Новосильцева Мария Петровна: өлгөләр араһындағы айырма

'''Мария Петровна Новосильцева''' (ҡыҙ фамилияһы '''[[Кожины|Кожина]]''') (1830 йыл тирәһе —[[9 октябрь]] [[1910 йыл|1910]] йылдың 9 октябре) — шәфҡәт туташы; 1886-1894 йылдарҙа Смольный <nowiki>{{comment|күркәм намыҫлы ҡыҙҙар|благородных девиц}}</nowiki>  институты начальницаһы; Изге Екатерина орденының кесе тәреһе кавалер <nowiki>{{comment|ханым|дама}}</nowiki>.

Генерал-майор дәрәжәһендә отставкаға сыҡҡан һәм Порховский өйәҙе етәксеһе, элекке Кавалергард полкы полковнигы П<font style="background-color: rgb(189, 212, 255);">ё</font>трПётр Артамонович  Кожин ғаиләһендә тыуған. Марияның ҡарттаһы, отставкалағы полковник ''Артамон Осипович Кожин ''бай алпауыт, бер нисә имение эйәһе, шулай уҡ Порховский өйәҙендә билдәле эшҡыуар булған, уның парусин фабрикаһы һәм шарап заводы булған <ref>[http://gubernia.pskovregion.org/number_519/05.php?print#nz Имение Княжьи Горки]</ref>; ул  ғали йәнәптәре светлейший кенәз П. В. Лопухиндың бер туған һеңлеһе  ''Вера Васильевна Лопухинаға''<ref>[http://lopukhins.narod.ru/rospis-full.htm Лопухины, родословная роспись.]</ref>, өйләнгән була.

Мария алты йәш саҡта әсәһе вафат була. Апаһы Екатерина (кейәүҙә Лашкарева) менән бергә, Мәскәү губернаһы Коломенский өйәҙе Ал<font style="background-color: rgb(254, 246, 231);">ё</font>шкинАлёшкин ауылындағы атаһының имениеһында үҫкән һәм өйҙә тороп белем алған.

Рус-төрөк һуғышы ва<font style="background-color: rgb(189, 212, 255);">ҡ</font>ытындаваҡытында шәфҡәт туташы Новосильцева Изге Троицкий общинаһына шәфҡәт туташы булып эшкә килә, уның составында һуғышҡа китә, яралыларҙы Яссы ҡалаһынан поезд менән Рәсәйҙең төрлө ҡалаларына оҙата. Уларҙың  Елизавета Алексеевна Кублицкая етәкселегендәге отрядына 11 шәфҡәт туташы һәм 9 дама, шул иҫәптән билдәле баронесса Ю . П. Вревская ла, ингән.

== Смольный институт <nowiki>{{comment|етәксеһе|начальница}}</nowiki>  ==

М. П. Новосильцева начальница вазифаһын [[1894 йыл]]<nowiki/>ға саҡлы биләгән. Уның осоронда Смольный институттағы тормош айырым үҙгәрештәрһеҙ барған: Новосильцева ниндәй ҙә булһа үҙгәртеп ҡороуҙарға һәм яңылыҡтарға ынтылмаған, ул уҡыу йортон баһалаған һәм хөрмәт иткән, элекке традициялары рухында идара иткән. Педагогик тәжрибәһе булмауы Новосильцеваның эшен ҡатмарлаштырған, әммә ул  хеҙмәтен ғәҙәттән тыш намыҫлылыҡ һәм ҙур энергия менән башҡарған.

Новосильцева тәрбиәләнеүсе ҡыҙҙарҙы яратҡан, уларға изгелек менән ҡараған. Сирле тәрбиәләнеүселәргә ҡарата ул айырым хәстәрлекле һәм иркә мөнәсәбәт күрһәткән. Ул көн һайын лазаретҡа барған һәм ауырыуҙарҙың хәлен яҡшыртыуға үҙ өлөшөн индергән. Ауыр сирле тәрбиәләнеүселәрҙе үҙе ҡараған, уларҙы төн буйына түшәге янында ҡарап сыҡҡан. Новосильцева хужалыҡ һәм финанс мәсьәләләрендә аҙ ҡатнашҡан, етәксенең был мәсьәләләр буйынса яуаплылығы, сч<font style="background-color: rgb(254, 246, 231);">ё</font>ттарсчёттар һәм контракттарға ҡул ҡуйыу кәрәклеге уға оҡшамаған.

Императрица Мария Ф<font style="background-color: rgb(254, 246, 231);">ё</font>доровнаФёдоровна күп тапҡыр уның етәксе сифатында эшмәкәрлеге буйынса ҡәнәғәтләнеүен белдергән. 1889 йылда ул ҡиммәтле бүләккә лайыҡ булған, 1892 йылда ла шундай уҡ билдә менән бүләкләнгән. [[1894 йыл|1894 йылда]] булып итегеҙ первозванный ордены. Изге Екатерина орденының кесе тәреһенә <ref>Императорское воспитательное общество благородных девиц 1764—1914. Т.2. — Петроград, 1915. — 662 с</ref>. лайыҡ булған.