Бәширов Радик Миңлехан улы: өлгөләр араһындағы айырма

{{фамилялаштарОднофамильцы|Бәширов}}

''' Бәширов Радик Миңлехан улы''' ( [[[Үрге Ҡыйғы]] ауылында [[1935 йыл]]дың [[7 ғинуарындағинуары]]нда тыуған )  — инженер-механик. БРБашҡортостан ФА-ныңРеспубликаһының Фәндәр академияһының ағза-корреспонденты (1995), техник фәндәр докторы (1982), профессор (1983), Башҡорт дәүләт аграр университетының ректоры (1988—1999).

Бәширов Радик Миңлехан улы<ref>{{cite web|url=http://ftp.anrb.ru/anrb/otdel/shoznauk/bashirov.html|title=БРФА Аппараыт|accessdate=2013-01-29|archiveurl=http://www.webcitation.org/6EDKTrOgC|archivedate=2013-02-06}}</ref> Башҡорт АССР-ныңының Ҡыйғы районы [[Үрге Ҡыйғы]] ауылында [[1935 йылдыңйыл]] дың 7 ғинуарында тыуған.

[[1959 йылдайыл]]да [[Башҡорт дәүләт ауыл хужалығы институтыныңинституты]]ның ауыл хужалығын механизациялау факультетын тамамлай. [[1962 йылдан йыл]]дан [[1964 йылғайыл]]ға тиклем ҮҒТДИ-ҙың ([[Ленинград]] ҡалаһындағы Үҙәк ғилми-тикшеренеү дизель институның) аспирантураһында уҡый. 1959—1961[[1959]]—[[1961]] йылдарҙа Ногинск яғыулыҡ аппаратураһы заводында инженер булып эшләй. [[1961 йылдайыл]]да [[Башҡорт дәүләт аграр университетындауниверситеты]]нда ассистент, доцент булып эшләй. (Башҡорт дәүләт аграр университетында): ассистент, доцент.

[[1964 йылдайыл]] да Ленинград кораблдәр төҙөү институтында «Аккумулятор тибындағы бер секцион яғыулыҡ системаһы буйынса тикшеренеү» тигән темаға кандидатлыҡ диссертацияһы яҡлай.

[[1967 йылдайыл]]да ул — «Тракторҙар һәм автомобилдәр» кафедраһы мөдире, [[1971 йылда йыл]]да — ауыл хужалығын механизациялау факультеты деканы, 1973—1984 [[1973]]—[[1984]] йылдарҙа — уҡытыу эштәре буйынса проректор, 1988—1999 [[1988]]—[[1999]] йылдарҙа — ректор, «Автотрактор двигателдәре һәм яғыулыҡ техникаһы» кафедраһы мөдире.

Докторлыҡ диссертацияһын [[1982 йылдайыл]]да [[Мәскәү автомобиль-юл дәүләт техник университетында]] яҡлай. Диссертация темаһы -  — «Дизелдең техник-иҡтисади күрһәткестәрен артабан күтәреү факторы булған аккумуляторҙарҙың яғыулыҡ биреү системаһын тикшереү».

Радик Бәшировтың ғилми эшмәкәрлегенең төп йүнәлеше - — автотрактор техникаһын камиллаштырыу. Ул - — гидроаккумулятор форсункаһын (1987), яғыулыҡты циклдар менән биреүҙе үлсәү ҡулайламаһын (1996, яғыулыҡты циклдар менән биреүҙе үлсәү ҡулайламаһын (1998), эске яныу двигателдәре өсөн яғыулыҡ системаһын (2003) һ.б. уйлап табыусы.

Радик Миңлехан улы БРБашҡортостан ФА-ныңФәндәр академияһының ауыл хужалығы, биология, медицина фәндәре бүлектәренең ауыл хужалығын механизациялау советы рәйесе һәм Башҡорт дәүләт аграр университетының кандидатлыҡ диссертацияларын яҡлау буйынса диссертация советы ағзаһы.

Радик Миңлехан улы Бәширов  — 180 ғилми хеҙмәт, шул иҫәптән 10 монография, 3 дәреслек һәм 17 уйлап табыуҙар авторы.

* Бәширов, Р. М. ТракторДизелдәр дизелдәрендәөсөн яғыулыҡ биреүҙе яйлауүткәреүсе электрон-идара итеү яғыулыҡ системаһы, [Текст] / Р.  М.  Бәширов, Р.  Р.  Ғәлиуллин, В. Н. Хөсәйенов // Халыҡ-ара ҡатнашлыҡтағы Бөтә Рәсәй ғилми-ғәмәли конференцияһы материалдары. — Өфө: БДАУ, 2008. — 1844-се киҫәк. — 31—35-се Ббиттәр.

* Бәширов, Р. М. ҒәлиуллинТрактор дизелдәрендә яғыулыҡ биреүҙе яйлау [Текст] / Р.  М. Бәширов, Р. Р. Ғәлиуллин — Өфө: БДАУ, 2008. — 184 Б.
* Бәширов, Р. М. Ғәлиуллин Р. Р. Яғыулыҡ биреүҙе үткәреү буйынса эшләүсе трактор дизелдәренең яғыулыҡ системалары өсөн базалы характеристика төҙөү методикаһы М., // Ауыл хужалығын механизациялау һәм электрлаштырыу, 2008. — № 11. — 46—47-се биттәр.

== Наградалары һәм исемдәре ==

* [[ «Почёт Билдәһе» ордены]],
* Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1976),
* [[РФ-ның атҡаҙанған фән эшмәкәре]] (1988).

# Башҡорт энциклопедияһы. Баш ред. М. А. Илһамов т. 1. А-Б. 2005. — 624 б.;  — ISBN 5-88185-053-X.