Дондағы Ростовта һалдаттар синагогаһы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
8 юл:
Синагогтың бинаһы бер-нисә тапҡыр киренән төҙөлә. 1881 йылдың башында көнсығыш яҡлап уға  өс ҡатлы кирбес бина төкөтөп яһала һәм унда синагоганың Рухани идараһы урынлаштырыла.
 
Яңы бинаның проектын  Дондағы Ростов ҡалаһы архитекторы  В. И. Якунин тәҡдим итә, ә алдағы төп бинаны төҙөтөүсө уны ғәмәлгә ашырыраашыра .
 
1891 йылда синагоганың  көньяҡ диуарына  ике ҡатлы төкөтмә төҙөйҙәр. Уның беренсе ҡатындағы училищелаучилищелағы ярлы һалдаттарҙың балаларынбалаларына уҡыталарбелем бирһәләр, ә икенсе ҡатта —  дингә уҡыталар.
 
Әлеге төкөтмәнең проекты 1890 йылдың 17 майында Дон ғәскәре өлкәһенең Өлкә идаралығындағы төҙөлөш бүлеге тарафынан хуплана. Проекттың авторы -  ҡала архитекторы  Н. А. Дорошенко, ә төҙөүсөһө - уның   туғандары А . М. йәки И . М. Геронимусов<ref>{{Cite web|title=Синагоги Ростова-на-Дону Иудейские молитвенные дома Еврейские храмы Ростов-на-Дону История 19 век|url=http://www.donvrem.dspl.ru/Files/article/m8/2/art.aspx?art_id=173|publisher=www.donvrem.dspl.ru|accessdate=2017-02-12}}</ref>.
 
Синагога 1905 йылда, йәһүдтәрҙе ҡырыу сәйәсәте осоронда, янғындан етди зыян күрә.
 
Бина бары тик  1913-1914 йылдарҙа, төҙөлөш өсөн кәрәкле мөмкинлектәр тупланғас ҡына, тергеҙелә. Реконструкция проекты авторы - Петербург архитекторы, Император археология институтының  профессоры һәм   архитекторҙар йәмғиәтенең сәркәтибе Яков Германович Гевирц була. 
22 юл:
Нәфис биҙәү эштәре тамамланғандан  һуң, 1914 йылдың 29 мартында,    [[Песах]] байрамында Һалдаттар синагогаһында ғибәҙәт ҡылыу тергеҙелә.
 
 1935 йылдың көҙөндә Һалдаттар синагогаһы милекләштерелепхосусилаштырылып,  ғибәҙәт ҡылырға рөхсәт туҡтатылғас,  унда Горместпромдың химия фабрикаһы  һәм "Комсомолец" радиозаводы цехтары урынлаштырыла.  Һуғыш башланғас, әлеге предприятиелар  ҡаланан эвакуациялана.
 
1943 йылда  ҡала азат ителгәс,  һуғышҡа тиклемге фабрика кире тергеҙелмәй.  Йәһүд йәмғиәте,  ҙур тырышлыҡтар менән бинаны яңынан төҙөкләндереп, үҙ ҡулына ала. Синагоганы тергеҙеүҙәаҡсалататергеҙеүҙә аҡсалата йә башҡа ярҙам күрһәтеүсе ростов йәһүдтәре эштән ебәрелеү, ҡаланан ҡыуылыу, ҡулға алыныу кеүек дусарязаларға ителәләр дусар ителә.
 
== Төрлө формалағы конденсаторҙар ==