Лейма Гбови: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
 
{{Ук}}
'''Лейма Роберта Гбови'''  ({{lang-en|Leymah Roberta Gbowee}}; 1 февраль 1972) — [[Либерия]] тыныслыҡ урынлаштырыу эшмәкәре,  «ҡатын-ҡыҙҙар хоҡуҡтары һәм хәүефһеҙлеге өсөн көрәштә һәм тыныслыҡ урынлаштырыуҙа ҡатнашҡан өсөн» Тавакуль Карман һәм Элен Джонсон-Серлиф менән тыныслыҡ буйынса 2011 йылғы Нобель премияһы  лауреаты<ref>[http://niew-womenincrisis.org/?p=39 Leymah Gbowee, Women in Peace and Security Network Africa — NIEW INTERNATIONAL CONFERENCE 2010](недоступная ссылка)
[[Категория:Википедия:Статьи с нерабочими ссылками]]</ref>.
 
== Биографияһы ==
Лейма Гбови үҙәк Либерияла тыуа. Беренсе граждандар һуғышы башланғас, 17 йәшлек Лейма илдең баш ҡалаһы  Монровияға күсә. Психологҡа уҡый һәм хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнашҡан балалар менән эшләй.
 
2002 йылда социаль хеҙмәткәр булып эшләп йөрөгән Гбови Либериялағы икенсе граждандар һуғышы барғанда   либерий ҡатын-ҡыҙҙарының тыныслыҡ өсөн хәрәкәтен ойоштора. Хәрәкәт балыҡ баҙарында эшләгән ҡатын-ҡыҙҙар араһында башлана<ref>[http://www.odemagazine.com/blogs/readers_blog/9001/leymah_gbowee_peace_warrior_for_liberia 2009 Peace warrior for Liberia] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091227090728/http://www.odemagazine.com/blogs/readers_blog/9001/leymah_gbowee_peace_warrior_for_liberia|date=2009-12-27}}</ref>. Уға Монровияның торған һайын күберәк  [[Христианлыҡ|христиан]]  һәм  [[Ислам|мосолман]] ҡатындары ҡушыла бара. Гбови етәкселегендә хәрәкәт Либерияның ул саҡтағы президенты Чарльз Тейлор менән осраша һәм уның   [[Гана]]лағы  солох һөйләшеүҙәрендә ҡатнашыу вәғәҙәһен алыуға өлгәшә. 
 
Гбови Ганала  Либерия ҡатын-ҡыҙҙары төркөмөнә етәкселек итә. Делегация  Аккрала  президент һарайы диуарҙары янында өнһөҙ протест үткәрә. Шулай уҡ  «енси забастовка» ([[Аристофан]]дың  «Лисистрата» комедияһында тасуирланған тыныслыҡҡа өлгәшеү ысулы) ойоштора<ref name="autogenerated1">[https://www.pbs.org/moyers/journal/06192009/profile.html Bill Moyers Journal, June 19, 2009]</ref>.  Протест акцияһы барышында уны ҡулға алырға йыйынғандарында, Гбови шәрә ҡалып сисенеү менән янай   (Көнбайыш Африка мәҙәниәтендә был иң көслө ҡәһәр тип һанала), һәм янау еңә  — уны ҡулға алмайҙар<ref>[http://www.oprah.com/omagazine/Leymah-Gbowee-and-Abigail-Disney-Shoot-for-Peace-in-Liberia/5 The Rabble Rousers]</ref>.
 
Лейма Гбови  Комфорта Фримен менән бергә  WIPNET хәрәкәтен ({{lang-en|Women in Peacebuilding Network}}, ''«Женщины в Построении Мира»'') ойоштора һәм  президентҡа мөрәжәғәт сығара.
 
Хәрәкәт төрлө хөкүмәттәр вәкилдәре менән тыныслыҡ урынлаштырыу буйынса уңышлы һөйләшеүҙәр үткәрә<ref>[http://www.theinquirer.com.lr/story.php?record_id=3862&sub=14 West African Women Demand Peace In Cote D’Ivoire] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110719023921/http://www.theinquirer.com.lr/story.php?record_id=3862&sub=14|date=2011-07-19}} (недоступная ссылка&nbsp;с 11-05-2013 (1778</ref>.
&nbsp;дня))
[[Категория:Википедия:Статьи с нерабочими ссылками с май 2013]]</ref>.
 
Хәрәкәт тырышлығы менән 2003 йылда Либерияла икенсе граждандар һуғышын тамамлауға өлгәшелә һәм ил президенты итеп [[Элен Джонсон-Серлиф]], Африка тарихында беренсе ҡатын-ҡыҙ, һайлана.
 
Лейма Гбови — «конфликттарҙы хәл итеү» специальносы буйынса  гуманитар фәндәр магистры, уны  [[Виргиния]]ла   [[:en:Eastern Mennonite University|Көнсығыш Меннонит  Университетында]]  ала.  Ул — Гананың Аккра ҡалаһында урынлашҡан  ''«"Тыныслыҡ һәм именлек буйынса Африка ҡатын-ҡыҙҙар берекмәһе»"нең  ''  башҡарма директоры<ref>[http://www.huntalternatives.org/pages/7352_leymah_gbowee.cfm Hunt Alternatives Fund, Directory of Women Experts]</ref>.  2008 йылда уның тураһында    «[[:en:Pray the Devil Back to Hell|Загони дьявола обратно в ад]]» тигән документаль фильм төшөрөлә<ref>[http://www.mediaglobal.org/article/2009-11-01/pray-the-devil-back-to-hell-documentary-serves-as-advocacy-tool-in-post-conflict-zones/ November 2009 MEDIAGLOBAL] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100710093803/http://www.mediaglobal.org/article/2009-11-01/pray-the-devil-back-to-hell-documentary-serves-as-advocacy-tool-in-post-conflict-zones/|date=2010-07-10}} (недоступная ссылка&nbsp;с 11-05-2013 (1778</ref>.
&nbsp;дня))
[[Категория:Википедия:Статьи с нерабочими ссылками с май 2013]]</ref>.
 
== Бүләктәре ==
* 2007 — Джон Ф. Кеннеди исемендәге Гарвард дәүләт идаралығы институтының Зәңгәр таҫмаһы 
* 2009 —  Ҡатын-ҡыҙ хоҡуҡтары өсөн Губер премияһы
* 2009 — «Ҡаһарманлыҡ профилдәре» премияһы
* 2011 — [[Тавакуль Карман]] һәм [[Элен Джонсон-Серлиф]] менән бергә тыныслыҡ буйынса Нобель премияһы
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Лейма_Гбови» битенән алынған