Суматра: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ZUFAr (фекер алышыу | өлөш) ә →Рельеф: * |
Ләйсән (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
20 юл:
== География ==
[[Файл:Sumatra Topography.png|мини|300px|Суматраның физик картаһы]]
Суматра ике
Утрау төньяҡ-көнбайыштан көньяҡ-көнсығыштан яҡынса 1,8 мең км-ға һуҙылған, ә киңлеге 435 км-ға барып етә.
28 юл:
Яр һыҙығы аҙ йырғыланған, яр буйы эргәһендә мәрйен рифтары осрай.
Суматра өсөн ер тетрәүҙәрҙең юғары магнитудаһы хас (7-8
== Рельеф ==
46 юл:
Суматра йылғаларға бай: Рокан, Кампар, Индерагири, Хари, Муси һ.б. Уларҙың иң ҙурҙары көнбайыштан көнсығышҡа ҡарай ағалар.
Тоба күле — Суматраның иң ҙур күле булып тора. Тоба күле боронғо вулкан кальдераһында урынлашҡан һәм Көньяҡ-Көнсығыш Азияла иң тәрән күл тип иҫәпләнә. Күлдең оҙонлоғо— 100 км, киңлеге — 40 км, майҙаны — 1145 км², тәрәнлеге — яҡынса 450 м. Күлдең үҙәгендә Самосир утрауы урынлашҡан, уның майҙаны 530 км². Самосир утрауының үҙендә йәнә бер күл — Сидохони ята. Күлдең төньяҡ осонда бейеклеге 120 метр булған Сиписо-писо шарлауығы урынлашҡан Тоба күленең өҫкө йөҙө диңгеҙ бейеклеге кимәленән 906 м тәшкил итә. Күлдәге һыу кимәле яйлап кәмей бара.
== Тәбиғәт ==
Юл 62 ⟶ 60:
Суматраның хайуандар донъяһы бик күп төрлө. Утрауҙа 196 һөтимәрҙәр төрө, 194 һөйрәлеүселәр төрө, 62 ер-һыу хайуандары төрө, 272 балыҡ төрө һәм 456 ҡош төрө йәшәй. Уларҙан 9 һөтимәр төрө, 19 ҡош төрө һәм 30 балыҡ төрө эндемик булы тора.
Хайуандар донъяһынан суматра мөгөҙтомшоғо, һинд филе, буйвол, чепрач тапиры, суматра юлбарыҫы, малай айыуы,
Һөйрәлеүселәр араһынан — эре йыландар, «осар аждаһа», гавиал крокодилы осрай. Ҡоштар һәм бөжәктәр донъяһы шулай уҡ күп төрлө.
|