Википедия

Колбаса: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
← Алдағы үҙгәртеүКиләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
Akkashka (фекер алышыу | өлөш)
39 618 төҙәтеү
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
3 юл:
[[Файл:Salami aka.jpg|thumb|«Салями» колбасаһы]]
 
'''Колбаса́'''  — ашамлыҡ, оҙонса тыш-ярыға ит фаршы һалынған колбаса эшләнмәһе төрө. Уның составында бер нисә төр ит, төрлө өҫтәлмә тултырмалар булыуы, улар төрлө температурала эшкәртелеүе (бешереү, бер нисә ҡат бешереү; ҡурыу) йәки ферментациялыныуы мөмкин<ref>{{Из БСЭ|Колбасные изделия}}</ref>.
 
== Колбаса төрҙәре ==
=== Бешерелгән колбаса === ▼
[[Файл:Russian Sausage Making.jpg|thumb|Рязань өлкәһендәге Шацкиҙа колбаса цехы]] ▼
 
▲=== Бешерелгән колбаса ===
Тоҙланған фарштан әҙерләнә. Уларҙы Цельсий буйынса 80 ° (C) температурала бешерәләр. Бешерелгән колбасаларҙа күп миҡдарҙа соя, һәм соя менән бергә ит урынына сейтан ҡушылған, вегетариан, да булыуы мөмкин. Күп миҡдарҙа һыу ҡушылғанлыҡтан,оҙаҡ һаҡлап булмай. ▼
▲[[Файл:Russian Sausage Making.jpg|thumb|Рязань өлкәһендәге Шацкиҙа колбаса цехы]]
 
▲Тоҙланған фарштан әҙерләнә. Уларҙы Цельсий буйынса 80 ° (C) температурала бешерәләр. Бешерелгән колбасаларҙа күп миҡдарҙа соя, һәм соя менән бергә ит урынына сейтан ҡушылған, вегетариан, да булыуы мөмкин. Күп миҡдарҙа һыу ҡушылғанлыҡтан, оҙаҡ һаҡлап булмай.
Бешерелгән колбасала содержат 10—15 % аҡһым, 20—30 % май липиды бар, энергетик ҡиммәте — 100 грамында 220—310 ккал. ▼
 
▲Бешерелгән колбасала содержат 10—15  % аҡһым, 20—30  % май липиды бар, энергетик ҡиммәте  — 100 грамында 220—310 ккал.
Доктор колбасаһы — Бойондороҡһоҙ Дәүләттәр Берләшмәһендә популяр булған бешерелгән колбаса сорты.▼
 
▲Доктор колбасаһы  — Бойондороҡһоҙ Дәүләттәр Берләшмәһендә популяр булған бешерелгән колбаса сорты.
=== Бешереп ыҫланған колбасалар === ▼
Башта бешерәләр, ә һуңынан ыҫлайҙар. Ыҫланғанына бешерелгән колбасаға ҡарағанда тәмләткестәр күберәк ҡушыла. Бешерелгән колбасаға (унда ҡушылған фарш бер төрлө массаны кәүҙәләндерә) ҡарағанда, бешереп ыҫланған кобасалар айырым размерҙағы ваҡ киҫәктәрҙән тороуы мөмкин. Өҫтәлмәләр сифатында һөт, ҡаймаҡ, он, шпик һәм крахмал файҙаланыла. ▼
 
▲=== Бешереп ыҫланған колбасалар ===
Бешереп ыҫланған колбасала 10—17 % аҡһым, 30—40 % май, уларҙың энергетик ҡиммәте — 100 грамына 350—410 ккал, ә һыуытҡыста һаҡлау срогы — 15 тәүлектән артыҡ түгел.▼
▲Башта бешерәләр, ә һуңынан ыҫлайҙар. Ыҫланғанына бешерелгән колбасаға ҡарағанда тәмләткестәр күберәк ҡушыла. Бешерелгән колбасаға (унда ҡушылған фарш бер төрлө массаны кәүҙәләндерә) ҡарағанда, бешереп ыҫланған кобасалар айырым размерҙағы ваҡ киҫәктәрҙән тороуы мөмкин. Өҫтәлмәләр сифатында һөт, ҡаймаҡ, он, шпик һәм крахмал файҙаланыла.
 
