Монроның йондоҙойылтысы]]
* 1960 йылдайылта Мэрилин Монро «Дан аллеяһындааллеясынта» голливудголливудның йондоҙонайылтысына лайыҡ булаатығаты.
* 1960 йылдайылта Мэрилин Монро һәмта Радж Капур беренсеперенцегә тапҡыриккесе икеһе ләтә «Алтын глобус» премияһына лайыҡпремияға булаатығаты.
* Леди Гаганың «Government Hooker», Blue System төркөмөнөңтөргөмнөң «The Wind Cries (Who Killed Norma Jean)», Марк ЭшлиҙыңЭшлиның «Marilyn’s Dream», Глена ДанцигтыңДанцигның «Who Killed Marylin» һәмта Элтон ДжондыңДжонның «Candle in the Wind» йырҙарыйырлары Мэрилин Монроға бағышланғанпағышланҡан.
* 2011 йылда Чикаго ҡалаһындатората 8 метрлыҡ «Мэрилин мәңгегә» скульптураһыскульптурасы асылаацылаты.
== Библиография ==
The Guardian мәғлүмәттәремәлемәтләр буйынсапуйынца, Монро тураһындатурынта 300 тирәһе китап, диссертациялар һт. бп. яҙылғанйасылған. Биограф Морис ЗолотовтыңЗолотовның «Мэрилин Монро» китабы үҙеүсе тере саҡтацаҡта донъятонйа күрәкүрәте.
== Иҫкәрмәләр ==
| 