Баруди Ғәлимйән: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Таңһылыу (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Ләйсән (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
23 юл:
|викисклад =
}}
'''Баруди Ғәлимйән''' (ысын фамилияһы [[Ғәлиев
== Биографияһы ==
Баруди Ғәлимйән сауҙагәр ғаиләһендә тыуған. Уға өс йәш тулғанда, ғаилә [[Ҡаҙан]]ға күсенә. [[1862 йыл]]да Ҡаҙан [[Мәҙрәсә|мәҙрәсәһендә]] уҡырға һәм яҙырға өйрәнә. [[1875 йыл]]да үҙенең дини белемен дауам итеү өсөн Бохараға китә. [[1882 йыл]]да Ҡаҙанға ҡайта, унда Аҡ мәсеттә икенсе имам була. Ҡыҫҡа ваҡыт эсендә хеҙмәте буйынса уңыш ҡаҙана, уҡыусылары һаны һиҙелерлек арта. Ошонан сығып Диниә [[1883 йыл]]да уға үҙенең мәҙрәсәһен асырға мөмкинлек бирә. Баруди быны шунда уҡ эшләй, яңы мәҙрәсәгә үҙенең атаһының исемен бирә
[[1905 йыл]]дан башлап Баруди үҙен тулыһынса педагогик эшмәкәрлеккә бағышлай, дәреслектәр яҙа, матбуғатта әүҙем баҫтырып сығара, үҙенең мәҙрәсәһендә уҡыу программаларын киңәйтә һәм камиллаштыра, ундағы уҡыусылар һаны һәм ул булдырған мосолман мәктәбенең абруйы тағы ла арта. [[1906 йыл]]да Баруди Ҡаҙанда баҫылған «ад-дин вә-ль-әҙәп» (урыҫса «Дин һәм әхлаҡ») журналына нигеҙ һала һәм уны етәкләй. [[1908 йыл]]да властар уны баҫтырыуҙы тыя. Шул уҡ йылда Баруди панисламизм ҡараштарын таратыуҙа ғәйепләнә һәм Вологда губернаһына ебәрелә. [[1913 йыл]]да һөргөндән әйләнеп ҡайта һәм яңынан үҙ журналын 1917 йылға тиклем баҫтырып сығарыуҙы тергеҙә.
== Хәтер ==
Ҡаҙан ҡалаһының [[Мәскәү]] районында урам уның исемен йөрөтә.
== Һылтанмалар ==
* [http://www.islamdag.ru/lichnosti/7446 Галимджан Баруди (1857—1921). Просветитель сквозь призму суфизма // И. Набиуллин.
* [http://www.tat.tatar-inform.ru/news/2007/3/13/22492/ Каҙанда Ғәлимйән Баруди һәм уның ижади мираҫына арналған сара уҙғарыла] {{Ref-tt}}(тат.)
[[Категория:Ислам дине белгестәре]]
|