Исмәғил пәйғәмбәр: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Guram52 (фекер алышыу | өлөш) |
Ләйсән (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
1 юл:
{{Ук}}
{{Ислам}}
'''[[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]''' ({{lang-ar|إسماعيل}}) — [[Ислам]]да пәйғәмбәр,
Мосолмандар [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]де ғәрәп халҡының тәүатаһы тип һанай. [[Ислам]]да уның роле Тәүраттағына ҡарағанда ҙурыраҡ. Ҡөрьәндә [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]де үәхи ебәрелгән һәм кешеләрҙе доға ҡылырға өйрәткән
== Ҡәғбәтулла
{{main|Әл-Хәрәм мәсете}}
Ғибәҙәтхананы [[Ибраһим - Ислам пәйғәмбәре|Ибраһим пәйғәмбәр]] менән уның улы, нәҫеленән данлы мосолман милләте барлыҡҡа килгән [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]] ғәләйһиссәләм һалған. Ҡәғбәтулла тап ошо урында Атабыҙ Әҙәм һәм Инәбеҙ Һауа тарафынан уҡ төҙөлөп, туфан ваҡытында батҡаҡҡа күмелеп ҡалғас, Аллаһы Тәғәлә яңы быуын Пәйғәмбәрҙәргә тәү мәсет мәҡамын яңынан күрһәткән, тиелә риүәйәттәрҙә. Уларға туфан ваҡытынан ҡалған ожмах ташын
Әйткәндәй, хәҙер Ҡара ташты көпләп, тапҡырына ҡара бау тағып ҡуйғандар. Мосафирҙар шуға ҡағылыу менән генә мөрхәтһенә.
Ҡара таш ишеге яғындағы мөйөштә [[Ибраһим - Ислам пәйғәмбәре|Ибраһим пәйғәмбәр]]ҙең ташта уйылып ҡалған эҙҙәре быяла ҡалпаҡ эсенә ҡуйылған
[[Файл:Masjid al-Haram panorama.JPG|thumb|center|800px|Панорама [[әл-Хәрәм мәсете ]] [[хаж]] ваҡытында]]
== Сафа-Мәрүә риүәйәте ==
{{main|Хаж}}
Ғәрәп риүәйәттәрендә [[Ибраһим - Ислам пәйғәмбәре|Ибраһим пәйғәмбәр]]ҙең бик оло йәшкә тиклем балаһы булмаған тип бәйән ителә. Уға кәнизәге Һәжәр улы [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]де тапҡас, ҡатыны Сара көнләшеп, уларҙы сүлгә алып барып ташлата.[[Хаж]]да
[[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]] затының тәү инәһе Һәжәр, ире Ибраһим килтереп ташлағас, сабыйы менән ҡыяҡ та үҫмәгән яланғас, шөҡәтһеҙ тауҙар араһында япа-яңғыҙ ҡалған, һыу эҙләп ошо аралыҡта йүгереп йөрөгән. Етенсе тапҡырына йүгереп төшкәнендә [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]е эргәһендә Ябраил фәрештәне һәм балаһының уң аяғы аҫтынан шишмә урғылып сығыуын күрә. Һыу тиҙ генә эргә-тирәне баҫа башлағас, Һәжәр: «Зәм-зәм, зәм-зәм (беҙҙеңсә
[[Хаж]] мәлендә сәғи ҡылыу
== Ҡорбан килтереү ==
25 юл:
[[Ибраһим - Ислам пәйғәмбәре|Ибраһим пәйғәмбәр]] үҙе биргән вәғәҙәгә ярашлы улы [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]де [[Аллаһ]] ризалығы өсөн ҡорбанға килтерергә китеп барғанында Мөздәлифә үҙәненән уҙған, ти. Кеше рәүешенә ингән шайтан Ибраһимдың ҡаршыһына сыҡҡан да:
Иблис [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]гә, атайың һине ҡорбан итеп салырға алып бара, тип бышылдай башлаған. Малай, атайым Аллаһ ризалығы өсөн быны эшләргә йыйына икән, нисә ғүмерем булһа ла бирер инем,
Былар тыңламағас, Иблис Һәжәрҙе ҡоторторға маташҡан. Изге әсә лә,
Тауға килеп еткәс, улы иҫ киткес тәҡүәлек менән ташҡа башын һалған.Әммә үткер бысаҡ ҡапыл киҫмәҫ була, ә [[Ибраһим - Ислам пәйғәмбәре|Ибраһим пәйғәмбәр]] асыуланып уны ергә атып бәргәс, ҡапыл телгә килә лә, мин дә бит Аллаһыға буйһонам, ә Уның улыңды салырға миңә рөхсәте юҡ,
Күктән ошо мәлдә Аллаһы Тәғәлә ергә бер һарыҡ (ҡусҡар) төшөргән. Шунан бирле [[хаж]] мәлендә, зөлхизә айының 10-сы көнөндә, Ҡорбан байрамы үткәрелеп, унда айыра тояҡлы берәй мал салалар.
Ибраһим һәм улы [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]] тураһындағы риүәйәттәрҙә пәйғәмбәрҙәрҙең иман ныҡлығы бәйән ителә.
== Башҡортостанда
[[Ҡорбан салыу]] йолаһы бөгөнгө көнгә тиклем һаҡланып килә. [[Башҡортостан]]да был көн байрам итеп үткәрелә ([[Ҡорбан байрамы]])<ref>Г. Ситдиҡова. Йәннәт баҡсаһы.
== Ғаиләһе ==
Атаһы
[[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]]дең улдары: Нәбит, Ҡидар ({{lang-ar|قیدار}}), Әдбәил, Мибшам, Мишмә, Дүмә, Мишә, Худуд, Йатмә, Йатур, Нәфис һәм Ҡидман. Ғәрәп тарихнамәһендә
Риүәйәт ителеүенсә, [[Исмәғил пәйғәмбәр|Исмәғил]] әсәһенең вафатынан һуң жүрхүм ырыуы ҡыҙына өйләнгән. Күпмелер ваҡыттан уны айырып, шул уҡ ырыуҙан икенсе ҡатын алған. Ғәрәп генеологтары
[[Исмәғил пәйғәмбәр
== Иҫкәрмәләр ==
51 юл:
== Әҙәбиәт ==
* {{ИЭС1991|М. П.|Исмаил|110}}
* Пиотровский М.
* {{ИЭС+2007|353|Исмаил}}
* {{ЭЕЭ|11855|Исмаил}}
* Г. Ситдиҡова. Йәннәт баҡсаһы.
{{[[хаж]]}}
|