Үгеҙәй: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
23 юл:
'''Үгеҙәй''', Ө'''һөҙай''', '''Өһөҙәй'''<ref name="др">Другие варианты — ''Ögädäi'', ''Ögedäi'', ''Ogotai'', ''Ogtai'', ''Oktay''.</ref> ([[Монгол теле|монг.]]<span> </span>Өгэдэй хаан, [[Ҡытай теле|кит.]]<span> </span><span lang="zh-cn">窝阔台</span>; яҡынса 1186 — [[11 декабрь|11 декабрь]]<span> </span>1241
[[Категория:1241 йылда вафаттар]]
) — Сыңғыҙхан менән  Бүртәнең өсөнсө улы, Монгол империяһында ҡаған (Бөйөк хан) сифатында атаһының эшен дауам итеүсе (1229—1241). Сыңғыҙхан үҙенең үлеменән байтаҡ йылдар алда уҡ Үгеҙәйҙе  үҙенә алмашҡа киләсәк вариҫы итеп һайлай.1229 йылдың сентябрендә ҡоролтай быны раҫлай. Ә был ваҡытҡа тиклем империяны Сыңғыҙхандың кесе улы Толой регент булараҡ етәкләп килгән була.  Үгеҙәй Сыңғыҙхандың экспансионистикбаҫҡынсылыҡ сәйәсәтен уңышлы рәүештә тормошҡа ашырып, байтаҡ административ реформалар үткәргән, шулай уҡ сыңғыҙхандың башҡа улдары менән бергә Төньяҡ Ҡытай менән Урта Азияға хәрби походтарҙа ҡатнашҡан.
 
== Шәхесе ==
Төрлө фекер алышыуҙар һәм бәхәстәр ваҡытында Үгеҙәй заманы өсөн башҡаларға ҙур йоғонто яһау көсөнәкөсөн эйәүҙ булғаниткән шәхес булған.Ул физик яҡтан ныҡ үҫкән,аҡыллы, тотороҡло холоҡло булған  {{ЫС юҡ|2010|10|22|}}. Үгеҙәй  (Оҡтай)<ref name="др">Другие варианты — ''Ögädäi'', ''Ögedäi'', ''Ogotai'', ''Ogtai'', ''Oktay''.</ref> үҙенең оло ағаһы Чагтай(Джагатай) йоғонтоһо аҫтында үҫкән; һуңғыһы Төркөстандың хужаһы булған, тик ул Оҡтай һарайында йәшәүҙе үҙенә ҡулайлыраҡ тапҡан булған<ref name="oktay"><span class="citation">[https://ru.wikisource.org/wiki/ЭСБЕ/Октай Октай]&#x20;&#x2F;&#x2F;&#x20;[[Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге|Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона]] : в 86 т. (82 т. и 4 доп.).&nbsp;— СПб., 1890—1907.</span></ref>.
 
== Баҫып алыуҙары ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Үгеҙәй» битенән алынған