Көньяҡ тропик: өлгөләр араһындағы айырма

'''Көньяҡ тропик''', йәки  '''Кәзәмөгөҙ тропигы''', —  [[Ер]]  картаһында билдәләнгән биш төп [[Параллель|параллелдең]] береһе. [[Экватор|Экваторҙан]]  көньяҡҡа табан  23°26′16″ киңлегендә урынлашҡан  һәм иң көньяҡта урынлашҡан  [[Географик киңлек|киңлекте]]  билдәләй, унда  [[ҡояш]]  төш мәлендә  зенитҡа  күтәрелә ала..Был ҡышҡы  ҡояш торошо  мәлендә күҙәтелә, Сәбәбе — — йыл барышында Ер Ҡояш тирәләй әйләнгәндә ауышлыҡ күсәре әйләнешенең максималь булыуы сәбәпле,  Көньяҡ ярымшарҙың  өҫтөнә Ҡ[[Ҡояш|ояш]] нурҙарының төшөү мөйөшө   үҙгәрә.  

Көньяҡ тропиктың төньяҡ эквиваленты  — Төньяҡ тропик. Көньяҡ тропиктан кәньяҡҡа табан ятҡан өлкәлә —  субтропик һәм  уртаса климат. Көньяҡ һәм Төньяҡ тропиктар араһындағы өлкә  тропиктар  тип атала.

Кәзәмөгөҙ тропигының атамаһы  [[Кәзәмөгөҙ (йондоҙлоҡ)|Кәзәмөгөҙ йондоҙлоғонан]]  алына, сөнки 2 мең йыл элек ҡышҡы  ҡояш торошо  мәлендә ҡояш уның аша үтә. Хәҙерге ваҡытта ҡояш был осорҙа  [[Уҡсы (йондоҙлоҡ)|Уҡсы йондоҙлоғонда]]  була, быны көн менән төн  оҙонлоғоноң бер төрлө кимәлдә булыуы менән аңлатырға мөмкин, «''тропик''» һүҙе грексанан килгән:  {{lang-el|τροπικός}} (боролош), йәғни Ҡояш хәрәкәтенең ҡояш торошондағы «боролоу» процесын тасуирлай.

Көньяҡ тропиктың торошо бер төрлө генә түгел, сөнки ул  планетаның әйләнеү күсәренең ҡояшҡа ҡарата ауышлығына бәйле. 2000 йылда ауышлыҡтың уртаса мөйөшө яҡынса 23°26′21″ тигеҙ булды, ләкин ер күсәренең  нутацияһы, шулай уҡ төрлө осорҙарға эйә булған башҡа циклдар арҡаһында, тропиктарҙың торошо бер ни тиклем үҙгәрә (күпкә түгел һәм сағыштырмаса). Хәҙерге ваҡытта, ер күсәренең уның траекторияһына ҡарата ауышлығы яйлап кәмей барыуға бәйле, Кәзәмөгөҙ тропигы әкренләп экваторға табан күсә бара.

Тропик аша үтеп барғанда диңгеҙҙәге карапта  Нептун байрамы  үткәрелә (шулай ҙа йышыраҡ экваторҙы үткәндә был байрам ойошторола).

[[Файл:Hito_al_Tropico_de_Capricornio_(2).jpg|справа|мини|200x200пкс|Антофагаст  (Чили) ҡалаһынан төньяҡҡа табан Кәзәмөгөҙ тропигын билдәләгән Монумент.]]

[[Файл:Tropic_of_Capricorn_(Namibia).jpg|справа|мини|200x200пкс|[[Намибия|Намибияла]] ла Кәзәмөгөҙ тропигын билдәләгән Тамға.]]

[[Файл:Tropic-capri-australia2.jpg|справа|мини|200x200пкс|[[Австралия|Австралияның]]  Алис-Спрингс  ҡалаһынан төньяҡҡа табан Кәзәмөгөҙ тропигын билдәләгән Монумент.]]

[[Файл:Trópico_de_Capricórnio.JPG|справа|мини|200x200пкс|  Сантана-ду-Пранаиба  ҡалаһында ([[Бразилия]]) Кәзәмөгөҙ тропигын билдәләгән юл билдәһе.]]

Гринвич меридианынан  көнсығышҡа табан хәрәкәт иткәндә Кәзәмөгөҙ тропигы түбәндәге билдәләрҙе үтә:

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Namibia.svg|граница|22x22пкс|Намибия]]&nbsp; </span>[[Намибия]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Botswana.svg|граница|22x22пкс|Ботсвана]]&nbsp; </span>[[Ботсвана]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_South_Africa.svg|граница|22x22пкс|Көньяҡ Африка Республикаһы]]&nbsp; </span>[[Көньяҡ Африка Республикаһы|КАР]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Mozambique.svg|граница|22x22пкс|Мозамбик]]&nbsp; </span>[[Мозамбик]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Madagascar.svg|граница|22x22пкс|Мадагаскар]]&nbsp; </span>[[Мадагаскар]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Australia.svg|граница|22x22пкс|Австралия]]&nbsp; </span>[[Австралия]]

| style="background:#b0e0e6;" |[[Мәрйен диңгеҙе]], Като рифынан бер аҙ көньяҡҡараҡ (Мәрйен диңгеҙе  утрауҙары территорияһы)

| style="background:#b0e0e6;" |Проходит немного севернее рифов Минерва рифтарынан  төньяҡтараҡ  (<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Tonga.svg|граница|22x22пкс|Тонга]]&nbsp; </span>[[Тонга]]) һәм Тубуаи һәм Раиваваэ утрауҙары (острова Тубуаи утрауҙары, <span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_French_Polynesia.svg|граница|22x22пкс|Француз Полинезияһы]]&nbsp; </span>[[Француз Полинезияһы]]) аша үтә

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Chile.svg|граница|22x22пкс|Чили]]&nbsp; </span>[[Чили]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Argentina.svg|граница|22x22пкс|Аргентина]]&nbsp; </span>[[Аргентина]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Paraguay.svg|граница|22x22пкс|Парагвай]]&nbsp; </span>[[Парагвай]]

|<span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Brazil.svg|граница|22x22пкс|Бразилия]]&nbsp; </span>[[Бразилия]]

* [[Файл:Commons-logo.svg|ссылка=Викисклад|16x16пкс|Логотип Викисклада]] На [[Викимилек|Викимилектә]]  [[c:Category:Tropic of Capricorn|Көньяҡ тропик]]  темаһы буйынса медиафайлдар бар.