Адольф Гитлер: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә clean up, replaced: августында → авгусында using AWB
65 юл:
Атаһы — Алоис Һитлер (1837—1903). Әсәй — Клара Һитлер (1860—1907), ҡыҙ саҡта — Пёльцль.
 
Алоис, тыума булараҡ, 1876 йылға тиклем әсәһе Мария Анна Шикльгрубер ({{lang-de|Schicklgruber}}) фамилияһында йөрөй Алоисҡа биш тулғанда Мария Шикльгрубер тирмәнсе Йоһанн Георга Һидлерға (Hiedler) кейәүгә сыға. Үҙ йорто ла булмаған бер фәҡир була ул. 1876 йылда 3 шаһит 1857 йылда үлеп ҡалған Гидлер Алоистың атаһы ине тип шәһәҙәтлек бирәләр, шулай итеп фамилиялы була. Фамилияның «Һитлер» тип яҙыла башлауы «Тыуыусыларҙы теркәү кенәгәһендә» яҙған кешенең хата ебәреүе арҡаһындалыр тип фараз итәләр . Хәҙерге тикшеренеүселәр Алоистың атаһы Гидлер түгел, ә уның малайҙы өйөнә алып тәрбиләгән ағаһы Йоһанн Непомук Һюттлер тигән фекер белдерәләр<ref name="Вернер Мазер">''Вернер Мазер'' . Адольф Гитлер. Ростов н/Д: Феникс, 1998. — 608 с. — (След в истории). </ref><ref>{{cite book|author=Alan Bullock|title =Hitler: a Study in Tyranny|publisher=Harper & Raw|location=[[Нью-Йорк|New York]]|language=en}} {{ref-en}}</ref>.
 
Адольф Һитлер иһә 1920-се йылдарҙан таралып, хатта ҘСЭ-ның<ref>{{Из|БСЭ|http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00018/73600.htm|заглавие=Гитлер Адольф}}</ref> 3-сө баҫмаһына инеп киткән Шикльгрубер<ref>{{cite web|url=http://www.nytimes.com/1990/05/06/opinion/l-hitler-never-really-was-schicklgruber-016390.html|title=Hitler Never Really Was Schicklgruber|last=Davin|first=Eric Leif|date=6 мая 1990|publisher=[[The New York Times]]|accessdate=2010-04-25|archiveurl=http://www.webcitation.org/618xdyuTU|archivedate=2011-08-23}} {{ref-en}}</ref><ref name="shearer16">''Ширер, У.'' Взлёт и падение Третьего рейха. — Т. 1. — С. 16.</ref> фамилияһын бер ваҡытта ла йөрөтмәгән.
212 юл:
Парламент яныуын сәбәп итеп нацистар дәүләтте ҡаты контролгә ала. Коммунистик, унан социал-демократик фирҡәләр тыйыла. Ҡайһы бер фирҡәләр үҙҙәре тарала. Профсоюздар бөтөрөлә, мөлкәте нацистик эшсе фронтҡа бирелә. Яңы власҡа ҡаршылар судһыҙ-ниһеҙ концентрацион лагерҙарға оҙатыла.
 
1934 йылдың 2 августындаавгусында президент Гинденбург үлә. Плебесцит һөҙөмтәһендә президентлыҡ бөтөрөлә, вәкәләттәре «Фюрер һәм Рейхсканцлер» булараҡ, Һитлерға тапшырыла (''Führer und Reichskanzler''). Эти действия получили одобрение 84,6 % электората<ref>{{ref-en}} Fest Joachim. ''Hitler'' . New York: Harcourt Brace Jovanovich, 1974, стр. 476</ref>. Һитлер Иң юғарғы баш командующий булып китә, ғәскәриҙәр уға ант эсә<ref>{{ref-en}} Alan Bullock. ''A. Hitler. '' ''A Study in Tyranny'', стр. 309</ref>.
 
Һитлер етәкселегендә эшһеҙлек бөтә. Халыҡҡа социаль ярҙам арта. Мәҙәни һәм спорт саралары күпләп үткәрелә. Беренсе донъя һуғышында еңелгән өсөн реванш рухында сәнәғәт аяҡҡа баҫтырыла, халыҡ араһында эш алып барыла.
230 юл:
Time журналы 1939 йылдың 2 ғинуар һанында Һитлера «1938 йыл кешеһе» тип атай<ref>{{ref-en}} [http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,760539-1,00.html Man of the Year] Time.com Monday, Jan. 02, 1939</ref>.
 
1939 йылдың мартында Чехословакияның ҡалған өлөшө баҫып алына, шулай уҡ Литваның бер өлөшө аннексиялана (Мемель өлкәһе). Шунан Һитлер [[Польша|Польшаға]]ға яҫҡана башлай. Польшаның срюздаштары — Бөйөк Британия һәм Францияға был оҡшамай — конфликтҡа нигеҙ һалына
 
==== Икенсе донъя һуғышы ====
309 юл:
{{end box}}
<div style="font-size:85%"><sup>*</sup> В 1934—1945 пост рейхспрезидента Германии был объединён с постом рейхсканцлера. По закону от 2 августа 1934 года объединённый пост стал называться ''«фюрер и рейхсканцлер»'' (''«Der Führer und Reichskanzler»''). Титул «фюрер и рейхсканцлер Германской империи» он носил до конца 1938 года, а начиная с января 1939 года Гитлер именовался только как «фюрер». Тем не менее, в своём «Политическом завещании» от 29 апреля 1945 года он разделил этот пост и назначил на посты рейхспрезидента и рейхсканцлера разных лиц (Карла Дёница и Йозефа Геббельса).</div>
 
 
[[Категория:Антикоммунистар]]