▲Бешереп ыҫланған колбасала 10—17  % аҡһым, 30—40  % май, уларҙың энергетик ҡиммәте  — 100 грамына 350—410 ккал, ә һыуытҡыста һаҡлау срогы  — 15 тәүлектән артыҡ түгел.
=== Ярым ыҫланған колбаса === ▼
Башта ҡуралар, һуңынан бешерәләр һәм ыҫлайҙар. Ярым ыҫланған колбасалар йыш ҡына күренеше һәм тәме буйынса бешереп ыҫланғандарҙан бер ҙә айырылмай, ләкин терметик эшкәрткәндә, ауырлыҡ аҙыраҡ юғала һәм ыҫлау аҙ һиҙелә. ▼
 
=== СейләтәЯрым ыҫланған колбаса ===
▲Башта ҡуралар, һуңынан бешерәләр һәм ыҫлайҙар. Ярым ыҫланған колбасалар йыш ҡына күренеше һәм тәме буйынса бешереп ыҫланғандарҙан бер ҙә айырылмай, ләкин терметик эшкәрткәндә, ауырлыҡ аҙыраҡ юғала һәм ыҫлау аҙ һиҙелә.
Иҫкергән атамаһы — ''ҡаты ыҫланған''. Сейләтә ыҫланған колбасалар юғары температурала термик эшкәртелмәй, һыуыҡ ыҫлау 20—25 градуста башҡарыла, ит ферментлаштырыла һәм дымһыҙландырыла. Сейләтә ыҫланған колбасаларҙың өлгөрөүе 30—40 тәүлектән дә кәм булмай. Сейләтә ыҫланған колбасалар тәмләткестәргә иң байы, шулай уҡ уларға коньяк та ҡушыла. Яңы технология буйынса колбаса 21 йә унан аҙыраҡ көндә өлгөрә. Был глюкон-дельта-лактона (ГДЛ, аҙыҡ өҫтәмәләре E575) — водород күрһәткестәренә (pH) тәьҫир итеүсе кислота иҫәбенә, шулай уҡ старт культуралар — йышыраҡ рецептураға индерелгән шәкәр менән туҡланған әсетке микроорганизмдар иҫәбенә өлгәшелә. Улар йәшәү өсөн кәрәкле продуктыларҙы бүлеп сығарыу иҫәбенә ферментациялана. ▼
 
▲=== ЯрымСейләтә ыҫланған колбаса ===
Сейләтә ыҫланған колбасала 13—28 % аҡһым, май — 28—57 %, энергетик ҡиммәте — 100 грамында 340—570 ккал.▼
▲Иҫкергән атамаһы  — ''ҡаты ыҫланған''. Сейләтә ыҫланған колбасалар юғары температурала термик эшкәртелмәй, һыуыҡ ыҫлау 20—25 градуста башҡарыла, ит ферментлаштырыла һәм дымһыҙландырыла. Сейләтә ыҫланған колбасаларҙың өлгөрөүе 30—40 тәүлектән дә кәм булмай. Сейләтә ыҫланған колбасалар тәмләткестәргә иң байы, шулай уҡ уларға коньяк та ҡушыла. Яңы технология буйынса колбаса 21 йә унан аҙыраҡ көндә өлгөрә. Был глюкон-дельта-лактона (ГДЛ, аҙыҡ өҫтәмәләре E575)  — водород күрһәткестәренә (pH) тәьҫир итеүсе кислота иҫәбенә, шулай уҡ старт культуралар  — йышыраҡ рецептураға индерелгән шәкәр менән туҡланған әсетке микроорганизмдар иҫәбенә өлгәшелә. Улар йәшәү өсөн кәрәкле продуктыларҙы бүлеп сығарыу иҫәбенә ферментациялана.
 
▲Сейләтә ыҫланған колбасала 13—28  % аҡһым, май  — 28—57  %, энергетик ҡиммәте  — 100 грамында 340—570 ккал.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Колбаса» битенән алынған