Мао Цзэдун: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Sherbn (фекер алышыу | өлөш)
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Sherbn (фекер алышыу | өлөш)
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
36 юл:
'''Ма́о Цзэду́н''' ҡытайса |毛澤東|毛泽东|Máo Zédōng|Мао Цзэдун, Уэйд-Джайлз: ''Mao Tse-Tung'' ; 26 декабрь 1893, Шаошань — 9 сентябрь 1976, Пекин) — [[XX быуат]]та [[Ҡытай]] дәүләт һәм сәйәси эшмәкәре, маоизм тәғлимәте теоретигы.
 
Мао Цзэдун йәш сағында уҡ Ҡытай Коммунистаркоммунистар партияһына (ҠПК) инә, 1930 йылдарҙа Цзянси провинцияһында коммунистар ҡулындағы районда етәксе була. Ҡытай өсөн айырым коммунистик идеология зарур тигән ҡарашта була. 1934-1936 йылдарҙағы коммунистар Үҙәк Ҡытайҙан үҙҙәре өсөн хәефһеҙерәк булған төнъяҡ районға гоминьдан армияһы ҡамауынан сыға. Ошо тарихҡа "Бөйөк поход" атамаһы менән инеп ҡалған ваҡиғанан һуң, Мао Цзэдун Ҡытай коммунистиккоммунистар партияһында етәксе урын алыуға ирешә.
 
Генералиссимус Чан Кайши ғәскәрен еңгәндән һуң ([[СССР]] яғынан хәрби, материаль консультатив яҡтан хәл иткес ярҙам була) , 1949 йылдың 1 октябрендә Ҡытай Халыҡ Республикаһы барлыҡҡа килеүе тураһында иғлан ителгәндән алып, ғүмеренең һуңғы көнөнә тиклем (09.09.1976) ил етәксеһе була.
 
1943 йылдан үлгәнсе Ҡытай компартияһы рәйесе, шулай уҡ 1954 — 1959 йылдарҙа Ҡытай Халыҡ Республикаһы рейесе вазифаһын башҡара. Бер нисә яңғырыуыҡлы компания үткәрә. Шуларҙың иң билдәлеһе - күп миллион кешекешенең ғумеренғүмерен өҙгән «Ҙур күтәрелеш» һәм «Мәҙәни революция» (1966—1976).
 
Мао Цзэдун хакимлыҡ иткән йылдар ҡапма-ҡаршылыҡлы була. Бер яҡтан уның етәкселегендә илде индустриализациялау үтә һәм ярлы ҡатламдың матди кимәле күтәрелә. Икенсе яҡтан— иң ҡоласлы репрессиялар үткәрелә, был капиталистик илдәрҙә генә түгел, социализм илдәрендә лә тәнҡитләнә. Был осорҙа Маоның шәхес культы хөкөм һөрә.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Мао_Цзэдун» битенән алынған