Әхмәтзәки Вәлиди Туған: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Тутыйғош (фекер алышыу | өлөш) |
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) |
||
192 юл:
=== Эмиграцияла ===
1923 йылдың 21 февралендә көрәштәше [[Абдулҡадир Инан]] менән бергә [[Ашхабад]] ҡалаһынан [[Иран]]ға юллана. Шул уҡ йылдың марттында
1923 йылдың ноябрендә тәүге тапҡыр [[Төркиә]]гə килә, шул уҡ йылдың декабрендә — [[Франция]]ла була һәм [[Париж]]да шәрҡиәтсе француз ғалимдары (Поль Пеллио, Габриэль Фрад, Е. Блоше һәм башҡалар) менән осраша. 1924 йылдың февраленән башлап [[Германия]]ла йəшəй һәм [[Берлин]]да күп кенә ғалимдар (Э. Захау, Т. Нельдеке, А. Мордман, Ф. Мюллер, Фон Ленок, И. Маркверт һәм башҡалар) менән таныша.
215 юл:
}}</ref>.
1935—1937 йылдарҙа Әхмәтзәки Вәлиди Германияның Бонн, 1938—1939 йылдарҙа [[Гёттинген университеты|Гёттинген]] университеттарында ислам тарихы буйынса профессорлыҡ итә. 1937 йылда ''Фин-уғыр йəмғиəте'' ([[Финляндия]]), 1938 йылдан алып ''Көнсығыш илдəрен өйрəнеү буйынса немец йəмғиəте'' ағзалары була. 1923 йылда
1939—1944 һəм 1948—1970 йылдарҙа [[Истанбул университеты]]нда уҡыта. 1940 йылда ''«Бөгөнгө Төркөстан һәм уның яҡын тарихы»'' (төрөк телендә), ''«Бируниҙың донъяға ҡарашы»'' (инглиз телендә) донъя күрә. 1944 йылдың 15 майында Төркиә хөкүмәте уны пантөркилек эшмәкәрлегендә ғәйепләй һәм 10 йылға төрмәгә яба. Әммә хәрби-кассацион суд был хөкөмдө үҙгәртә, һәм 17 айҙан һуң Вәлиди төрмәнән азат ителә<ref>{{книга |автор= |заглавие= Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов — жертв политического террора в советский период. (1917-1991)|ответственный= Я. В. Васильков, Сорокина М. Ю.|ссылка= http://vostokoved.academic.ru/135/%D0%92%D0%90%D0%9B%D0%98%D0%94%D0%9E%D0%92_%28%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B4%D0%B8%29%2C_%D0%90%D1%85%D0%BC%D0%B5%D1%82-%D0%97%D0%B0%D0%BA%D0%B8|место= Санкт-Петербург|издательство= Петербургское Востоковедение|год= 2003|том= |страниц= |страницы= 496|isbn=5-85803-225-7}}</ref><ref>{{книга
| |||