Ляпина Нәфисә Кәбир ҡыҙы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Alfiya55 (фекер алышыу | өлөш) "Ляпина, Нафиса Кабировна" битен тәржемә итеп төҙөлгән |
Alfiya55 (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
1 юл:
''' Ляпина Нәфисә Кәбир ҡыҙы '''([[15 декабрь
== Биографияһы ==
Ляпина Нәфисә Кәбир ҡыҙы<ref>{{cite web|url=http://encycl.bash-portal.ru/lypina.htm|title=ЛЯПИНА Нафиса|accessdate=2013-02-01|archiveurl=https://www.webcitation.org/6EP0gVgl7?url=http://encycl.bash-portal.ru/lypina.htm|archivedate=2013-02-13|deadlink=no}}</ref> 1933 йылдың 15 декабрендә БАССР-ҙың Ҡырмыҫҡалы районы [[Сахай]] ауылында тыуа. Ата-әсәһе мәктәптә ғәрәп теле уҡытыусыһы булып эшләй. Башҡорт яҙмаһы латиницаға күскәс, педагогтар эшһеҙ ҡала. Үҙҙәренең баҡсаһында эшләргә
[[Бөйөк Ватан һуғышы|Һуғыштан]] һуң, [[1945
[[1955 йыл|1955 йылда]] Нәфисә Кәбир ҡыҙы [[Өфө дәүләт нефть техник университеты| Өфө нефть институтын]] тамамлай. Институттан һуң Яңы Өфө нефть эшкәртеү заводында оператор, СССР Фәндәр академияһының Башҡортостан филиалы Химия бүлегендә өлкән лаборант (1956—1957), кесе ғилми хеҙмәткәр (1957—1958); Органик химия институтында кесе ғилми хеҙмәткәр (1961—1962), тематик төркөм етәксеһе (1962—1967); өлкән ғилми хеҙмәткәр (1965—1967), лаборатория мөдире (1967—2007), баш ғилми хеҙмәткәр (2007 йылдан) булып эшләй.▼
«Комплексные соединения сульфидов с солями ртути» темаһына кандидатлыҡ диссертацияһы яҡлай. Башҡортостанда химия буйынса докторлыҡ диссертацияһы яҡлаған беренсе ҡатын-ҡыҙ. Докторлыҡ диссертацияһының (1983) темаһы — «Исследование сероорганических соединений нефтяных дистиллятов». Фәнни хеҙмәттәре тәбиғи углеводородтарҙың көкөрторганик берләшмәләре структураһын һәм үҙсәнлектәрен тикшереүгә арналған. Ляпина тарафынан Рәсәй һәм яҡын сит илдәр нефтендәге 74 типтағы көкөрторганик берләшмәнең тулы структура‑төркөм составы билдәләнә, тәүге тапҡыр нефттә һәм газ конденсатында сульфоксидтар һәм сульфондар барлығы асыҡлана. Углеводород сеймалын меркаптанһыҙлаштырыу, нефть һәм газ эшкәртеү заводтарының сульфидлы‑һелтеле ҡалдыҡтарын регенерациялау процесы эшләнә.▼
▲[[1955 йыл
▲«
Нәфисә Кәбир ҡыҙының уҡыусылары араһында 3 фән докторы һәм 16 фән кандидаты бар.
== Хеҙмәттәре ==
Юл 27 ⟶ 24:
== Бүләктәре һәм маҡтаулы исемдәре ==
*БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1976)
*“[[Почёт Билдәһе ордены|Почёт Билдәһе” ордены]] (1981)
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
== Әҙәбиәт ==
Юл 38 ⟶ 35:
== Һылтанмалар ==
[http://xn--80ab4e.xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/index.php/component/content/article/8-statya/8115-lyapina-n-fis-k-bir-y-y] Башҡорт энциклопедияһы
http://www.anrb.ru/blog/alias/lyapina
http://www.vatandash.ru/index.php?article=451
[[Категория:Башҡортостан Фәндәр Академияһы академиктары]]
[[Категория:Химия фәндәре докторҙары]]
| |||