Рәсәй Федераль именлек хеҙмәте: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
59 юл:
 
=== Башҡортостан дәүләт именлеге органдарының тарихы ===
1918 йылдың 17 мартынан башлана: был көндә [[ВЧК]] (Всероссийская Чрезвычайная комиссия) составында Өфө губернияһының Ғәҙәттән тыш комиссияһы (Уфимская губЧК) ойошторолған.
1918 йылдың 17 мартынан башлана: был көндә [[ВЧК]] (Всероссийская Чрезвычайная комиссия) составында Өфө губернияһының Ғәҙәттән тыш комиссияһы (Уфимская губЧК) ойошторолған. Уның рәйесе итеп [[Петр Зенцов]] тәғәйенләнә. 1919 йылда Башҡорт автономиялы республикаһы төҙөлгәс ул саҡтағы [[Бәләкәй Башҡортостан]] сиктәрендә БашЧК эшләй башлай. Уның етәксеһе [[Әхмәҙулла Биишев]] була. Был ваҡытта башлап ВЧК органдарының функциялары һиҙелерлек киңәйтелә: улар разведка, сәйәси эҙләнеү, шпиондар һәм советтарға ҡаршы подполье менән әүҙем көрәш ойоштора. 1922 йылдың 6 февралендә ВЧК органдары РСФСР Эске эштәр Халыҡ Комиссариаты эргәһендәге Дәүләт сәйәси идаралығы (Государственное политическое управление при НКВД РСФСР) итеп үҙгәртелә. Шул уҡ йылда Өфө губернияһы БАССР составына ингәс, ике именлек органы бергә ҡушыла һәм БашГПУ-ға әйләнә.1923 йылдың 2 ноябрендә ГПУ органдары СССР Халыҡ Комиссариаты эргәһендәге Берләштерелгән Дәүләт Сәйәси Идаралығы (Объединенное Государственное Политическое Управление (ОГПУ) при СНК СССР итеп үҙгәртелә. 1934 йылдың 1 июлендә ОГПУ-ның исеме Главное управление госбезопасности (ГУГБ) при НКВД СССР булып китә. Быға бәйле республиканың именлек органдары атамаһы ла алмашынып тора. Был йылдарҙа республика именлек органдарын етәкләүселәр:
 
Уның рәйесе итеп [[Петр Зенцов]] тәғәйенләнә.
 
1919 йылда Башҡорт автономиялы республикаһы төҙөлгәс ул саҡтағы [[Бәләкәй Башҡортостан]] сиктәрендә БашЧК эшләй башлай.
 
Уның етәксеһе [[Әхмәҙулла Биишев]] була.
 
Был ваҡытта башлап ВЧК органдарының функциялары һиҙелерлек киңәйтелә: улар разведка, сәйәси эҙләнеү, шпиондар һәм советтарға ҡаршы подполье менән әүҙем көрәш ойоштора.
 
1922 йылдың 6 февралендә ВЧК органдары РСФСР Эске эштәр Халыҡ Комиссариаты эргәһендәге Дәүләт сәйәси идаралығы (Государственное политическое управление при НКВД РСФСР) итеп үҙгәртелә.
 
Шул уҡ йылда Өфө губернияһы БАССР составына ингәс, ике именлек органы бергә ҡушыла һәм БашГПУ-ға әйләнә.1923 йылдың 2 ноябрендә ГПУ органдары СССР Халыҡ Комиссариаты эргәһендәге Берләштерелгән Дәүләт Сәйәси Идаралығы (Объединенное Государственное Политическое Управление (ОГПУ) при СНК СССР итеп үҙгәртелә.
 
1934 йылдың 1 июлендә ОГПУ-ның исеме Главное управление госбезопасности (ГУГБ) при НКВД СССР булып китә.
 
Быға бәйле республиканың именлек органдары атамаһы ла алмашынып тора. Был йылдарҙа республика именлек органдарын етәкләүселәр:
 
==== Өфө Губерния Ғәҙәттән тыш комиссияһы ====
Юл 111 ⟶ 127:
# В. Н. Палагин (2008 йылдын алып)
# Гайденко Олег Николаевич (2013 йылдың октябрь айынан)
 
== Сығанаҡтар ==
«От губЧК до ФСБ».Сборник очерков.-Уфа: Китап,2003.-280 с.