Технология: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
41 юл:
[[Металлургия]] — [[фән]]дең һәм [[техника]]ның мәғдәндәрҙән һәм башҡа металдарҙан металдар алыуҙы, шулай уҡ металл иретмәләренең химик составын, структураһын һәм үҙенсәлектәрен үҙгәртеү менән бәйле процестарҙы солғаған өлкәһе. Башланғыс тар мәғәнәһендә — мәғдәндәрҙән металдар алыу оҫталығы<ref name="БСЭ">{{из БСЭ||заглавие=Металлургия}}</ref>. Уға сеймал әҙерләү (байытыу һ.б.) һәм сеймалдарҙан металдарҙы алыу, уларҙан иретмәләр етештереү, металдарҙы термик эшкәртеү, химик-термик эшкәртеү, термомеханик эшкәртеү, металдарҙы баҫым менән эшкәртеү, шул иҫәптән сүкеү, штампылау, йәйеү, һуҙыу һ.б. инә<ref name="бс тм" />.
 
=== ХимическаяХимик технология ===
ХимическаяХимик технология — «наукасеймалды оһәм процессах,аралыҡ методахпродукттарын икүпләп средстваххимик массовойэшкәртеү химическойпроцестары, переработкиысулдары сырьяһәм исаралары промежуточныхтураһындағы продуктовфән»<ref name="бс хт">{{БСЭ3|Химическая технология|28}}</ref>.
 
Химик технология XVIII быуат аҙағында барлыҡҡа килә, ул саҡта был фән айырым химик производстволарҙы, уларҙың төп ҡорамалдарын, матди һәм энергия баланстары тасуирлау менән шөғөлләнә. XX быуаттың 30-сы йылдарына химия сәнәғәте ныҡлы үҫә, химик технологиялар барышын, уларҙың ҡулай варианттарын эшләү һәм ғәмәли ҡулланыу законсалыҡтарын өйрәнеү ихтыяжы тыуа. Химик технология төрлө химик, физик-химик һәм механик процестарҙы берҙәм комплексҡа берләштерә һәм тормошҡа ашыра<ref name="бс хт" />:
Появление химической технологии относится к концу XVIII века, тогда она занималась описанием отдельных химических производств, их основного оборудования, материальных и энергетических балансов. К 30-м годах XX века [[химическая промышленность]] достигла такого уровня развития, что появилась необходимость изучения общих закономерностей химико-технологических процессов, разработки и практической реализации их оптимальных вариантов. Химическая технология реализует и объединяет в единый комплексный процесс различные химические, физико-химические и механические процессы<ref name="бс хт" />:
* Ҡаты материалдарҙы ваҡлау һәм сорттарға айырыу, онтауҙы ла индереп,
* измельчение и сортировка твёрдых материалов, включая [[Дробление (технология)|дробление]],
* Бер төрлө булмаған ҡатнашмаларҙы хасил итеү һәм бүлеү
* образование и разделение неоднородных [[Смесь (химия)|смесей]]
** Фильтрлау,
** [[Фильтрование]],
** Центрифугалау,
** [[Центрифугирование]],
** Тондороу,
** [[Отстаивание]],
** Дисперслау,
** [[Диспергирование]],
* Масса алмашыу
* [[Массообмен]]
** [[Ректификация|Ректификатлау]],
** [[Абсорбция]],
** [[Адсорбция]],
** Кристаллаштырыу,
** [[Кристаллизация]],
** Экстрактлау
** [[Экстракция]]
* Йылылыҡ алмашыу,
* [[Теплообмен]],
* Газдарҙы ҡыҫыу,
* сжатие газов,
* Юғары һәм түбән температуралар хасил итеү,
* создание высоких и низких температур,
* создание электрическихЭлектр, магнитныхмагнит, ультразвуковыхультратауыш ҡырҙары полейбулдырыу<ref name="бс хт" />.
 
=== Машиностроительные технологии ===
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Технология» битенән алынған