|
XVIII—XIX быуаттарҙа завод территорияһында тѳҙѳлгән зданиелар комплексы федераль әһәмиәттәге архитектура ҡомартҡыһы булып һанала ({{Культурное наследие 3|0300368000}} һаны аҫтында Рәсәйҙең мәҙәни мираҫ обьекттары исемлегенә индерелгән )
== Тарихы ==
[[Файл: Beloretsk kombinat 1942.jpg |right|thumb| Белорецкий комбинат в 1942 году |280 px]]
Белорет металлургия комбинатына [[1762 йыл]]да себер саүҙәгәрҙәре И. Б. Твердышев менән И. С. Мясников нигеҙ һала. Заводтың тәүге тѳҙѳүселәре һәм эшселәре Ҡазан, Пенза, Нижегород, Рязань губернаһының крепостной крәҫтиәндәре була. Заводтың ҡеүәте йылына - — 122,5 мең бот суйын һәм 80 мең бот тимер.
1773 йылда, Пугачев восстаниеһы арҡаһында, Белорет заводы 3 йылға туҡтап тора. 1784 йылда ул үҙенең хужаһын алыштыра – — завод И. С. Мясниковтың оло ҡыҙы ҡулына күсә. Ул дворян А. И. Пашковҡа кейәүгә сыға, Белорет заводы уның бирнәһе була. 1800 йылда Белорет суйыны Уралда иң осһоҙо була, ә тимере еңел сүкелеүе менән дан ала.
1866 йылда завод опекунлыҡ идарасылығына күсә, 1874 йылда “Пашковтарҙың«Пашковтарҙың тимер етештереү заводтары акционерҙар йәмғиәте”йәмғиәте» тип атала башлай. Уның хужаһы «[[Вогау и Ко]]» Мәскәү сауҙа йорто була. Заводты яңынан йыһазландырыу башлана: иҫке домна мейестәре яңыртыла, уларҙың бейеклеге һәм күләме арттырыла. 1900 йылда суйын етештереү 13414 тоннаға еткерелә.
[[1882 йыл]]да прокат цехы яйға ебәрелә. 4 прокат цехы: эре сортлы, урта сортлы, ваҡ сортлы һәм сым цехы булдырыла.1908 йылда трио «650» сутунка станы файҙаланыуға тапшырыла. 1984 йылда стан мораль һәм физик яҡтан иҫкерүе сәбәпле, сафтан сығарыла һәм демонтажлана.
1913—1914 йылдарҙа завод электростанцияһы тѳҙѳлә. 1945 йылда мартен цехы корпусын үҙгәртеп ҡороу тамамлана һәм ошо уҡ йылда түңәрәк һәм квадрат катанка етештереү буйынса «260» станы файҙаланыуға тапшырыла. 1914 йылда сәнскеле сым заводы сафҡа индерелә. Уның цехында уртаса һәм эре дәүмәлдәге сым һуҙыу ѳсѳн 22 барабанлы ике сым һуҙыу рәте була. Революция һәм граждандар һуғышы осоронда Белорет предприятиеһы тулыһынса эшмәкәрлеген туҡтата һәм бары тик 1921 йылда ғына яңынан эшләй башлай. 1925-19261925—1926 йылдарҙа ул һуғышҡа тиклемге кимәленә күтәрелә.
Бѳйѳк Ватан һуғышы йылдарында ҡорос етештереү күпкә арта. Оборона сәнәғәте ихтыяжы ѳсѳн ҡатыштырылған һәм инструменталь маркалар етештереү үҙләштерелә. 1943 йылда 17-се канат цехы тѳҙѳлѳп бѳтә. Харцызск һәм Одесса заводынан килтерелгән канат ҡорамалдары ҡуйыла.
Һуғыштан һуңғы биш йыллыҡта ҡорос сым-канат етештереү заводында тѳрлѳ йүнәлештәге сым һәм ҡорос канат етешетереүҙең яңы технологиялары индерелә һәм камиллаштырыла. 1958 йылда металлургия, ҡорос сым-канат, Тирлән заводтарының, Туҡан руднигының һәм тар колеялы тимер юлының бер комбинатҡа берләшеүе ҙур ваҡиға була.
50-се йылдарҙа коллектив тормошонда илдә тәүгеләрҙән булып, автомобиль һәм авиация шиналарын арматуралау ѳсѳн ҡурғаш һәм цинк ҡатнаш баҡыр иретмәһенән эшләнгән нәҙек сымдан металлокорд етештереү үҙләштерелә. 1966 йылда эшендәге уңыштары ѳсѳн Белорет металлургия комбинаты Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены менән наградлана. 1970 йылда файҙаланыуға ҡатнаш сым цехын индереү буйынса ҙур эштәр башҡарыла. 1980 йылда йылына 400 мең катанка етештереү ҡеүәтенә эйә булған 150-се стан сафҡа индерелә.
[[1994]] йылда Белорет металлургия комбинаты «Белорет металлургия комбинаты»
асыҡ акционерҙар йәмғиәте итеп үҙгәртелә. 2012 йылда уның менән «" Мечел-Сталь идара итеү компанияһы »" етәкселек итә.
2002 йылда комбинаттың домна һәм мартен цехтары иҡтисади күҙлектән сығып, эксплуатацияланыуҙан сығарыла. Ҡорос сым-канат етештереү комбинаттың тѳп йүнәлешенә әйләнә.
== Эшмәкәрлеге==
| 