Тунис: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) аныҡлаштырыу |
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
138 юл:
== Географик урыны ==
Тунистың иң түбән ере
▲Тунистың иң түбән ере —Әл-Гәрсә (диңгеҙ кимәленән 17 м түбәнерәк), ә иң бейеге — Шамби тауы (1544 м). Майҙаны буйынса ул Мәғрибтә иң бәләкәй ил.
Тунистың климаты — төньяҡта урта диңгеҙ субтропигы, яр буйында, көньяҡта һәм эске райондарҙа — тропик сүллектәре. Ғинуарҙа уртаса температура +10 °C — төньяҡта һәм +21 °C — көньяҡта, июлдә +26 °C нтөньяҡта һәм +33 °C — көньяҡта. Яуым-төшөм- көньяҡта 100 мм, таулы райондарҙа 1500 мм-ға тиклем, ҡайһы бер сүлле райондарҙа йылдар буйы ла яумай. Яр буйында эҫелек диңгеҙҙән килгән бриз арҡаһында бер аҙ һүрелгәндәй тойола, ғәмәлдә был улай түгел. Сүлле райондарҙа төндә хатта яҙын һәм көҙөн ҡырауҙар төшкөләй, шул уҡ ваҡытта көндөҙ температура +25…+27 °C етә. Был илгә иң яҡшыһы сентябрь-ноябрь һәм март-июнь айҙарында килеү.
== Административ
Тунистың 24 вилайәте бар, уларҙың башында
▲Тунистың 24 вилайәте бар, уларҙың башында губернаторҙар тора. Вилайәттәр 264 округҡа (делегацияға) бүленгән. Губернаторҙарҙы республика президенты тәғәйенләй.
==
Аграр-индустриаль ил, иҡтисад нигеҙен ауыл хужалығы тәшкил итә. Милли табыш килтереүҙә
▲Аграр-индустриаль ил, иҡтисад нигеҙен ауыл хужалығы тәшкил итә. Милли табыш килтереүҙә туризм икенсе урында тора, өсөнсөлә — еңел сәнәғәт, башлыса текстиль етештереү.Зәйтүн һәм уның майын экспортлау буйынса Тунис донъяла дүртенсе урынды биләй. Илдә 50 млн-дан ашыу зәйтүн ағасы иҫәпләнә. Тунис донъяның зәйтүн етештереү күләменең 10 %-ын тәьмин итә. Әммә башҡа төр ауыл хужалығы тауарҙарын Тунис әҙ етештерә һәм ситтән һатып алырға мәжбүр. Фосфорит ятҡылыҡтарының иң эреләрендә дәүләт компаниялары эш алып бара. Нефть сығарыу 5 млн тонна тәшкил итә, был илдең эске ихтыяжын ҡәнәғәтләндерә һәм 40 % самаһы экспорт табышы бирә.
Һорауламалар халыҡтың яртыһы тиерлек үҙҙәрен урта синыфҡа индереүен күрһәтә. Дәүләт тарафынан билдәләнгән минималь эш хаҡы
== Нефть һәм газ тармаҡтары ==
Тунистың нефть сығарыусы тармағы күрше Алжирҙыҡына ҡарағанда ҡайтышыраҡ үҫешкән.
▲Тунистың нефть сығарыусы тармағы күрше Алжирҙыҡына ҡарағанда ҡайтышыраҡ үҫешкән. 2006 йылда раҫланған мәғлүмәттәр буйынса Туниста нефть ятҡылыҡтары — яҡынса 308 млн баррель. BP Statistical Energy Survey раҫлауынса, Тунис 2007 йылда уртаса 97600 баррель сей нефть сығарған, был донъя күләмендә 0,11 % тәшкил итә һәм 2006 йылға ҡарағанда 40,1 %-ҡа үҫкән.
Оҙайлы ваҡыт нефть Тунистың экспорт табышының төп сығанағы булып тора
Сәнәғәт министрлығы
Туниста «
== Халҡы ==
[[Файл:Tunisia-demography.png|thumb|right|Тунистың демографик күрһәткестәре]]
Халҡының 98проценты — мосолман, нбер аҙ католиктар бар. Шулай уҡ Тунистың Джерба утрауында йәһүдтәр йәмәғәте йәшәй.
Юл 173 ⟶ 167:
=== Телдәр ===
Илдәге 97 % халыҡ — [[ғәрәп]]. Мәгәр бер аҙ (1 %) [[бербер]] ҙа йәшәй. Улар башлыса Джерба утрауында һәм Матмата, Татавин, Гафса төбәгендә йәшәй.
▲Илдәге 97 % халыҡ — [[ғәрәп]]. Мәгәр бер аҙ (1 %) бербер ҙа йәшәй. Улар башлыса Джерба утрауында һәм Матмата, Татавин, Гафса төбәгендә йәшәй. Тунис берберҙары нефус тигән ырыуҙан булып, бербер теленең Шелха тигән шиүәһендә һөйләшә. Илдә [[черкес]]тар ҙа бар (яҡ. 1,5 %). Башлыса улар мысыр мәмлүктәренән ҡалған, бер аҙы һуғыштарҙан һуң [[Кавказ]]дан күскән .
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр|2}}
== Һылтанмалар ==
* [http://www.ministeres.tn/ Правительство Туниса] — официальный сайт{{ref-fr}}
* [http://www.chambre-dep.tn/ Тунисская палата представителей] — официальный сайт{{ref-ar}}
* [http://dmoz.org/Regional/Africa/Tunisia/ Open Directory Project — ''Тунис'']
{{Африка илдәре}}▼
* [http://muslimpolitic.ru/2014/10/2107/ Тунис: четыре года после революции]
* [http://tunisia.ru Тунисское национальное представительство по туризму] — официальный сайт{{ref-ru}}
{{^|1em}}
{{Африканский союз}}
{{Agadir}}
{{Союз для Средиземноморья}}
{{ОИК}}
{{Заморская экспансия Франции}}
{{Франкоязычные страны}}
{{Союз арабского Магриба}}
[[Категория:Тунис| ]]
|