Мөхәмәтҡолов Әҡсән Баймырҙа улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
6 юл:
 
| флаг = Flag of Bashkir ASSR.svg
| должность = [[Башҡорт АССР-ы]] Халыҡ Комиссарҙары Советы рәисерәйесе
| порядок = 3
| периодначало = 1925
32 юл:
| викисклад =
}}
'''Әҡсән Баймырҙа улы Мөхәмәтҡолов''' ; [[1895]]—[[1938]])  — башҡорт [[СССР|совет]] дәүләт эшмәкәре. [[Башҡорт АССР-ы]] Халыҡ Комиссарҙары Советы РәисеРәйесе (1925—1930), [[СССР]] Үҙәк Башҡарма Комитеты Президиумы ағзаһы<ref name="Иргалин Г. Д.]]">{{ЭБЭ2013|index.php/component/content/article/2-statya/16390-mukhametkulov-aksan-bajmurzich|Мухаметкулов Аксан Баймурзич|автор=Иргалин Г. Д.}}</ref> (1935—1938).
 
== Биографияһы ==
Әҡсән Баймырҙа улы Мөхәмәтҡолов 1895 йылдың 17 октябрендә [[Өфө губернаһы]] [[Стәрлетамаҡ өйәҙе]] [[Маҡар (Ишембай районы)|Маҡар]] ауылында (хәҙерге [[Башҡортостан]]дың [[Ишембай районы]]) тыуған.
 
1912—1914 йылдарҙа 2 класлы училищеләучилищела уҡый. [[Беренсе донъя һуғышы]]нда ҡатнаша.
 
1918—1921 йылдарҙа  — Гәрәй-Кисәк, Маҡар улус башҡарма комитеттары рәисерәйесе. Башҡорт Автономиялы Совет Республикаһының аҙыҡ-түлек Халыҡ комиссариаты коллегияһы ағзаһы була.
 
1920 йылда [[РКП(б)]] сафына инә.
 
1922—1925 йылдарҙа  — [Мәсәғүт кантоны|Мәсәғут]] кантоны башҡарма комитеты рәисерәйесе. Тәүҙә Башҡорт АССР-ы игенселек халыҡ комиссары урынбаҫары, аҙаҡ халыҡ комиссары була.
 
1925—1931 йылдарҙа Башҡортостан республикаһы Халыҡ Комиссарҙары Советы рәисерәйесе була.
 
1931—1933 йылдарҙа Бөтә Союз план академияһы тыңлаусыһы була.
 
1933—1938 йылдарҙа [[Ҡаҙаҡ ССР]]-ында эшләй. СССР Үҙәк Башҡарма Комитеты ағзаһы була. 1935 йылда [[Аҡтүбә]] ҡала башҡарма комитеты рәисерәйесе булып эшләй.
 
1937 йылдың 15 ноябрендә НКВД ҡулға ала. 1938 йылдың 11 ноябрендә атырға хөкөм ителә РСФСР УК-тыңЕнәйәт кодексының 58 статьяһы (2,7,8, 11-се пункттар) буйынса атырға хөкөм ителә. Аҙаҡ үлем язаһын 11 йылға иркенән мәхрүм итеү менән алмаштыралар. Артабанғы яҙмышы оҙаҡ йылдар билдәһеҙ була. [[Ғизитдин Иргалин]] энциклопедик мәҡәләлә үлеме тураһында түбәндәге мәғлүмәтте килтерә: 14.11.1938, Алма‑Ата
[[]]
1957 йылдың 27 июнендә реабилитациялана<ref>[http://www.bashinform.ru/news/312634/ ''Равиль Рамазанов''. К юбилею Ахсана Мухаметкулова: его помнит ишимбайская земля.]</ref>.
 
== Хәтер ==
Ә. Б. Мөхәмәтҡоловтың исемен мәңгеләштереү маҡсатында , [[Правительство Республики Башкортостан|Башҡортостан Республикаһы Министрҙар Кабинеты]] 1996 йылдың 18 ғинуарында ''«Башҡортостандың күренекле дәүләт эшмәкәре Ә. Б. МөхәмәтҡуоловтыңМөхәмәтҡоловтың исемен мәңгеләштереү тураһында»'' 16-сы номерлы Ҡарар ҡабул итте<ref>[http://ufa.regionz.ru/index.php?ds=29959 БР Министрҙар Кабинеты Ҡарары, 18.01.96, №  16]</ref>.
* Маҡар ауылында Әҡсән Мөхәмәтҡолов музейы эшләй.
* [[Ишимбай|Ишембай]] ҡалаһының [[Кузьминовка (ИшимбайИшембай)|Кузьминовка]] микрорайонындағы урам Ә. Б. Мөхәмәтҡолов исеме менән аталған.
 
== Иҫкәрмәләр ==